دانشگاه آزاد اسلامی

واحد علوم و تحقیقات مازندران

گروه علوم انسانی

پایان ­نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق جزا و جرم شناسی (M.A)

عنوان:

تأثیر تنبیه بر بزهکاری دانش آموزان

استاد راهنما:

دکتر اسماعیل هادی­تبار

بهار  ۱۳۹۳

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


فهرست مطالب
عنوان                                                                                                       صفحه
چکیده ۱
مقدمه ۲
الف) بیان مسئله ۲
ب) سابقه، اهمیت و ضرورت تحقیق ۳
ج) اهداف پژوهش. ۳
د) پرسش ها ۳
هـ) فرضیات. ۳
و) روش­های پژوهش و مشکلات آن. ۴
ز) سازماندهی مطالب. ۴
بخش اول: کلیات تحقیق
فصل اول:تنبیه
مبحث اول: تعریف تنبیه
گفتاراول: تنبیه درلغت ۷
گفتاردوم:  تنبیه دراصطلاح عرف. ۸
گفتار سوم: تنبیه در عرف مدارس ۸
مبحث دوم: تنبیه درقرآن وروایات ودیدگاه­های دانشمندان و روانشناسان
گفتاراول: دیدگاه قرآن وروایات ۹
گفتاردوم: دیدگاه دانشمندان علوم ۱۱
۱-نظریه افراط گرایانه ۱۱
۲-نظریه تفریط گرایانه ۱۲
۳-نظریه اعتدال گرایانه. ۱۲
گفتار سوم: تنبیه از نظرروانشناسان ۱۳
مبحث سوم: انواع تنبیه
گفتار اول: تنبیه مادی ۱۴
۱-تنبیه تحریمی. ۱۴
۲-تنبیه کلامی. ۱۴
۳-تنبیه نوشتاری ۱۴
۴-تنبیه جسمی. ۱۴
۵-تنبیه قضایی ۱۵
گفتاردوم: تنبیه معنوی ۱۵
مبحث چهارم: ویژگی های تنبیه
گفتار اول : ویژگی های اصلی. ۱۶

• ز مان محور ۱۶
• ناظر بر دانش آموزان ۱۶
• چند عاملی بودن ۱۶
• کنشی و تربیت مدار ۱۷

