در نتایج تحقیقات مدارس هوشمند منطقه آموزشی پورتوریکو آمده است که استفاده از فن آوری وتختههای هوشمند سبب افزایش بهبود آموزشی دانش آموزان شده است. (حنی زار و همکاران[۲۳]، ۲۰۰۵) روبرسون[۲۴] (۲۰۰۳) رایانه را دارای دو مزیت عمده میداند: ۱) اطلاعات انبوهی رادر خود ذخیره میکند. ۲)اطلاعات ذخیره شده را با سرعت و دقت بسیار زیاد در کوتاهترین زمان تجزیه و تحلیل خواهند نمود.
رشد و توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در نظامهای آموزشی زمینه مناسبی جهت افزایش فرصتهای یادگیری و سهولت دسترسی به منابع آموزشی شده است و از میزان اهمیت و اتکا بر کتاب و مواد درسی از پیش تعیین شده برای هر کلاس و دوره تحصیلی کاسته است. در این خصوص نحوه ارزیابی شیوه های تدریس و همچنین ارزیابی میزان اثربخشی یادگیری نقش و ارزش تکالیف و امتحانات دوره ای، نحوه ارتباط معلم و شاگرد، اهمیت حضور فیزیکی اولیا و رابطه نزدیک آن ها با مربیان و مواردی از این قبیل را دچار تغییر و تحول کردهاست. (حاجی، ۱۳۸۰)
پروفسور کولا[۲۵] (۲۰۰۱) اهل هندوستان به توسعه و رشد راههای ارتباطی تأکید میکند و تاثیر آن را بر رشد وجود انسانی لازم و ضروری میداند. (عبداللهی، ۱۳۸۱)
در نتیجه هدف از نگارش تحقیق حاضر این است که با طرح مباحث نظری و دیدگاههای مبتنی بر یافته های علمی به تبیین و تحلیل رابطه هوشمندسازی مدارس بر سبکهای یادگیری بپردازم.
۲-۲- روند تحولات و تاریخچه تدریس و یادگیری مدارس هوشمند در ایران
ایجاد طرح مدارس هوشمند در ایران (۸۴-۱۳۸۳) متاثر از نظام آموزش و پرورش مالزی بوده است. استفاده از فن آوری در آموزش ایران به زمان بهرهگیری از ابزارهای کمک آموزشی سمعی بصری شامل نمایش اسلاید و فیلمهای آموزشی در کلاس درس باز میگردد. پس از آن، تلویزیون به عنوان رسانه آموزشی مورد توجه قرار گرفت وتلویزیون آموزشی ملی ایران به طور رسمی به امر آموزش همگانی در سراسر کشور پرداخت. پس از ورود صنعت رایانه به ایران و رشد و نفوذ رایانه های شخصی در میان اقشار مختلف فرهنگی اجتماعی، فعالیت در زمینه آموزش مبتنی بر رایانه نیز آغاز گشت و بیش از ده سال است که در این زمینه فعالیت میشود و این امر با تولید لوحهای فشرده آموزشی آغاز گردیده است. (نقشه راه هوشمند سازی مدارس ایران، ۱۳۹۰، ص ۱۵)
وزارت آموزش و پرورش ایران با الهام از آموزههای دینی و مقتضیات زمان و به منظور تحقق اهداف سند چشمانداز ایران در سال ۱۴۰۴ و دستیبای به اهداف عالیه نظام تعلیم و تربیت اقدام به توسعه و تجهیز مدارس هوشمند بر اساس معیارهای علمی، بینالمللی و شرایط بومی در سطح کشور نموده است. (نقشه راه هوشمندسازی مداری ایران، ۱۳۹۰، ص۷)
پس از طرح موضوع در شورای راهبردی فن آوری اطلاعات و ارتباطات اولین مدرسه هوشمند در ایران، در شهر تهران در مقطع ابتدایی تجهیز گشت و پیرو آن تعداد ۴ دبیرستان در ۴ منطقه تهران انتخاب و از سال تحصیلی بعد اجرای آزمایشی طرح در این مدارس آغاز شد.
برای اجرای، طرح، وضعیت موجود مدارس از لحاظ تجهیزات و وضع نیروی انسانی مورد بررسی قرار گرفت. مطابق برنامه عملیاتی وزارت آموزش و پرورش برای اجرای برنامه پنجم توسعه کشور، تمامی مدارس کشور باید تا پایان سال ۱۳۹۴ در یکی از مراحل پنجگانه هوشمند سازی قرار گیرند.
