گرایش :جزا و جرم شناسی
دانشگاه آزاد اسلامی
علوم و تحقیقات چهارمحال و بختیاری
دانشکده ادبیات و علوم انسانی
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته حقوق- جزا و جرم شناسی
عنوان :
بررسی جرم شناختی ضرب و جرح عمدی در شهرستان شهرکرد و راه کارهای پیشگیری از آن(مطالعه موردی شهرستان شهرکرد)
استاد راهنما:
دکتر علی ملک زاده
اسفند ۱۳۹۳
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
فهرست مطالب
چکیده ۱
فصل اول: کلیات تحقیق ۲
۱-۱-مقدمه: ۳
۱-۲- بیان مسئله: ۳
۱-۳- اهمیت و ضرورت تحقیق: ۶
۱-۴- اهداف تحقیق: ۷
۱-۴-۱- هدف اصلی: ۷
۱-۴-۲-اهداف فرعی: ۷
۱-۵- بررسی تحقیق‌های انجام شده(سوابق تحقیق): ۷
۱-۶- سئوالات تحقیق: ۱۱
۱-۶-۱- پرسش اصلی: ۱۱
۱-۶-۲- پرسش فرعی: ۱۱
۱-۷- فرضیات تحقیق : ۱۱
۱-۷-۱- فرضیه اصلی: ۱۱
۱-۷-۲- فرضیه فرعی: ۱۲
فصل دوم: مروری بر ادبیات موضوع و نظریه‌های جرم شناختی ۱۲
۲-۱- تعریف اصطلاحات و مفاهیم ۱۳
۲-۲-مفهوم شناسی ۱۶
۲-۳-مفهوم لغوی منازعه : ۲۰
۲-۴-مفهوم اصطلاحی منازعه : ۲۱
۲-۵-مفهوم حقوقی منازعه : ۲۱
۲-۶-ماهیت جرم منازعه : ۲۱
۲-۷- سوابق تقنینی جرم منازعه: ۲۳
۲-۷-۱- از تولد تا اصلاحات بعدی: ۲۴
۲-۷-۲- منازعه در قانون مجازات جدید(مصوب ۱۳۹۲) ۲۵
۲-۸-موضوع جرم منازعه (جرمی علیه اشخاص، امنیت و آسایش عمومی): . ۲۶
۲-۹-عناصر و ارکان تشکیل دهنده‌ی جرم ضرب و جرح: ۲۷
۲-۹-۱-رکن قانونی ۲۷
۲-۹-۲-رکن مادی ۳۱
۲-۹-۳-رکن معنوی ۳۳
۲-۱۰-نظریه های مرتبط با جرم ضرب و جرح ۳۳
۲-۱۰-۱- نظریه ناکامی و بروز خشونت : ۳۴
۲-۱۰-۲- تبیین های جامعه شناختی: ۳۶
۲-۱۰-۳- نظریه فشار ساختاری: ۳۷
۲-۱۰-۴-نظریه ی برچسب زنی: ۵۰
۲-۱۰-۵- نظریه یادگیری: ۵۴
۲-۱۱- ریشه های اجتماعی، عوامل فرهنگی وقومی قبیله ای: ۵۹
۲-۱۱-۱- عوامل تحقق مسائل اجتماعی ۵۹
۲-۱۱-۲- نظریه ناهنجاری ۶۴
فصل سوم: روش شناسی تحقیق ۶۹
۳-۱-مقدمه ۷۰
۳-۲-روش تحقیق ۷۱
۳-۳-جامعه آماری ۷۲
۳-۴-نمونه و روش نمونه گیری ۷۲
۳-۴-۱-نمونه: ۷۲
۳-۴-۲-برآورد حجم نمونه ۷۳
۳-۵-ابزارهای پژوهش ۷۳
۳-۶-روایی پرسشنامه ۷۴
۳-۷-پایایی پرسشنامه ۷۴
۳-۸-شیوه جمع آوری اطلاعات ۷۶
۳-۹-روش های تجزیه و تحلیل داده ها ۷۴
۳-۱۰- ویژگی های منطقه مورد مطالعه ۷۶
۳-۱۰-۱- موقعیت و وسعت ۷۶