گفتاردوم: ویژگی های فرعی . ۱۷
۱-آسانی در اجرا یا عدم اجرای تنبیه۱۷
۲-پایدار بودن ۱۸
۳-عرفی بودن ۱۸
مبحث پنجم: مخاطبان تنبیه
گفتار اول : کودکان. ۱۸
۱-مرحله شیر خوارگی. ۱۹
۲-مرحله نوپایی. ۲۰
۳-مرحله کودکی ۲۱
گفتار دوم : نوجوانان و جوانان . ۲۲
۱-دوره دبیرستان(متوسطه اول) ۲۲
۲-دوره دبیرستان(متوسطه دوم) ۲۲
گفتار سوم : خانواده ۲۳
فصل دوم: بزهکاری
مبحث اول:تعریف بزهکاری
گفتار اول:  بزهکاری درلغت ۲۵
گفتار دوم: بزهکاری دراصطلاح عرف. ۲۵
گفتارسوم: انواع بزهکاری ۲۶
مبحث دوم: بزهکاری دانش آموزان
گفتاراول: تعریف بزهکاری دانش آموزی. ۲۷
گفتاردوم: عوامل موثردربزهکاری نوجوانان(دانش آموزان) ۲۷
گفتارسوم:دلایل بزهکاری درمدرسه ۲۸
۱- خانواده. ۲۸
۲-محیط. ۲۹
۳-همسالان. ۲۹
۴- مربیان ۳۰
مبحث سوم : مبانی نظری در بزهکاری
گفتار اول:نظریات اجتماعی. ۳۱
۱-نظریه محرومیت مادری و بزهکاری بولبی ۳۱
۲-نظریه یادگیری بزهکاری ۳۱
۳- نظریه تداعی افتراقی. ۳۱
۴- نظریه یادگیری اجتماعی. ۳۲
گفتار دوم: نظریه روانشناسانه. ۳۳
۱-نظریه پرخاشگری رسانه ای ۳۳
۲-نظریه رشد اخلاقی ۳۴
۳-نظریه پیشگویی خودکام بخش. ۳۴
۴-نظریه تعاملی  تورن بری. ۳۵
۵-نظریه پایه سنی لوب و لمپسون ۳۵
مبحث چهارم:تاثیرات تنبیه بر بزهکاری دانش آموزان
گفتار اول:تاثیرکوتاه مدت. ۳۶
۱-واکنش فوری درمدرسه. ۳۶
۲-واکنش بیرون ازمدرسه ۳۷
گفتار دوم:تاثیرات بلند مدت. ۳۸
۱-برچسب زنی ۳۸
۲-مجرمیت. ۳۸
مبحث پنجم: اسناد موجود در ممنوعیت تنبیه
گفتاراول: آیات وروایات. ۴۰
گفتاردوم: قوانین موضوعه ۴۰
گفتارسوم: آیین نامه ها و بخشنامه ها ۴۱
بخش دوم: حقوق دانش­آموزان و نحوه­ی رفتار با آنان و پیشگیری
فصل اول: حقوق ورفتار
مبحث اول:حقوق کودک و دانش آموز
گفتار اول : حقوق اولیه. ۴۴
۱-حق هویت و تضمین های آن. ۴۴
۲- حق تابعیت. ۴۵
۳- حق حمایت ۴۵
۴-حق عدم تبعیض. ۴۶
۵- حق تحصیل علم ۴۶
گفتار دوم : حقوق ثانویه ۴۷
۱-حق رفاه ۴۷
۲-حق برخورداری از خانواده ۴۸
۳-حق اجتماعی شدن. ۴۸
۴-حق مراقبت ۴۹
۵-حق حفاظت در برابر بی توجهی و سوء رفتار. ۴۹
۶-حق ترمیم بزه دیدگی. ۵۰
مبحث دوم: کلیدهای رفتار با نوجوانان و دانش آموزان
گفتار اول: راهکارهای دینی و اجتماعی ۵۱
۱- پرورش روحیه دین داری در کودکان ۵۱
۲-آموزش مهارت های اجتماعی . ۵۲
۳- ایجاد اعتماد ۵۳
گفتار دوم: راهکارهای آموزشی در مدارس. ۵۴
۱- شناسایی اولیه کودکان ۵۴
۲- تهیه و اجرای برنامه مبارزه با رفتارهای نامناسب ۵۵
۳- تضمین حمایت از قربانیان رفتار نامناسب ۵۵
۴- کمک به دانش آموزان خشونت گرا ۵۶
گفتارسوم: راهکارهای تربیتی و معنوی کودکان ونوجوانان ۵۷
الف: برنامه های پیش ازتولد. ۵۷
۱-انتخاب همسر ۵۷
۲-روزی حلال. ۵۸
۳-حق بقاء ۵۸
۴-نام گذاری کودک. ۵۹
۵-خواندن ادعیه هنگام بارداری. ۶۰
ب: برنامه های پس از تولد. ۶۰

• خواندن اذان واقامه در گوش کودکان. ۶۰
• حمایت و مراقبت از کودک در خانواده ۶۱
• حمایت ومراقبت ازکودک دراجتماع ۶۱

مبحث سوم : نا رسایی­های روانی و توصیه های پیشگیرانه 
گفتار اول : نارسایی های روانی ۶۲

• جهل .۶۲
• سوءظن ۶۲
• کینه ورزی ۶۳
• بخل ۶۳
• هوای نفس ۶۴

گفتاردوم : توصیه های پیشگیرانه مقابله بانارسایی­های روانی ۶۴
گفتار سوم: رویکردحمایتی پیشگیری ۶۵

• توجه به آینده. ۶۵
• ارزشمند بودن اطفال. ۶۶
• کاهش بزهکاری ۶۶

فصل دوم: آموزش و پرورش وپیشگیری
مبحث اول: اهداف و ساختار آموزش و پرورش
گفتاراول : آموزش و پرورش. ۶۸
۱- تعریف آموزش و پرورش. ۶۸
۲- اهمیت اموزش و پرورش. ۶۹
گفتاردوم: مسائل و هدف آموزش و پرورش ۶۹
گفتارسوم: محتوای آموزش و پرورش. ۷۱
 