۲-۳- تاریخچه تدریس و یادگیری مدارس هوشمند در جهان
تفکر استفاده از رایانه ها و شبکه های رایانهای برای کارهای مدرسهای و علمی، به قرن بیستم و اوایل دهه ۱۹۶۰ بر میگردد . اینترنت که در ۱۹۶۹ در دوران جنگ سرد از درون شبکه معروف پا گرفت، بسیار سریع رشد کرد. هیچ کس گمان نمیکرد این شبکه اطلاعرسانی در سال ۲۰۰۰ صاحب ۱۸۰ میلیون کاربر باشد. سرعت و شتاب این رشد به گونهای بود که به حدود ۵۰۰ میلیون کاربر در سال ۲۰۰۳ بالغ گردید. این توسعه سریع فنآوری اطلاعرسانی به همراه عوامل دیگری چون تبدیل جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی، تغییرات جمعیتی، جهانیتر شدن فعالیتهای حرفهای، گسترش نیروهای بازار در محدوده آموزش و به عبارت دیگر تجاری شدن مقوله آموزش، همه و همه، تاثیرات شگرف و چشمگیری در امر آموزش داشتهاند.
در سال ۱۹۸۴ دیوید پرکینز وهمکارانش در دانشگاه هاروارد، طرح مدارس هوشمند را به عنوان تجربهای نوین در برنامه های آموزش و پرورش، با بهره گرفتن از فنآوری اطلاعات و ارتباطات ارائه نمودند گفته میشود اولین مدارس هوشمند در سال ۱۹۹۶ در انگلستان تأسيس گردید و سپس مالزی در برنامه توسعه خود در پروژه «بیست بیست» مدارس هوشمند را با ساختار تمام الکترونیک و فنآوری اطلاعات و به منظور پیگیری توسعه فناوری اطلاعات و فن آوریهای نوین در حوزه آموزشی مدارس کشور افتتاح کرد. طرح مدارس هوشمند در اوایل ژوئن سال ۱۹۹۷ وزارت آموزش و پرورش مالزی را درگیر بحث عمومی در قالب مدرسه هوشمند کرد. این طرح در آغاز در ۹۰ مدرسه به صورت آزمایشی اجرا شده و سپس توسعه یافت. هدف این مدارس در سند آموزش و پرورش مالزی کمک به تحقق اهداف فلسفه تربیتی مالزی عنوان شده است و نیز تربیت نیروی کار که بتواند با چالشهای قرن ۲۱ مواجه شود. کشور مالزی به منظور حرکت به سوی اقتصاد دانش محور و رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات در میان صنایع دیگر و اشتغال زایی در حوزه فنآوری اطلاعات و ارتباطات از قابلیتهای این حوزه درتمام زمینهها از جمله آموزش و پرورش بهره برد. این کشور با ارائه طرح مدارس هوشمند کلاسهای معمولی را به کلاسهای الکترونیکی تبدیل کرد که در آن معلم به جای انتقال دانش و اطلاعات، قدرت قضاوت دانش آموزان در انتخاب اطلاعات از منابع مختلف را افزایش میدهد و زمینه یادگیری مادام العمر دانش آموزان و شهروندان مالزی را فراهم میآورد. این طرح به تدریج در چند مدرسه اجرا گشت و بعدها تا حدودی توسعه یافت و سپس مالزی در برنامه توسعه خود در پروژه “بیست بیست” مدارس هوشمند را جزو یکی از برنامه های اساسی خود قرار داد و با ارائه الگویی موفق، توانست تجربه خود را به سایر کشورها نیز منتقل کند . فلسفه آموزش عمومی مالزی هر یک از عناصر مدل مفهومی را به دقت مورد توجه قرار داده است. آموزش و پرورش در مالزی تلاشی مستمر در جهت توسعه قابلیتهای فردی به صورت کل گرا و یکپارچه محسوب میشود و امروزه علاوه بر مالزی و آمریکا کشورهای ایرلند، کانادا، سوییس، مصر و استرالیا نیز برای هوشمند کردن مدارس خوداقدام کردهاند.
تحول نظام آموزش از یادگیری حافظه مدار به یادگیری فکورانه و خلاق و تربیت دانش آموزانی که در عین توجه به تفاوتهای فردی و سبکهای گوناگون یادگیری فرصتهای برابر دسترسی برای دانش آموزان را ایجاد کند. (فونگ می[۲۶]، ۲۰۰۲)
مشاهدات و بررسیهای انجام شده در کشورهای توسعه یافته مانند انگلستان، آمریکا و استرالیا نشان داده است که یکی از ارکان اصلی سیستمهای هوشمند برای آموزش، به کارگیری وایت بردهای هوشمند است که از سال ۱۹۹۱ در آموزش به خصوص در آموزشهای از راه دور استفاده شده است. تحقیقات نشان داده است که استفاده از وایت بردهای هوشمند سبب افزایش انگیزه دانشآموزان و خلاقیت آن ها شده است. (پلگرام[۲۷]، ۲۰۰۱)
۲-۴- مفاهیم و تفاوت مدرسه هوشمند با سایر