۳-۱۰-۲- ویژگی های آب و هوایی ۷۸
۳-۱۰-۳- ویژگی های انسانی اجتماعی ۸۳
۳-۱۰-۳-۱– خصوصیات جمعیتی ۸۳
۳-۱۰-۳-۲– نسبت جنسی و سنی جمعیت ۸۳
۳-۱۰-۳-۳- وضعیت باسوادی ۸۴
۳-۱۰-۳-۴- مذهب، گویش و زبان ۸۵
۳-۱۰-۳-۵- مهاجرت ۸۷
۳-۱۰-۳-۶- اشتغال ۸۷
۳-۱۰-۳-۷- وضعیت اقتصادی ۸۸
فصل چهارم: تحلیل داده‌ها ۹۱
۴-۱-تحلیل آمار ۹۲
۴-۲- توزیع عوامل جمعیت شناختی (سن- جنس- وضعیت تاهل- تحصیلات) ۹۲
۴-۳- وضعیت شغلی افراد ۹۹
۴-۴- تحلیل و توصیف روند پرونده‌های قضایی ۱۰۱
فصل پنجم: نتیجه گیری و راهکاری پیشگیری ۱۱۷
۵-۱-نتیجه گیری: ۱۱۸
۵-۱-۱-فرضیه اول:. ۱۱۸
۵-۱-۲-فرضیه دوم: ۱۱۸
۵-۱-۳-فرضیه سوم: ۱۱۹
۵-۱-۴-فرضیه چهارم: ۱۱۹
۵-۲- بررسی انواع پیشگیری از جرم ۱۲۰
۵-۲-۱-پیشگیری اولیه یا نخستین ۱۲۰
۵-۲-۲-پیشگیری ثانویه یا دومین ۱۲۱
۵-۲-۳-پیشگیری ثالث یا سومین ۱۲۱
۵-۲-۴-پیشگیری کوتاه مدت یا خُرد ۱۲۲
۵-۲-۵-پیشگیری اجتماعی ۱۲۲
۵-۲-۶-پیشگیری رشد مدار ۱۲۴
۵-۲-۷-پیشگیری بلند مدت یا کلان ۱۲۵
۵-۲-۸-پیشگیری انفعالی ۱۲۶
۵-۲-۹-پیشگیری فعال ۱۲۶
۵-۲-۱۰-پیشگیری کنشی یا غیر کیفری ۱۲۶
۵-۲-۱۱-پیشگیری واکنشی یا کیفری ۱۲۸
۵-۲-۱۲-پیشگیری قضایی ۱۲۹
۵-۲-۱۳-پیشگیری انتظامی ۱۲۹
۵-۲-۱۴-پیشگیری عام ۱۳۰
۵-۲-۱۵-پیشگیری خاص ۱۳۱
۵-۲-۱۶-پیشگیری وضعی ۱۳۱
۵-۳-راهکارهای پیشگیری از جرم ضرب و جرح ۱۳۳
۵-۳-۱-خانواده ها ۱۳۴
۵-۳-۲-آموزش و پرورش ۱۳۴
۵-۳-۳- سایر سازمان های مرتبط ۱۳۵
۵-۴- پیشنهادات ۱۳۶
منابع: ۱۴۱
چکیده انگلیسی ۱۴۵
چکیده
ضرب و جرح عمدی ازجمله جرایمی هستند که بر جسم انسان لطمه وارد می‌کنند لذا از آن به عنوان جرم علیه تمامیت جسمانی تعبیر شده است و موضوع آن را اشخاص تشکیل می‌دهند.ضرب و جرح ممکن است در دعوای خانوادگی، اختلاف بین دوستان، اختلاف مالی بین دو نفر، دعوای قومی و قبیله ای و. اتفاق بیافتد. این جرم دو جنبه دارد که شامل جنبه عمومی و جنبه خصوصی جرم می‌شود، جنبه خصوصی قابل گذشت و جنبه عمومی غیرقابل گذشت است اما در صورت گذشت از جنبه خصوصی، جنبه عمومی قابل تخفیف مجازات می‌باشد. ضرب و جرح عمدی ممکن است منجر به جرح، نقص عضو، قتل و. شود که هر یک خود با توجه به ارکان سه گانه هرجرم مجازات آن متفاوت است. در این پژوهش نویسنده تلاش کرده در حد امکان به تمامی ابعاد جرم شناختی این