گرایش : تجارت بینالملل
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد دامغان
دانشکده علوم انسانی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد «M.Sc»
گرایش حقوق تجارت بینالملل
عنوان:
ویژگیهای رژیم حل و فصل اختلافات در قراردادهای تامین مالی (فاینانس)
استاد راهنما:
دکتر هراتیان
استاد مشاور:
دکتر محسن محبی
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
فهرست
چکیده ۱
مقدمه. ۲
بیان مساله. ۳
روش تحقیق ۴
ضرورت و اهمیت تحقیق ۴
پرسشهای تحقیق ۵
فرضیههای تحقیق ۵
فصل اول: کلیات. ۶
۱ـ۱ تعاریف. ۷
۱ـ۱ـ۱ اعمال حقوقی ۷
۱ـ۱ـ۲ تعریف عقد. ۷
۱ـ۱ـ۳ تعریف عقد در فقه. ۷
۱ـ۱ـ۴ تعریف ایقاع. ۸
۱ـ۱ـ۵ تعریف قرارداد. ۸
۱ـ۱ـ۶ تعریف قرارداد بینالمللی ۸
۱ـ۲ قراردادهای تامین مالی و اقسام آن. ۹
۱ـ۲ـ۱ انواع قراردادهای بینالمللی ۹
۱ـ۲ـ۲ انواع قراردادهای تامین مالی از منابع بینالمللی ۹
۱ـ۲ـ۳ روش سرمایهگذاری مستقیم فاینانس (Finance) 10
۱ـ۲ـ۴ روش ساخت بهرهبرداری ـ واگذاری (Build-Operate-Transfer) BOT. 12
۱ـ۲ـ۵ سایر روشهای مشابه (به غیر از BOT) 13
۱ـ۲ـ۶ قراردادهای بیع متقابل (BayBack) 15
۱ـ۲ـ۷ مشارکت مدنی (Joint Venture) JV 16
۱ـ۳ تامین مالی و روشهای آن. ۱۶
۱ـ۳ـ۱ روشهای پرداخت در تجارت خارجی ۱۷
۱ـ۳ـ۱ـ۱ اعتبار اسنادی ۱۷
۱ـ۳ـ۱ـ۲ اعتبار اسنادی صادراتی ۱۷
۱ـ۳ـ۱ـ۳ برات (DRAFT) 18
۱ـ۳ـ۱ـ۴ روش پرداخت نقدی Cash. 18
۱ـ۳ـ۱ـ۵ سرمایهگذاری ۱۸
۱ـ۳ـ۱ـ۶ ضمانتنامه Guarantee. 18
۱ـ۳ـ۲ تجهیز مالی Fund Mobilization. 19
۱ـ۳ـ۳ تأمین مالی ساختار یافته. ۱۹
۱ـ۳ـ۳ـ۱ ابزارهای مبتنی بر بدهی ۲۱
۱ـ۳ـ۳ـ۲ ابزارهای مبتنی بر سرمایه. ۲۱
۱ـ۳ـ۴ انواع تامین مالی ساختار یافته. ۲۲
۱ـ۳ـ۴ـ۱ تامین مالی دریافتیها (receivables) 22
۱ـ۳ـ۴ـ۲ تبدیل به اوراق بهادار Securitization. 22
۱ـ۳ـ۴ـ۳ تامین مالی خرید سهام Buyout Finance. 22
۱ـ۳ـ۴ـ۴ تامین مالی کسب مالکیت Acquisition. 22
۱ـ۳ـ۴ـ۵ تامین مالی دارایی Asset finance. 22
۱ـ۳ـ۴ـ۶ تامین مالی پروژه Project finance. 23
۱ـ۳ـ۴ـ۷ ویژگیهای تامین مالی ساختار یافته. ۲۳
۱ـ۴ منابع تامین مالی ۲۳
۱ـ۴ـ۱ فاینانس (اعتبار اسنادی بلند مدت) ۲۳
۱ـ۴ـ۲ ریفاینانس (اعتبار اسنادی کوتاه مدت) ۲۴
۱ـ۴ـ۳ تامین مالی کوتاه مدت. ۲۴
۱ـ۴ـ۴ روشهای تامین منابع مالی کوتاه مدت. ۲۴
۱ـ۴ـ۴ـ۱ اعتبار تجاری (خرید نسیه کالا یا خدمت) ۲۴
۱ـ۴ـ۴ـ۲ وامهای بانکی ۲۵
