«المرأه اذا اصلحت البیت او حملت او ارضعت او فطم الرضیع حدثنا محمد بن الحسن بن احمد بن ابی الولید قال حدثنا محمد بن الحسن الصفار قال حدثنا محمد بن الحسین بن ابی الخطاب من الحکم بن مسکین قال حدثنی ابوخالد الکعبی عن ابی عبد الله عن رسول ا… |قال انما امراه رفعت من بیت زوجها شیئاً من موضع الی موضع نظرا ا… عزوجل الیها و من نظر ا… لم‌یعذ به فقالت ام سلمه رضی عنها ذهب الرجال بکل خیر فای بشی للنساء فقال| بلی اذا حملت المرئه کانت بمنزله الصائم القائم المجاهد بنفسه و ماله فی سبیل ا… فاذا وضعت کان لها من الاجر مالاً تدری ما هو العظمه فاذا ارضعت کان لها بکل مضه کعدل عتق محرر من ولد اسماعیل فاذا فرغت من رضاعه ضرب ملک علی جنبها و قال استانف العمل فقد غفر لک»
رسول خدا |گفت:هر آن زنیکه در خانه شوهر چیزی را از جائی بر‌می‌دارد تا به جای دیگری نهد و قصد اصلاح داشته باشد خدا به او نظر می‌أفکند و هر کس را خدا به او نظر افکند او را عذاب نمی‌کند پس ام سلمه گفت: مردان همه خیرات را برده‌اند برای زنان مسکین دیگر چه هست؟ پیغمبر| فرمود: بلی هر گاه زن حمل بردارد بمنزله روزه‌دار شب زنده‌دار نمازگزارد و مجاهد فداکاری است که در راه خدا با مال و جان خود جهاد می‌کند همین که وضع حمل می‌کند برای او از اجر چیزی است که از بزرگی و عظمت درک آن را نمی‌کند پس همین که شیر دهد برای آن زن به هر مکیدن معادل آزاد شده‌ای از اولاد حضرت اسماعیل ثواب و پاداش خواهد داشت و همین که از شیر دادن آن کودک فارغ شده ملکی به پهلوی آن زن می‌زند که عمل را از سر شروع کن زیرا خدا تورا آمرزیده است. از این جهت برای انجام تکالیف خانوادگی و شرایط لازم آن تمام تکالیف دینی از آن‌ها ساقط شده است با بیان دیگر انجام تکالیف خانوادگی جانشین عبادت برای زن می‌باشد اما در قوانین جزائی (که موضوع بحث رساله می‌باشد) و سایر احکام در اسلام ظاهراًً هیچ جزئی بین زن و مرد نگذاشته است و در قرآن کریم هر جا حکمی‌بیان شده است مرد و زن هر دو مورد خطاب قرار گرفته‌اند.[۱۳۹]
از جمله این موارد موضوع شهادت می‌باشد:
-
-
- ادای شهادت زن ومرد
-
در آئین دادرسی اسلامی تاثیر شهادت مرد و زن همیشه برابر نبوده و بین زن ومرد ازنظر ارزش شهادت در امور جزائی و مدنی تفاوت‌هایی به چشم می‌خورد در موضوعاتی شهادت زن مثمر ثمر نمی‌باشد در مواردی نیز که در محکمه واقعه‌ایی را شهادت دو مرد عادل اثبات می‌کند برای اثبات آن به وسیله شهود زن، چهار نفر لازم است‌یعنی تاثیر شهادت زنان‌یک دوم تاثیر شهادت مردان است به طور کلی تفاوت ارزش شهادت زن ومرد در امور کیفری و مدنی به شرح زیر است:
در امور جزائی