مبحث دوم : شمول آموزش و پرورش
گفتار اول : آموزش و پرورش و آموزه های دینی. ۷۲
گفتار دوم : آموزش و پرورش وآموزه های بین المللی ۷۲
گفتار سوم : مبانی مشترک اسناد بین المللی وآموزش وپرورش   ۷۳
۱-رایگان  بودن آموزش. ۷۳
۲-همگانی بودن آموزش ۷۳
۳-رشد و کمال انسانی ۷۳
۴-استقلال والدین درانتخاب نوع آموزش وپرورش ۷۳
۵-سهیم بودن دولت در آموزش و پرورش ۷۳
۶-ممنوعیت هر گونه تنبیه در مدارس. ۷۳
مبحث سوم: رده بندی مسائل آموزش و پرورش با پیشگیری رشد مدار
گفتار اول : رده بندی از نظر ارتباط هدف. ۷۴
گفتار دوم : رده بندی از نظر بازده کاری. ۷۴
گفتار سوم : رده بندی از نظر علت و ماهیت ۷۴
فصل سوم: ساختار و تعالیم آموزش و پرورش برای تحقق پیشگیری رشد مدار
مبحث اول : ساختارها
گفتار اول : مدرسه ۷۶
گفتار دوم : معاونت پرورشی و تربیت بدنی. ۷۶
گفتار سوم : هسته مشاوره و فعالیت های رشدی ۷۷
۱-مسئول پیشگیری ۷۷
۲-مسئول آشنا سازی ۷۷
۳-رشد تحصیلی – شغلی ۷۷
۴-مشورت ۷۸
۵-مشاوره شخصی و فردی. ۷۸
مبحث دوم : تعلیمات آموزش و پرورش در اجرای پیشگیری با توجه به آموزه های دینی و قوانین و آیین نامه ها
گفتار اول : محیط های تحصیلی و اجتماعی شدن ۷۸
۱-تعلیم و تربیت و باز اجتماعی شدن ۷۹
۲-سازماندهی توسط بزرگسالان و اجتماعی شدن ۷۹
۳-تفاوت های جنسی و اجتماعی شدن. ۷۹
۴-معلمان به عنوان الگو در اجتماعی شدن ۸۰
گفتار دوم : آموزه های دینی و اجتماعی شدن. ۸۰
گفتارسوم: آموزه های بین المللی واجتماعی شدن ۸۰
۱-مشارکت. ۸۰
۲-آموزش در مدارس (معلمان) ۸۱
۳-خانواده ۸۱
۴-جامعه ۸۱
گفتارچهارم: کنترل خشونت دانش آموزان ۸۱
گفتار پنجم : کنترل پرخشاگری دانش آموزان ۸۲
گفتار ششم : آموزش های اخلاقی ۸۲
مبحث سوم : پیشگیری در سطح خانواده
گفتار اول : آموزش خانواده . ۸۳
گفتار دوم : دانش آموزان به عنوان پدران و مادران آینده    ۸۵
گفتار سوم : آموزه های دینی موثر برای آموزش خانواده. ۸۶
مبحث چهارم : پیشگیری در سطح همسالان و محیط
گفتار اول : پیشگیری در سطح محیط تحصیلی و غیر تحصیلی ۸۶
گفتاردوم : مدرسه و مسجد کانون پیشرفت محلی ۸۷
گفتار سوم : آموزه های دینی و بین المللی برون مدرسه ای آموزش و پرورش ۸۸
گفتار چهارم : پیشگیری محیطی و ساختارها. ۸۹
۱-معماری و طراحی مدرسه. ۸۹
۲-کنترل دانش آموزان با ابزار مدرن ۹۰
نتیجه و پیشنهادها ۹۲
فهرست منابع ۹۶
 



چکیده
از دیرباز مناقشه برمیزان اثربخشی تنبیه میان دیدگاه­های مختلف روان شناختی، علوم تربیتی و اسلام وجود داشته است. تنبیه به معنای آگاهانیدن و واقف گردانیدن به چیزی آمده است. معمولاً روان­شناسان تنبیه را جایز نمی­دانند و برای آن عوارض نامطلوبی همچون ترس، عدم یادگیری رفتار درست، پرخاشگری نسبت به عامل تنبیه­کننده، جانشین شدن یک پاسخ نامطلوب به جای پاسخ  نامطلوب دیگر و الگو برداری از آن توسط دیگران بر می­شمارند.
تنبیه اطفال درغالب موارد در آیات وروایات و نزد علمای دینی و دانشمندان علوم مختلف امری مذموم بوده وحتی اگر در موارد بسیار کمی هم به آن اشاره داشتند اعتقادشان براین بود که تنبیه کودک باید به اندازه جرم وگناه او باشد، نه بیشتر ازآن؛ یعنی باید به میزان و مصلحت باشد و اگر کودک عقوبت رفتار اشتباه یا خلاف را نمی­داند و یا پیش ازتنبیه آگاه شد نباید او راتنبیه کرد. همچنین، نباید به خاطر تخلیه هیجانی کودک را مورد عتاب وتنبیه قرار داد بلکه بهتراست از روش­های جانشین تنبیه همچون افزایش سن رشد، گذشت زمان، و نادیده گرفتن استفاده کرد. در این راستا، مهمترین و مناسبترین بستر برای تحقق سیاست­های پیشگیرانه از تنبیه و بزهکاری که ممکن است در نتیجه تنبیه به وجود آید، آموزش وپرورش است.
آموزش و پرورش با در اختیار داشتن طیف گسترده­ای از کودکان و نوجوانان و دارا بودن ساختارهای مناسب درعرصه تعلیم وتربیت می­تواند با تفکیک عرف و عادات فرهنگی و اجتماعی و دینی جامعه با اسناد الزام­آور و تعهد­آور همسو با تعلیمات پیشگیرنده عمل کند و به طور غیرمستقیم به عنوان نهاد پیشگیری از جرم درجهان شناخته شود.

