دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

گرایش حقوق بین الملل

موضوع:

بررسی تطبیقی حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و نرم افزارهای کامپیوتری در ایران با نظام حقوقی فرانسه

استاد راهنما:

جناب آقای دکتر علیرضا حسنی

استاد مشاور:

جناب آقای دکتر فخرالدین ابویه

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

فهرست مطالب:

سپاسگذاری.۲

چکیده۷

مقدمه۸

۱- تبیین موضوع.۹

۲- اهداف پژوهش.۱۰

۳- پرسش و فرضیه.۱۰

۴- مشکلات پیش روی تحقیق.۱۱

بخش اول: حق مؤلف پدیدآورندگان آثار ادبی.۱۲

فصل اول: حق مؤلف و پیشینه آن در تاریخ۱۲

مبحث اول: مفهوم حق مؤلف.۱۲

مبحث دوم: پیشینه تاریخی حق مؤلف در جهان.۱۴

مبحث سوم: تاریخچه حقوق مالکیت های فکری در فرهنگ و تمدن اسلامی.۱۴

مبحث چهارم: پیشینه حقوق مالکیت های فکری در ایران۱۶

مبحث پنجم: مرحله تدوین قانون در ایران۱۸

مبحث ششم: حکم انتقال حق مؤلف۱۹

گفتار اول: انتقال حق التالیف به وسیله فروش.۱۹

مبحث هفتم: دلائل صحت فروش حق مولف۲۱

فصل دوم: بررسی فقهی حقوقی حق مؤلف.۳۰

مبحث اول: ماهیت و مفهوم حق معنوی از دو منظر فقهی و حقوقی۳۰

گفتار اول: نظریه حقوق شخصی.۳۴

گفتار دوم: نظریه حقوق اخلاقی۳۴

گفتار سوم: نظریه حقوق کار۳۷

گفتار چهارم: نظریه حقوق طبیعی.۳۹

گفتار پنجم: نظریه مالکیت عینی.۴۱

مبحث دوم: نظریه یگانگی حق مادی و حق معنوی.۴۲

مبحث سوم: نظریه دوگانگی حق مادی و معنوی.۴۳

مبحث چهارم: بررسی فقهی مشروعیت یا عدم مشروعیت حق تألیف۴۴

گفتار اول: بررسی فقهی نظریات مخالفان حق تألیف.۴۴

گفتار دوم: بررسی فقهی نظریات موافقان حق التألیف.۴۵

مبحث پنجم: جایگاه حق مؤلف در فقه شیعه.۴۶

مبحث ششم: بررسی دیدگاه امام خمینی درباره حق تألیف۴۷

گفتار اول: تبیین دیدگاه حضرت امام خمینی۴۷

مبحث هفتم: آیا حق مؤلف در ایران قانونی است یا خیر؟.۴۸

فصل سوم: تاریخچه و مقایسه حق مؤلف در ایران و فرانسه.۴۸

مبحث اول: بررسی شکل گیری قوانین حقوق پدیدآورندگان در اروپا۴۸

مبحث دوم: نخستین اختلاف قضایی ثبت شده در اروپا درباره حقوق مؤلف۴۹

مبحث سوم: نخستین قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان در اروپا.۴۹

