دانشگاه آزاد اسلامی

واحد ایلام

گـروه حقوق

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق (M.A)

گرایش: جزا و جرم شناسی

عنوان:

مطالعه تطبیقی اصلاح و بازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس

استاد راهنما:

دکتر محمد کریمی

بهار ۱۳۹۴

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده. ۱

درآمد

بیان مساله. ۳

۲.اهمیت و ضرورت تحقیق ۳

۳.ادبیات تحقیق ۴

اهداف تحقیق ۴
سؤالات تحقیق ۴
فرضیه‏های تحقیق ۵
تعریف واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی ۵

۸ . بررسی و اندازه گیری متغیرها. ۶

روش و ابزارگردآوری داده‏ها. ۶
روش‌ها، ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها. ۶
ساختار تحقیق. ۷

بخش اول: مفاهیم ساختاری اصلاح و بازپروری مجرمان

۱-۱- فصل اول: مفهوم، مبانی، اهمیت و قلمرو اصلاح وبازپروری مجرمان ۱۰

۱-۱-۱- مبحث اول: مفهوم اصلاح و بازپروری مجرمان ۱۰

۱-۱-۲- مبحث دوم: مبانی اصلاح و بازپروری مجرمان ۱۴

۱-۱-۳- مبحث سوم:اهمیت وضرورت موضوع اصلاح و بازپروری مجرمان ۱۷

۱-۱-۴- مبحث چهارم: قلمرو موضوعی سیاست اصلاح و بازپروری مجرمان ۲۰

۱-۲- فصل دوم: بررسی تطبیقی راهبردها و روش‌های عام اصلاح وبازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس ۲۳

۱-۲-۱- مبحث اول: اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق مجازات کردن ۲۳

۱-۲-۲- مبحث دوم: اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق تدابیری ضمن مجازات حبس ۲۶

۱-۲-۲-۱- گفتار اول: بازپروری فرهنگی بزه کاران ۲۹

۱-۲-۲-۲- گفتار دوم: بازپروری حرفه ای بزه کاران ۳۲

۱-۲-۲-۳- گفتار سوم: بازپروری پزشکی بزه کاران ۳۳

۱-۲-۳- مبحث سوم: اصلاح مجرمان و بازپروری با استفاده از مجازات اصلاحی- تربیتی غیر از زندان ۳۹

۱-۲-۴- مبحث چهارم: اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق روش‌های غیر کیفری ۴۵

۱-۲-۵- مبحث پنجم : نفی مسئولیت کیفری اطفال و پذیرش رویکرد اصلاحی و تربیتی در مواجهه با بزهکاری اطفال بزهکار. ۵۱

بخش دوم: شرح تفصیلی برنامه‌های اصلاح وبازپروری در حقوق ایران وانگلیس

۲-۱- فصل اول:برنامه‌های اصلاح و بازپروری مجرمان در زندان و از طریق تاسیسات حقوقی ۵۵

۲-۱-۱- مبحث اول: استفاده از زندان به عنوان مجازات اصلاحی ۵۵

۲-۱-۱-۱- گفتار اول: برنامه‌های اصلاح و بازپروری مجرمان بزرگسال ۵۶

۲-۱-۱-۲- گفتار دوم: برنامه‌های اصلاح و بازپروری مجرمان جوان ۶۰

۲-۱-۲- مبحث دوم: تاسیسات حقوقی اصلاح وبازپروری مجرمان ۶۳

۲-۱-۲-۱- گفتار اول: آزادی مشروط ۶۳

۲-۱-۲-۲- گفتار دوم) تعلیق اجرای مجازات. ۶۸

۲-۲- فصل دوم: مجازاتهای اجتماعی اصلاح وبازپروری مجرمان و برنامه‌های خاص اصلاح وبازپروری ۷۳