۱ـ۴ـ۴ـ۳ اوراق تجاری کوتاه مدت (اوراق قرضه) ۲۵
۱ـ۴ـ۴ـ۴ وامهای موسسات مالی تجاری ۲۵
۱ـ۴ـ۴ـ۵ صدور اسناد تجاری ۲۶
۱ـ۴ـ۴ـ۶ تامین مالی از طریق وثیقه گذاری ۲۶
۱ـ۴ـ۴ـ۷ پیش دریافت فروش محصولات ازمشتری ۲۷
۱ـ۴ـ۵ تامین مالی میان مدت و بلند مدت. ۲۷
۱ـ۴ـ۵ـ۱ وامهای بانکی بلندمدت. ۲۷
۱ـ۴ـ۵ـ۲ اجارههای بلندمدت (اجاره به شرط تملیک و اجاره عملیاتی) ۲۸
۱ـ۴ـ۶ روشهای تامین مالی داخلی ۲۸
۱ـ۴ـ۷ ابزارهای تامین مالی ۲۸
۱ـ۴ـ۸ سازمانهای تامین کننده منابع مالی ۲۹
۱ـ۴ـ۸ـ۱ بانکها ۲۹
۱ـ۴ـ۸ـ۲ بیمه. ۳۰
۱ـ۴ـ۸ـ۳ شرکتهای بینالمللی IFC 30
۱ـ۴ـ۸ـ۴ بانک توسعه اسلامی (Islamic Development bank) 30
۱ـ۴ـ۹ روی آوری بانکهای خارجی به بانکداری بدون ربا ۳۱
۱ـ۵ فاینانس. ۳۳
۱ـ۵ـ۱ روش سرمایهگذاری مستقیم فاینانس (Finance) 33
۱ـ۵ـ۲ واجدین شرایط دریافت فاینانس. ۳۴
۱ـ۵ـ۳ سقف پرداخت فاینانس. ۳۵
۱ـ۵ـ ۴ روش پرداخت فاینانس. ۳۵
۱ـ۵ـ۵ فعالیتهای قابل قبول در فاینانس. ۳۵
۱ـ۵ـ۶ نرخ سود تسهیلات. ۳۵
۱ـ۵ـ۷ دوره استفاده از تسهیلات. ۳۶
۱ـ۵ـ۸ دوره بازپرداخت. ۳۶
۱ـ۵ـ۹ مراحل اعطای تسهیلات فاینانس. ۳۶
۱ـ۵ـ۹ـ۱ بخش دولتی ۳۶
۱ـ۵ـ۹ـ۲ بخش غیردولتی ۳۸
۱ـ۵ـ۱۰ فاینانس خودگردان. ۳۹
۱ـ۵ـ۱۰ـ۱ ساختار فاینانس خودگردان. ۴۱
۱ـ۵ـ۱۰ـ۲ توزیع ریسک. ۴۴
۱ـ۵ـ۱۰ـ۳ تضمینها، وثیقهها و سایر تعهدات. ۴۵
۱ـ۵ـ۱۱ برخی ویژگیهای استفاده از فاینانس. ۴۶
۱ـ۵ـ۱۲ مشکلات تامین مالی از مسیر بازار سرمایه. ۴۹
۱ـ۵ـ۱۳ مشکلات ساختار در تأمین اعتبار (فاینانس) بنگاههای اقتصادیایران. ۵۰
۲ـ روش متعارف در تأمین منابع مالی طرحهای توسعهای از طریق تسهیلات اعتبار صادراتی ۵۲
۳ـ تحولات ساختاری در اجرا و تأمین اعتبار طرحهای توسعهای، گسترش نقش پیمانکاران داخلی ۵۳
۱ـ۵ـ۱۴ محدودیتها و تنگناهای ساختاری در تأمین منابع مالی طرحها در شرایط نوین ۵۴
۱ـ۵ـ۱۴ـ۱ محدودیتهای تأمین مالی از دیدگاه بانکها و مؤسسات مالی بینالمللی ۵۴
۱ـ۵ـ۱۴ـ۲ محدودیتهای تأمین مالی (بخشهای داخلی طرحهای توسعهای) از دیدگاه سازمانهای مسئول و دست اندرکار در ایران. ۵۵
۱ـ۵ـ۱۴ـ۳ محدودیتهای تأمین مالی (بخشهای داخی طرحهای توسعهای) از دیدگاه روابط کارفرما و پیمانکار ۵۶
۱ـ۵ـ۱۵ راهکارهایی در خصوص تأمین منابع مالی طرحهای توسعهای در شرایط نوین ۵۷
فصل دوم رژیم حل و فصل اختلافات قراردادهای تامین مالی ۵۹
۲ـ۱ سرمایهگذاری خارجی ۶۰
۲ـ۱ـ۱ تعریف. ۶۰
۲ـ۱ـ۲ تاریخچه. ۶۱