مبحث چهارم: بررسی نخستین قراردادهای دوجانبه بین کشورهای اروپایی۵۰

مبحث پنجم: بررسی تطبیقی بین حقوق فرانسه و ایران درباره حق مؤلف۵۰

گفتار اول: دیدگاه ایران درباره حقوق مؤلف نسبت به اشخاص حقوقی.۵۱

گفتار دوم: آیا دادن حق مؤلف به اشخاص حقوقی مفید است یا خیر؟۵۲

گفتار سوم: عدم وجود قانونی برای حمایت از آثار مشترک۵۲

گفتار چهارم: لزوم کتبی بودن اعلام اراده در حقوق فرانسه.۵۳

گفتار پنجم: عدم لزوم کتبی بودن قراردادهای مؤلف در حقوق ایران.۵۳

مبحث ششم: حق معنوی پس از مرگ مولف.۵۳

گفتار اول: وجود یا عدم تشریفات.۶۱

مبحث هفتم: مقایسه تشریفات در حقوق فرانسه و ایران۶۳

گفتار اول: خلاقیت فکری.۶۴

گفتار دوم: شکل۶۶

بخش دوم.۶۹

حق مؤلف در نرم افزارهای رایانه ای.۶۹

فصل اول: چیستی نرم افزار و نحوه بوجود آمدن آن۷۰

مبحث اول: نرم افزار چیست؟۷۰

مبحث دوم: تعریف نرم افزار.۷۲

مبحث سوم: انواع و طبقه بندی نرم افزار.۷۳

گفتار اول: نرم افزار از نظر زبان برنامه نویسی.۷۴

گفتار دوم: نرم افزار از نظر سطح کاربرد.۷۷

گفتار سوم: نرم افزار از نظر زمینه کاربرد۷۸

مبحث چهارم: نرم افزار چگونه ساخته می شود؟۷۹

گفتار اول: مهندسی نرم افزار۷۹

مبحث پنجم: ثبت نرم افزار۸۱

مبحث ششم: مالیت مشروع انحصار تولید نرم افزار تولید شده۸۲

فصل دوم: بررسی مالکیت معنوی در نرم افزارهای کامپیوتری۸۴

مبحث اول: حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای.۸۴

مبحث دوم: تاریخچه حفاظت از نرم افزار در جهان۸۶

مبحث سوم: نحوه بوجود آمدن قوانین حفاظت از کپی رایت نرم افزار در جهان.۸۷

مبحث چهارم: ثبت نرم افزارهای رایانه ای به عنوان اختراع۸۹

مبحث پنجم: مزایا و منافع حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای۹۵

مبحث ششم: مدت حمایت از حقوق مادی پدیدآورنده نرم افزار.۹۸

گفتار اول: مسائل و مشکلات قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزار.۹۹

گفتار دوم: شباهت نرم افزار با آثار ادبی و هنری.۱۰۱

گفتار سوم: تفاوت نرم افزار با آثار ادبی و هنری۱۰۳

فصل سوم: مقایسه مواردی از حقوق مولف نرم افزارهای رایانه ای در ایران و فرانسه۱۰۷

مبحث اول: حقوق معنوی (اخلاقی).۱۰۷

گفتار اول: حق انتساب اثر به پدیدآورنده۱۰۸

گفتار دوم: حق حفظ تمامیت اثر (حق حرمت اثر)۱۱۰

گفتار سوم: حق انتشار اثر.۱۱۱

مبحث دوم: حق معنوی مولف در زمان حیات او.۱۱۲

گفتار اول: حق افشاء و اعلان.۱۱۲

گفتار سوم: حق رعایت حرمت اثر۱۱۸

گفتار چهارم: حق پشیمانی یا بازستانی.۱۲۱

مبحث سوم: تدابیر درمانی.۱۲۴

مبحث چهارم: ضمانت اجراهای حقوق مؤلف۱۳۰

مبحث پنجم: ضمانت اجراها در حقوق فرانسه۱۳۱

گفتار اول: ضمانت اجرای کیفری.۱۳۴

گفتار دوم: ضمانت اجرای مدنی۱۳۷

نتیجه گیری۱۴۰

منابع مواخذ۱۴۳

چکیده:

اولین مساله ای که می تواند ذهن هر نویسنده را در هنگام نگارش یک اثر ادبی به خود مشغول نماید بررسی حق مؤلف است. تمام نویسندگان در هر زمینه و هر رشته ای وقتی مطلبی را به رشته تحریر در   می آورند یا اثری را چاپ می نمایند دوست دارند بدانند چه حق و حقوقی در رابطه با اثر خود دارند.آیا اساسا قانونی وجود دارد که از آنها حمایت کند؟ بسیاری از نویسندگان از حقوق مربوط به نوشته خود آگاه نیستند،به همین دلیل برای انتشار اثر خود اقدام به انعقاد قرارداد با افراد یا شرکتهایی می نمایند که بعضا اثر آنان مورد سوء استفاده قرار می گیرد یا بحث سرقت ادبی اثر علمی مطرح می شود. اگر دولتها نسبت به حقوق پدیدآورندگان اثر علمی توجه خاص داشته باشند و پدیدآورنده بداند که دولت به صورت همه جانبه از حق مالکیت فکری آنها حمایت خواهد کرد میل و علاقه مولفین برای نوشتن بیشتر خواهد شد.از این رو مطالعه تطبیقی در این زمینه می تواند مفید فایده و مثمر ثمر باشد.فرانسه از جمله کشورهایی است که قانون مدون مالکیت فکری را در کشور خود بوجود آورده، مطمئنا مطالعه و بررسی تطبیقی قوانین حمایت از مالکیت فکری کشور مذکور با قوانین موضوعه ایران و فقه اسلامی و نهایتا مدون کردن آن در جامعه می تواند در پرتو حمایت از اثر علمی می تواند منجر به شکوفایی علمی و ادبی در جامعه شود. حق مؤلف ،مسئله ای است که در دوران کنونی با توجه به پیشرفت تکنولوژی،اینترنت وارتباطات بیشتر می توان مورد استفاده افراد قرار گیرد چون به راحتی افراد می توانند مطالب مفیدروز دنیا که در چند هزار کیلومتری آنهاست دسترسی پیدا کنند و آن را در جای دیگر و به اسم خود عرضه نمایند.به منظور آشنایی از این حقوق در بخش اول حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و در بخش دوم حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مورد بررسی قرار گرفته است.