موضوع بپردازد و از طرفی در جهت اثبات فرضیه های این تحقیق پیش رفته و نهایتاً پس از بررسی همه جانبه این جرم معین گردیده از جمله علل وقوع ضرب و جرح در شهرستان شهرکرد وجود قومیت گرایی در برخی از قسمت های این شهرستان می باشد و علت دیگری که باعث وقوع این جرم شده استفاده از مشروبات الکلی و عدم کنترل خشم و آستانه صبر بوده که این موضوع از مجموعه سوالات مطرح شده معین گردید در نهایت برای پیشگیری از جرایم فوق در فصل پنجم یکسری راهکارهای پیشگیرانه ارایه گردید.
واژگان کلیدی: ضرب و جرح، عمدی، منازعه، درگیری، قومیت.
فصل اول:
کلیات تحقیق
در فصل نخست این تحقیق در نظر داشته به بررسی کلیات موضوع پرداخته که درفصول بعدی با تبیین و تشریح نظریه های جرم شناختی اصل موضوع را بررسی نماییم.
۱-۱-مقدمه:
در این تحقیق سعی می شود به برخی سوالات در این زمینه پرداخته شود . با توجه به اینکه اساس این پایان نامه بر توجه به راهکاری جهت پیشگیری از ضرب و جرح عمدی در شهرستان شهرکرد است ابتدا لازم است بدانیم چند نوع پیشگیری از جرم در حقوق کیفری وجود دارد؟ به طور سنتی، در آموزه‌های جرم‌شناختی، تاکنون سه شکل از پیشگیری، یعنی اجتماعی، وضعی و پیشگیری کیفری احصا شده است. این سه گونه، با وجود اینکه هدفی واحد، یعنی ممانعت از بروز رفتارهای خشونت‌آمیز، را دنبال می‌کنند، شکل اجرای آنها متفاوت است. بدین صورت که برخی از آنها متوجه بزهکاران بالقوه، برخی ناظر به بزه‌دیدگان و برخی نیز بر محیط پیرامونی خاص و متمرکز است.
۱-۲- بیان مسئله:
آنچه مورد بررسی قرار می گیرد این است که مفاهیم پیشگیری از جرم در حقوق کیفری ایران به چه معناست؟ پیشگیری وضعی یعنی تغییر اوضاع و احوال و شرایط خاص به منظور دشوار کردن، پرخطر کردن یا جاذبه‌زدایی ارتکاب جرم. این نوع از پیشگیری، از لحاظ مبانی و شیوه‌ها، کاملا با دیگر گونه‌های پیشگیری متفاوت است. پیشگیری اجتماعی به چند صورت ظاهر می‌شود: از یک سو با دخالتهایی مواجهیم که محل اجرای آن شهر و محله زندگی است. در این خصوص از پیشگیری اجتماعی کلاسیک یا پیشگیری اجتماع‌مدار صحبت می‌شود. از سوی دیگر برنامه‌هایی میتوان یافت که گروه هدف آن فرد و خانواده او هستند که در اینجا در زبان جرم‌شناسی، از پیشگیری رشدمدار صحبت به میان می‌آید.