۲-۲-۱- مبحث اول: مجازاتهای اجتماعی ۷۳

۲-۲-۲- مبحث دوم: برنامه خاص اصلاح وبازپروری در حقوق ایران وانگلیس ۹۲

۲-۲-۲-۱- گفتار اول: توبه. ۹۲

۲-۲-۲-۲- گفتار دوم: عفو و اصلاح مجرمان ۹۵

۲-۲-۲-۳- گفتار سوم: پذیرش مرور زمان ۹۹

۲-۳- نتیجه گیری و پیشنهادات. ۱۰۵

منابع و مآخذ ۱۱۱

چکیده انگلیسی ۱۱۹

چکیده

بررسی سیاستهای راهبردی قانونگذاران و تصمیم گیرندگان سیاست جنایی، در حوزه اصلاح و درمان مجرمان، مساله مهمی‌است که میتواند در قالب مطالعه تطبیقی، هدفمند بودن و برنامه مداری یک نظام حقوقی را نشان دهد. راهبردها و مقررات اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق مجازات کردن، از طریق تدابیری ضمن مجازات حبس، از طریق تاسیسات حقوقی نوین با عناوین مشابه، از طریق روش‌های غیر کیفری و از طریق برنامه‌های خاص اصلاح وبازپروری هم در سیستم اصلاح ودرمان ایران و هم انگلیس مشاهده میشود، در ایران در قانون مجازات اسلامی‌جدید، به ایجاد تاسیسات حقوقی نوین در حوزه مجازاتهای تعزیری اقدام شده، همچنین تفکیک و ایجاد مراکز نگهداری برای بزرگسلان و نوجوانان و زنان در راستای اجرای موثر اصلاح ودرمان وجود دارد، در زمینه تجدید تربیت منحرفین اجتماعی و بازپروری معتادین به مواد مخدر نیز مقرراتی وجود دارد، در انگلیس نیز به عنوان یکی از کشورهای با سابقه در علوم جزایی اصلاح و درمان، تاسیسات حقوقی با عنوان پروبیشن و اقدامات مشابه هم باعث تنوع مجازاتها گردیده است. همچنین روش‌های متنوع و متعدد علمیی در زمینه اصلاح و درمان غیرکیفری اختلالات رفتاری الکلیسم و انحرافات جنسی وجود دارد و با مطالعه دقیق این روش‌های درمانی و بارعایت ضوابط قانونی و شرعی میتوان به بخش اصلاح ودرمان غیرکیفری ایران کمک نمود.

درآمد

۱. بیان مساله:

مطالعه تطبیقی اصلاح وبازپروری مجرمان از دیدگاه حقوق ایران و انگلیس، محتاج تبیین اصلاح و بازپروری مجرمان، دیدگاه حقوق ایران وانگلیس در این خصوص، بیان ویژگیهای آن، ماهیت وحدود مترتب برآن است. تعبیر ساده و عامه پسند در هر فرهنگ از اصطلاح اصلاح و بازپروری مجرمان چیزی جز این نیست که کاری انجام شود که مجرم دیگر بسوی جرم نرود (اصلاح شود)، در این تحقیق دیدگاه حقوق ایران در خصوص اصلاح وبازپروری مجرمان شامل قواعد و متونی است که از قانون سرچشمه گرفته است و شریعت و فقه اسلام، عرف، رویه قضایی و دکترین، دیگر منابع این حقوق هستند. همچنین دیدگاه حقوق انگلیس در خصوص اصلاح وبازپروری مجرمان شامل مجموعه قواعدی است که ساخته دست قضات و دادگاه‌های این کشور است. در این تحقیق سعی می‌شود اصلاح و بازپروری مجرمان در دو کفه حقوق ایران و انگلیس سنجیده شود، با این پرسشها که دیدگاه حقوق ایران به مقوله اصلاح و بازپروری مجرمان چگونه است؟ دارای چه ساختار و ماهیتی است؟ دیدگاه حقوق انگلیس چگونه است؟ چه ساختاری دارد؟ ماهیت آن چیست؟ و در ادامه به دنبال حل این پرسش هستیم که وجوه اشتراک این دو را دریافته، وجوه افتراق را نیز مشخص نماییم، همچنین باید در تحقیق مشخص شود که خواستگاه این دو کدام است و چه ارتباطی باهم دارند.

۲.اهمیت و ضرورت تحقیق:

انجام این تحقیق در درجه اول با تعیین رابطه میان دو دیدگاه حقوق ایران و حقوق انگلیس در یک زمینه خاص، باعث افزایش دانش ما خواهد شد. شناخت شرایط و ویژگیهای حال حاضر در این زمینه خاص، ممکن است در تصمیم گیری‌های بعدی موثر باشد و یا باعث تجدید نظر در روش‌های جاری شود، بهرحال تحقیق در این زمینه خاص می‌تواند به انجام تحقیقات جامع تر بعدی منجر گردد و باعث تحول در آن گردد. شناخت شباهتها و اختلافات یک زمینه در دو دیدگاه مختلف می‌تواند راه را برای نزدیک نمودن دو دیدگاه به هم باز نماید. و احتمالا در حل بعضی از مسائل مفید واقع میشود.

۳.ادبیات تحقیق:

راجع به موضوع این تحقیق چندین کار پژوهشی انجام شده است. در یک اثر با عنوان مطالعه راهبردهای اصلاح و درمان در ایران وکانادا (عبدالله ایزدی، ۱۳۸۷) حوزه اصلاح ودرمان در حقوق ایران با حقوق کانادا مقایسه شده است. در اثر دیگری با عنوان اصلاح مجرمان در سیاست جنایی تقنینی ایران (محمد علی حاجی ده آبادی، ۱۳۸۸) نیز سیاست اصلاح ودرمان حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. و در اثر دیگری با عنوان رهیافتی تطبیقی به اصول بنیادین برنامه اصلاح مجرمان (فاطمه صبوری پور، ۱۳۸۸) نیز مطالعه تطبیقی عامی‌صورت گرفته است، لذا براساس جستجوی بعمل آمده توسط تنظیم کننده فرم پیشنهاد طرح تحقیق تاکنون پایان نامه ای با عنوان مستقل ومجزا «مطالعه تطبیقی اصلاح وبازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس» ثبت نگردیده است. بنابراین میتوان گفت که برای اولین بار پایان نامه و کار پژوهشی با این عنوان مورد بررسی قرار میگیرد.