۲ـ۱ـ۳ مرکز بین المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری (ICSID) 62
۲ـ۱ـ۴ سازمان و تشکیلات مرکز. ۶۲
۲ـ۱ـ۴ـ۱ اعضاء. ۶۲
۲ـ۱ـ۴ـ۲ ارکان مرکز. ۶۳
۲ـ۱ـ۵ نحوه حل و فصل اختلافات قراردادهای تامین مالی ۶۴
۲ـ۱ـ۵ـ۱ مصالحه. ۶۵
۲ـ۱ـ۵ـ۲ حکمیت. ۶۵
۲ـ۱ـ۶ منابع مالی مرکز. ۶۶
۲ـ۲ اختلاف و روند حل اختلاف در سرمایهگذاری خارجی ۶۶
۲ـ۲ـ۱ ماهیت اختلاف. ۶۸
۲ـ۲ـ۲ قواعد حل اختلاف. ۶۹
۲ـ۲ـ۳ روشهای حل اختلافات سرمایهگذاری خارجی ۶۹
۲ـ۲ـ۳ـ۱ رسیدگی دادگاهی (قضایی) ۶۹
۲ـ۲ـ۳ـ۲ رسیدگیهای برون دادگاهی ۷۰
۲ـ۲ـ۴ روشهای غیر الزامآور. ۷۱
۲ـ۲ـ۴ـ۱ مذاکره ۷۲
۲ـ۲ـ۴ـ۲ میانجیگری ۷۲
۲ـ۲ـ۴ـ۳ ارزیابی بیطرفانه. ۷۳
۲ـ۲ـ۴ـ۴ احراز واقع. ۷۴
۲ـ۲ـ۴ـ۵ رسیدگی کوتاه مدت. ۷۴
۲ـ۲ـ۴ـ۶ سازش. ۷۵
۲ـ۲ـ۵ روش الزامآور (داوری) ۷۶
۲ـ۳ قواعد شکلی حل اختلافات سرمایهگذاری ۷۷
۲ـ۳ـ۱ قواعد مادی حل تعارض و شکل رسیدگی ۷۸
۲ـ۳ـ۲ قواعد تعیین مرجع صالح (حل تعارض صلاحیتی) ۷۸
۲ـ۳ـ۳ تاثیر قانون متبوع دادگاه (مرجع رسیدگی) در تعیین مرجع صالح ۷۹
۲ـ۳ـ۴ تاثیر مرجع صالح در نتیجه رسیدگی ۸۰
۲ـ۳ـ۵ تعیین مرجع صالح به رسیدگی ۸۰
۲ـ۳ـ۶ معیار شکلی ۸۱
۲ـ۳ـ۶ـ۱ اصل صلاحیت مراجع داخلی ۸۱
۲ـ۳ـ۶ـ۲ اعتبار امر مختومه. ۸۱
۲ـ۳ـ۷ معیار ماهوی ۸۱
۲ـ۳ـ۷ـ۱ توجه به عام و خاص بودن در حل اختلافات صلاحیت. ۸۲
۲ـ۳ـ۷ـ۲ توجه به سبب دعوا ۸۲
۲ـ۴ شرایط و اوصاف رسیدگی به اختلافات سرمایهگذاری خارجی ۸۲
۲ـ۴ـ۱ اهلیت. ۸۲
۲ـ۴ـ۲ درخواست رسیدگی ۸۳
۲ـ۴ـ۳ کتبی بودن موافقتنامه داوری ۸۳
۲ـ۴ـ۴ شایستگی و تعداد داوران. ۸۴
۲ـ۴ـ۵ زبان رسیدگی ۸۵
۲ـ۴ـ۶ رعایت اصل تناظر. ۸۵
۲ـ۴ـ۷ تقدم سازش بر داوری ۸۶
۲ـ۴ـ۸ حق دسترسی به دادگاه و مرجع رسیدگی ۸۶
۲ـ۴ـ۹ روند رسیدگی ۸۷
۲ـ۴ـ۹ـ۱ قاعده شناسایی مدعی (خواهان) از مدعی علیه (خوانده) ۸۷
۲ـ۴ـ۹ـ۲ قاعده اثبات ادعا ۸۸
۲ـ۴ـ۹ـ۳ بار اثبات. ۸۸
۲ـ۴ـ۱۰ قواعد ماهوی حل اختلاف سرمایهگذاری خارجی ۸۹
۲ـ۴ـ۱۰ـ۱ قانون قابل اعمال، بدون توافق طرفها ۸۹
۲ـ۴ـ۱۰ـ۲ قانون کشور متبوع شخص ۸۹
۲ـ۴ـ۱۰ـ۳ قانون اقامتگاه ۹۰
۲ـ۴ـ۱۰ـ۴ قانون محل وقوع مال. ۹۰
۲ـ۴ـ۱۰ـ۵ قانون محل انعقاد قرارداد. ۹۰
۲ـ۴ـ۱۰ـ۶ قانون محل تنظیم سند. ۹۱
۲ـ۴ـ۱۰ـ۷ قانون محل اجرای تعهد. ۹۱
نتیجهگیری ۹۲
منابع. ۹۶
پیوست. ۱۰۰
چکیده
عمل تهیه منابع مالی برای امور تجاری، خرید یا سرمایهگذاری را تامین مالی میگویند.قرارداد تامین مالی از منابع بینالمللی را فاینانس مینامند.