مطلب دیگر روشن شدن جایگاه ضرب و جرح عمدی در قوانین کیفری کشور می باشد و برای روشن شدن آن نیاز به پاسخ به این سوال می باشد که : ضر ب جرح عمدی از نظر قوانین کیفری موجود به چه معناست ؟ جرم ضرب و جرح در محدوده آن دسته از جرائمی که علیه تمامیت جسمانی اشخاص ، قرار می گیرد و موضوع آن را (اشخاص) تشکیل می دهند. به طور کلی برای تحقق هر جرم ارکان سه گانه ای لازم است . رکن اول رکن قانونی می باشد که به اعتقاد برخی از حقوق دانان در عرض دو رکن دیگر قرار می گیرد .رکن دوم مادی ضرب و جرح عمدی شرایطی لازم است: الف: وجود شخص مجنی علیه که باید انسان زنده باشد. ب: ایراد صدمه یعنی فعل مثبت مادی بر روی شخص مجنی علیه اثر بگذارد. ج: وسیله ارتکاب جرم که می تواند وسایل طبیعی مانند مشت زدن- ناخن فرو کردن و موارد مانند آن باشد یا وسایل اتفاقی مانند سنگ، چوب، خاک که در حین دفاع یا منازعه به وجود می آید یا ناشی از وسایلی که از قبل تهیه شده است مانند اجسام برنده، مواد منفجره. علاوه بر رکن قانونی و مادی در رکن سوم معنوی این جرم باید سوء‌نیت عام و سوء نیت خاص وجود داشته باشد یعنی وسیله ارتکاب جرم و عمل به وجود آمده سوء نیت عام و نتیجه عمل سوئ نیت خاص باشد.
در ادامه بحث توجه به راه کاری برای پیشگیری از ضرب و جرح عمدی که شاید مهمترین دغدغه میان حقوق دانان می باشد پاسخ به این سوال است که چه راه کارهایی برای پیشگیری از ضرب و جرح عمدی وجود دارد ؟ در جواب این سوال میتوان بیان نمود که راهکارهای متعددی برای پیشگیری از وقوع جرم ضرب و جرح عمدی در شهرستان شهرکرد وجود دارد که میتوان از اهم آنها به موارد ذیل اشاره نمود:
الف) خانواده‌ها – توجه بیش از پیش خانواده‌ها به نوجوانان و جوانان از لحاظ تربیتی – دقت نظر اولیا و خانواده‌ها در دوست‌یابی فرزندان – کنترل بر ورود و خروج نوجوانان و جوانان در منزل و مدرسه – حذف آزادی نامحدود از زندگی فرزندان و اعطای آزادی معقول، محدود و مشروع به آنان، زیرا آزادی نامحدود به خودی خود عامل فساد خواهد بود. – یکدلی و همدلی با فرزندان و ایجاد رابطه دوستی و صمیمیت با آنان به گونه‌ای که فرزند بهترین دوست خود را در محیط خانواده بیابد و.
ب) آموزش و پرورش – تشکیل پرونده شخصیتی خاص هر دانش‌آموز و ارزیابی مستمر آنان در ادوار مختلف در طول سال – شناسایی دانش‌آموزان مشکل‌دار و ارائه مشاوره روان‌شناسی به آنان تا رفع کامل مشکل – برگزاری کلاس‌های توجیهی خاص اولیای دانش‌آموزان و.
ج ) دستگاه قضایی، سازمان بهزیستی، نیروی انتظامی، سازمان زندان‌ها و سایر سازمان‌های مرتبط – برخورد قاطع پلیس با حمل‌کنندگان سلاح‌های سرد در جامعه و بازرسی نوجوانان و جوانان مشکوک در خیابان‌ها و معابر عمومی به منظور کشف و ضبط سلاح‌های سرد – تشکیل پرونده و معرفی نوجوانان و جوانان مشکل‌دار به مراجع قضایی و صدور حکم کار اجباری کوتاه‌مدت در سازمان پارک‌ها، سازمان بهزیستی، مراکز فرهنگی و یا کارگاه‌های آموزشی با هدف تاثیرگذاری بر آنان و
د) تقویت بنیه فرهنگ دینی و اجتماعی ، یکى از عواملى که در پیشگیرى و یا کاهش جرم اجتماعى، تأثیر بسزایى دارد،فرهنگ ، دیندارى و ایمان به خداوند است. طرح پیشگیری بایستی با همکاری کلیه نهادهای فرهنگی ،مذهبی و اجنماعی گسترش پیدا کند و امکانات مستقلی در کنار امکانات دادگستری باید به این امر اختصاص داده شود و شرایط موجود در شهرستان شهرکرد نقد و بررسی گردد.