مقدمه:

اگر به تمام قوانینی که از گذشته بوجود آمده نگاه کنیم و تاریخ وگذشته وعلت بوجودآمدن هر یک را مورد بررسی قرار دهیم خواهیم دید هرقانونی که بوجودآمده به دلیل این بوده که جامعه به وجود چنین قانونی نیاز داشته است،واگر در جامعه نیازی به حق مؤلف نبود مسلما این حق بوجود نمی آمد.

همانطور که مستحضرهستید،مسئله حقوق پدیدآورندگان موضوع جدیدی در حقوق بین الملل نیست،زیرا بسیاری از کشورها آن را به طور کامل در قانون خود رعایت کرده اند بعضی از کشورها هم درحال تدوین چنین قانونی هستند.در جامعه بین المللی نیز موافقتنامه برن۱۸۸۶(حمایت از آثار ادبی وهنری) وهمچنین موافقتنامه تریپس۱۹۹۴(جنبه های مرتبط با حقوق مالکیت فکری) این حقوق را گسترش داده اندکه بعضی کشورها آن موافقتنامه ها را پذیرفته اند وبعضی دیگر آنها را رد کرده اند.

کشور ایران از جمله کشورهایی است که تابع نظام حق مؤلف و حقوق مرتبط با آن است.در ایران مجموعه ای از قواعد ومقررات به حق مؤلف پرداخته اند از جمله قانون حمایت از حقوق مؤلفان،مصنفان وهنرمندان مصوب ۱۳۴۸،قانون ترجمه وتکثیر کتب ونشریات وآثار صوتی مصوب ۱۳۵۲،قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب ۱۳۷۹ و آیین نامه اجرای آن مصوب ۱۳۸۳،قانون ثبت اختراعات،طرحهای صنفی وعلائم تجاری ومواد۶۲،۶۳،و۷۴ قانون تجارت الکترونیکی.

باتوجه به اینکه ایران از سال ۲۰۰۱ عضوسازمان تجارت مالکیت فکری است ولی تا کنون به هیچ یک از کنوانسیون های برن وتریپس ملحق نگردیده است به همین دلیل آثار پدیدآمده در ایران بوسیله افراد مقیم ایران در کشورهای دیگر مانند آمریکا محافظت نمی شود و این خود معزل بزرگی برای مؤلفان در کشور ما محسوب می شود و باعث بی میلی وکم رغبتب آنان در خلق آثار جدید می شود.

ازآنجا که درسال ۱۳۹۰ پیش نویس لایحه حمایت از حقوق مالکیت ادبی وهنری وحقوق مرتبط ازسوی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی به دولت ایران تقدیم شد که درصورت تصویب جایگزین قوانین فعلی خواهد شد در این پایان نامه سعی خواهد شد به بررسی قواعد ومقررات این پیش نویس وهمچنین مقایسه ای تطبیقی با قانون مالکیت فکری فرانسه بپردازیم تا کمبودها وکاستی های آن را مورد ارزیابی قراردهیم .آنچه تاکنون گفته شد، پیرامون مال و عوامل مالیت اشیاء و محدود نبودن مفهوم و مصایق مال به مواردی است که از قدیم در عرف شناخته شده و یا جنبه مادی داشته است . اینک برآن هستیم که در ماهیت نرم افزار تحقیق کنیم و عوامل تولید و اهمیت نسبی نقش هر یک از آن عوامل را در پدیدآمدن و عرضه آن در بازار مورد بررسی قرار دهیم . بدیهی است که بحث و بررسی ما دراین خصوص به حد نیاز و کفایت محدود است و تحقیقات بیشترپیرامون آن در خور کتب و منابع مفصلی است که در اصل ، جنبه فنی و موضوعی دارند و نه حقوقی.در بخش دوم پایان نامه به بررسی حقوق دیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای پرداخته ایم اهمیت این بخش نه تنها به دلیل تبیین یعنی مالیت و ارزش نرم افزار و حتی حقوق انحصاری در تولید آن است ، بلکه به طوریکه خواهیم دید اصلی ترین واساسی ترین نقش را دارد. . تنها با شناخت نرم افزار و نحوه تولید آن است که می توان جایگاه حقوقی مناسب جهت حمایت از تولید کنندگان آن را یافت و حتی برای نظام و قوانین نسبت به آن نظر و پیشنهاد داد و در آن جهت استدلال نمود.