به جز اثبات جرم زنا، در بقیه جرایمی‌که مجازات آن ها حدود یا قصاص است شهادت اختصاص به مردان دارد و شهادت زنان حتی همراه با مردان اعتبار ندارد مواردی همچون لواط، سحق و قیادت تنها به وسیله چهار مرد، و مواردی همچون سرقت، شرب خمر و امثال آن، تنها به وسیله دو مرد اثبات می‌شود. در مورد اثبات زنا نیز اکثر فقهای عامه شهادت زن را مستقلاً برای اثبات زنا کافی نمی‌دانند و معتقدند که در این مورد فقط شهادت چهار مرد لازم است در نزد فقهای شیعه، اگر تعداد شهود مرد از چهار نفر کمتر باشد با شهادت سه مرد و‌یک زن مجازات رجم ثابت می‌شود (در زنای محصنه و غیر‌محصنه) و شهادت دو مرد و چهار زن فقط مجازات تازیانه ثابت می‌شود (در زنای غیر‌محصنه) اما شهادت زنان به تنهایی پذیرفته نیست[۱۴۰]. دقت در آنچه که گذشت روشن می‌سازد که در جرایمی‌که مربوط به حق‌الناس نیست (به جز زنا) علی‌الاصول شهادت زنان پذیرفته نمی‌شود و شاید مبنای این فتوا بناء حدود بر تخفیف باشد و در برخی موارد شهادت زنان به ضمیمه شهادت مردان پذیرفته است[۱۴۱].
امور مدنی
الف: مانند اموری که جنبه مالی داشته باشند همچون اثبات دین به حکم قرآن مجید شهادت دو مرد پذیرفته می‌شود و در صورتی که دو مرد موجود نباشد‌یک مرد و دو زن انتخاب می‌شود تا اگر‌یکی ازآنان دچار اشتباه شد آن دیگری او را‌یاری کند[۱۴۲]. در مورد وصیت نیز شهادت زنان به انضمام شهادت مردان پذیرفته می‌شود، نه بدون آن، مگر به طور ناقص و در فرض ضرورت، مثل آنچه در روایت صیرفی‌یا ابن سنان آمده که، شهادت‌یک زن،یک چهارم میراث را و دو زن، نصف میراث را ثابت می‌کند و اما در سایر موارد دلیلی بر پذیرفتن شهادت زنان، نه به تنهایی و نه با ضمیمه نداریم؛ زیرا آنچه در باب شهادت در آیات قرآن کریم آمده، غیر از آیه ۲۸۲ سوره بقره که اسمی از شهادت زنان نیز آورده، بقیه درباره شهادت مردان می‌باشد و جز در برخی موارد که با دلالت نص روایت، شهادت زنان پذیرفته می‌شود؛ در بقیه موارد دلیلی بر صحت شهادت آن ها نیست.[۱۴۳] در پاره‌ای از موارد شهادت زنان به هیچ روی پذیرفته نیست.
در رویت هلال:یکی از ادله اثبات هلال ماه‌های رمضان و شوال، شهادت دو مرد عادل می‌باشد و شهادت زنان به تنهایی و همراه با مردان فاقد اعتبار است.
ب:در حقوق خانواده: اموری همچون طلاق و دعوای وکالت، به وسیله دو شاهد مرد اثبات می‌گردد.[۱۴۴]
و در مواردی شهادت زنان به طور مطلق پذیرفته می‌شود که عبارتند از:ولادت، نفاس، بکارت، عادت ماهانه، و مواردی که اطلاع‌یافتن بر آن برای مردان نا ممکن‌یا متأسر است، مثل عیوب باطنی درباره نکاح که ظاهراًً شهادت زنان بدون ضمیمه پذیرفته نمی‌شود.[۱۴۵]
نتیجه کلی: شهادت زنان در تمام موارد زیر قابل قبول است:
۱ـ جنایتی که دیه داشته باشد
۲ـ زنا برای رجم و جلد
۳ـ مواردی که اطلاع‌یافتن مردان بر آن دشوار‌یا ناممکن استولادت، نفاس، بکارت، حیض.
۴ـ نکاح و ازدواج.
۵ـ دین.
۶ ـ وصیت.