۱-۳- اهمیت و ضرورت تحقیق:
یکی از اساسی ترین آسیب های اجتماعی، منازعه و درگیری‌های قومی می باشد بطوریکه از نظر اهمیت و اولویت درمطالعه و پژوهش می تواند جزء مهمترین موضوعات می تواند باشد.
امروزه، پدیده ضرب و جرح در شهرستان شهرکرد نظر هر فردی را بخود جلب می کند فراوانی این پدیده درسطح شهرستان به گونه ای است که هرشخص می‌تواند درگوشه و کنار شهرستان به طور مستقیم یا غیرمستقیم با این پدیده، مواجه شود. و شاهد نزاع‌هایی در سطح شهرستان باشند. نزاع از جمله مسائلی است که علاوه برایجاد فضایی از خشم و انزجار و مکدر نمودن روابط انسانها، امنیت این شهرستان را از جهت های گوناگون تهدید و به نوعی منجر به عدم انسجام درسطح جامعه می شود. بنابراین شناسایی ریشه های این معضل و شناخت مکانسیم های نزاع و عوامل ایجاد آن زمینه را به منظور برنامه ریزی و تسهیل کنترل آن فراهم می کند .لازم است به نحوی شایسته به موضوع توجه شود تا عوامل موثر برآن مشخص و زمینه های لازم به منظور پیشگیری از آن فراهم گردد. با توجه به وقوع جرایم مذکور در این شهرستان نویسنده را وا داشته تا با بررسی علل و جرم شناختی این موضوع به اهداف خود دست یابی نماید لذا بررسی جرم شناختی ضرب و جرح عمومی و عوامل مؤثر در آن و راهکارهای پیش گیری از آن در شهرستان شهرکرد برای اولین مرتبه در سال ۱۳۹۳ انجمام می گیرد و امید است نتایج مؤثری برای بهبود وضعیت اینگونه جرایم در این شهرستان داشته باشد .
۱-۴- اهداف تحقیق:
الف- هدف اصلی:
ایجاد زمینه ای مناسب برای تحقیق بیشتر در خصوص راه کارهای پیشگیری از ضرب و جرح عمدی در شهرستان شهرکرد و چگونگی بر خورد با مرتکبین اینگونه جرایم از نظر علم جرم شناسی.
ب- اهداف فرعی:
- ریشه یابی ضرب و جرح عمدی و عوامل موثر بر آن از نظر جرم شناختی برای ارائه راه کاری جامع جهت کاهش میزان ارتکاب به این گونه جرایم.
- بررسی و تبیین نظام حقوقی کشورمان درباره چگونگی برخورد با مرتکبان اینگونه جرائم و مشخص نمودن راه کارهای پیشگیری از وقوع اینگونه جرائم از دیدگاه قوانین کیفری موجود در شهرستان شهرکرد .
- کمک در راه قانون گذاری های آتی جهت تدوین قانونی با کمترین ضریب اشتباه ؛ که به نوعی بیشتر به سمت پیشگیری از جرم ضرب و جرح عمدی رود تا اینکه تعیین مجازات برای مرتکبین آن. کمک به نیروهای اجرایی در سطح شهرستان شهرکرد برای برخورد مناسب با مرتکبین اینگونه جرایم با توجه به انگیزه های آنها در ارتکاب جرم.
تعداد صفحه : ۱۵۲
قیمت : بیست و هفت هزار تومان