۱- تبیین موضوع

در دنیای مجازی افراد می توانند فارغ از محدودیت هایی چون مرزهای ملی، حاکمیت سیاسی، نظارت سازمانها، مراجع مختلف، زبان، ملیت، نژاد، جنسیت و . از هر کجای دنیا و در هر زمان با جوامع مختلف ارتباط برقرار نماید. با آنها وارد گفتمان شود و از نظرات آنها مطلع شود.پس از گذشت انقلاب صنعتی که با بهره گیری از ابزارها و وسایل پیشرفته صنعتی، در امر تولید کالا تحولات شگرفی در سطح دنیا به دنبال داشت و عصر صنعتی را رقم زد اکنون پس از گذشت قرنها دچار «انقلاب اطلاعات» شده ایم که تاثیرات آن نسبت به انقلاب صنعتی بیشتر است که در مقابل عواقب این دگرگونی اطلاعات شامل یک ایالت یا یک سرزمین مشخص نیست بلکه شامل تمام جوامع ملل میگردد.در این دوره افراد می توانند به راحتی به حقوق دیگران که در فاصله چنیدن هزار کیلومتری یا بیشتر است با استفاده از اینترنت ورود پیدا کنند واز اطلاعات وآثار آنان بهره برداری کنند پس روز به روز که جامعه جهانی در حال پیشرفت تکنولوژی است باید در کنارآن بتوانیم حقوق معنوی افراد را نیز محکم تر کنیم تا در آینده جامعه راحت تر وامن تری داشته باشیم.

۲- اهداف پژوهش

با توجه به این که کشور ما درسال ۱۳۴۸ قانون حمایت از حقوق مؤلفان را وضع نموده ودرباره پدیدآورندگان نرم افزارها نیز درسال ۱۳۷۹قانون آن را به تصویب رسانده واکنون در حال تدوین پیش نویس لایحه حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری وحقوق مرتبط با آن می باشدکه در سال ۱۳۹۰ لایحه آن تقدیم دولت شده است در این پایان نامه سعی شده است قوانین گذشته درباره مالکیت معنوی را به طور تطبیقی با قوانین فرانسه که یکی از سردمداران حقوقی در زمینه مالکیت معنوی می باشد تطبیق دهیم تا برای تدوین قوانین آینده بتوانیم قانون جامع و بی عیب و نقصی رابوجودآوریم.

۳- پرسش و فرضیه

۱. آیا دادگاه های ایران می توانند حمایت همه جانبه از مؤلفین داشته باشند؟

۲. چرا ایران تاکنون به کنوانسیون های بین المللی مالکیت فکری نپیوسته است؟

۳. آیا پیش نویس لایحه حمایت از حقوق مالکیت ادبی وهنری وحقوق مرتبط با آن که در سال ۱۳۹۰ تقدیم دولت شد می تواند قانون جامعی درباره مالکیت معنوی باشد؟

فرضیه ها

به نظر می رسد حقوق مؤلفین آثار ادبی و نرم افزارهای کامپیوتری نتوانسته است در ایران جایگاه واقعی خود را به دست بیاورد.

به نظر می رسد موافقتنامه های بین المللی نتوانسته اند لازم الاجرا بودن حقوق مؤلفین را به تمام کشورها تحمیل کنند ودارای ضعف های فراوانی هستند.

به نظر می رسد پیش نویس لایحه حمایت از حقوق مالکیت ادبی وهنری وحقوق مرتبط باآن قانون جامعی درباره مالکیت معنوی باشد.

۴- مشکلات پیش روی تحقیق:

به دلیل ویژگی خاص این قوانین، که همان بعد فراملی بودن آن، این موضوع را از سایر موضوعات متمایز کرده است و به خاطر همین ویژگی خاص آن کار را سخت تر شده است چرا که علاوه بر آشنایی این قوانین در بعد داخلی باید در صحنه ی بین المللی نیزبا قوانین بین المللی در زمینه مالکیت معنوی آشنایت داشته باشیم. از طرف دیگر برای آشنایی در بعد داخلی منابع محدود در اختیار داریم و دسترسی به منابع لاتین هم با محدودیت مواجه هستیم. و تا حالا بررسی این موضوع به شکل تطبیقی صورت نگرفته تا یک معیاری در دست ما قرار بگیرد ، از طرف دیگر قوانین کشورها در این حوزه هم با هم تفاوت دارد .به دلیل جدید بودن بیشتر مسائل و اینکه هنوز به طور جدی این قوانین در ایران و جامعه جهانی بطور جدی عملی نشدن وضمانت اجرای قوی یرای آنها در عصر کنونی بوجود نیامده است می توان یکی از مشکلات آن را محسوب دانست.

***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد

یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است