تامین مالی از منابع بینالمللی در دو صورت امکانپذیر است: ۱ـ تامین مالی شرکتی؛ ۲ـ تامین مالی پروژه.
در حالت اول تامین مالی با تعهد کامل بوده و بازپرداخت تعهدات مالی پروژه از طریق کلیه داراییهای شرکتی میسر است و در حالت دوم تامین مالی با تعهد محدود بوده و یا بدون تعهد محسوب میشود.
مشخصه اصلی فاینانس خودگردان ماهیت عدم اتکا و یا اتکا محدود به حامیان و متولیان صاحبان سرمایه است.
هر قرارداد فاینانس ویژگیها و مشخصات خاص خود را دارد و فاینانس خودگردان باید خود را با شرایط مذکور تطبیق دهد.چگونگی بازپرداخت تامین مالی فاینانس در سررسید آن و احتمال ایجاد بحران بدهی خارجی بسیار مهم است و توجه به میزان فاینانس و نرخ تسعیر ارز در سررسید بازپرداخت اصل و سود آن با توجه به اقتصاد فعلی ایران و تورمهای موجود قابل بحث و بررسی است.در صورت دستیابی به تسهیلات دارای نرخ پایین و بلند مدت بودن بازپرداخت روش مفیدی محسوب میشود.در صورت امکان فروش محصولات تولیدی به صورت کوتاه مدت و با سود بیشتر از سود فاینانس روش مفید دیگری است.
حل و فصل اختلافات ناشی از یک سرمایهگذاری خارجی در یک کشور دیگر بیشتر به صورت مصالحه و یا حکمیت صورت میگیرد.در قراردادهای فاینانس شرط داوری درج نمیشود و قانون حاکم نیز قوانین کشوری است که تسهیلات بیشتری برای حفظ و استیفای حقوق بانک پرداختکننده پیشبینی کرده باشد.
واژگان کلیدی: تامین مالی، فاینانس، فاینانس خودگردان، مصالحه، حکمیت.
مقدمه
قرارداد تامین مالی از منابع بینالمللی را فاینانس مینامند.تامین مالی از منابع بینالمللی در دو حالت امکانپذیر است.۱ـ تامین مالی شرکتی؛ ۲ـ تامین مالی پروژه.
حالت اول تامین مالی با تعهد کامل بوده و بازپرداخت تعهدات مالی پروژه از طریق کلیه داراییهای شرکت میسر میباشد. حالت دوم تامین مالی تعهد محدود و یا بدون تعهد محسوب میشود.
فاینانس روش کوتاه مدت انتقال سرمایه به کشور محسوب میشود زیرا پس از فرارسیدن موعد بازپرداخت وام میبایست اصل سرمایه به همراه سود آن برگشت داده شود.
این قراردادهای تامین مالی شامل مفادی است که حقوق، مسئولیتها و تعهدات طرفین را به طور شفاف تعیین نموده و برقرار میسازد. این قراردادها توسط مشاوران و کارشناسان حقوقی تنظیم میشود.به دلیل اهمیت بالایی که از نظر حقوقی دارد. این قراردادها دربرگیرنده تعاریف، مبلغ تسهیلات، چگونگی استفاده از آن، مهلت بازپرداخت، تعیین چگونگی حل اختلافات قوانین حاکم و مراجع رسیدگی به اختلافات میباشد.
از مهمترین قراردادهای تامین مالی فاینانس خودگردان است و ویژگی اصلی این فاینانس عدم اتکا یا اتکا محدود به حامیان و صاحبان سرمایه است. در فاینانس خودگردان مجموعهای از ساختارهای قراردادی به گونهای در یکدیگر تلفیق میشوند که اطمینان خاطر لازم را به اعتباردهندگان در مورد بازپرداخت اعتبارات میدهند.
این نوشتار شامل دو فصل میباشد در فصل اول به کلیات، تعاریف و شناخت قراردادهای تامین مالی و اقسام آن پرداختهایم و قرارداد فاینانس را مورد بحث و بررسی قرار دادهایم و در فصل دوم به حل و فصل اختلافات سرمایهگذاری و روشهای حل و فصل اختلافات پرداختهایم.