واژگان کلیدی: تنبیه اطفال، بزهکاری، پیشگیری، آموزش و پرورش، تعلیم و تربیت



مقدمه
آیا این ضرب المثل قدیمی صحیح است؟«کسی که بچه خود­ را نزند، روزی به سینه خود خواهد زد». ازدیرباز برای عامه مردم جا افتاده که در مقابل هرکار نادرستی که از اطفال سر می­زند باید او را تنبیه کرد تا یاد بگیرد که آن کار را تکرار نکند و این امر به صورت شایع و فراگیر از زمانهای قدیم در مکتب خانه­ها و سپس درکلاسهای درس آموزش و پرورش به اجرا در می­آمد و چه بسا به ­خاطر برخی تنبیهات ناشایست و بی­مورد بسیاری از افراد از تعلیم و تربیت باز ماندند.
و این مطلب که اگر تنبیه نبود ما به جایی نمی­رسیدیم یا اگر ترس نباشد بچه آدم نمی­شود حتی از زبان بزرگان جوامع مختلف شنیده شده است ولی پس ازسالها تحقیق و پژوهش، روان شناسان و جامعه شناسان به این نتیجه رسیدند که پاسخ نامطلوب به رفتارهای هیجانی کودکان باعث عدم یادگیری رفتار مناسب شده و ترس و وحشت را در کودکان تقویت کرده و چه بسا جراحت روحی کودکان را افزایش داده و از این طریق آنها را برای ارتکاب اعمال ناپسند در جامعه ترغیب می­کند. لذا دانشمند علوم مختلف با توجه به آموزه­های دینی و تجارب آموخته از گذ­شتگان معتقدند که استفاده از روش­های جانشین تنبیه موجب تشویق اطفال به انجام اعمال مثبت شده وآنها را از بزهکاری احتمالی در آینده دور می­سازد.
بنابراین آموزش و پرورش به عنوان اصلی­ترین نهاد قدرت و تأثیرگذارترین آن و تنها نهادی که
می­تواند پیشگیری از تنبیه و بزهکاری را بصورت صحیح در قالب آموزش­های رایج تربیتی محقق سازد وکودکان ونوجوانان و جوانان را با توجه به آموزه­های دینی وتعالیم نوین آموزشی به گونه­ای پرورش دهد که درآینده جامعه­ای عاری از هرگونه ارتکاب جرم داشته باشیم.
 
الف) بیان مسئله
درنظام آموزش و پرورش ایران برخی از معلمان و مربیان دانسته یا ندانسته، عمد یا سهو به صور مختلف کلامی، نوشتاری، کم کردن نمره، اخراج ازکلاس یا جسمی، دانش­آموزان را مورد تنبیه قرار
می­دهند که با این اعمال، حقوق فردی آنان اعم از عاطفی، روانی، حیثیتی را خدشه­دار و جایگاه اجتماعی آنها را درکلاس، مدرسه و حتی جامعه­ی بیرون از مدرسه متزلزل نموده که چه بسا ممکن است تا سالها قابل جبران نباشد یا حتی موجب برچسب­زنی آنان درآینده شده و شخص تنبیه شده ناخواسته به سمت ارتکاب جرم سوق یافته و این امر باعث افزایش بزهکاری در جامعه گردد. در این پایان ­نامه تنبیه دانش­آموزان، بزهکاری آنان و راهکارهای پیشگیری ازآن در مدارس ایران به ویژه مقطع متوسطه مورد مطالعه قرار گرفته و متغیرهای اصلی و فرعی منتسب در چارچوب نظام آموزش و پرورش ایران تبیین می­گردد تا باشد با تنویر افکار عموم ملت شریف ایران خاصه معلمان و مربیان آموزش و پرورش بتوان در سطح وسیعی بزهکاری را در جامعه کاهش داده و در تربیت نسل جوان و ترغیب آنان برپایبندی به قانون و در جهت هرچه بهتر نظم در جامعه به توفیقات چشمگیری دست یافت.

دانشگاه آزاداسلامی                         

 واحد علوم و تحقیقات مازندران

پایان نامه دوره کارشناسی ارشد در رشته حقوق جزا و جرم شناسی(M.A)

موضوع:

جرم جعل مهر در حقوق کیفری ایران

استاد راهنما:

 دکتر ابوالحسن شاکری

استاد مشاور:

دکتر سید ابراهیم قدسی

تابستان

     ۱۳۹۲ 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                       صفحه
چکیده.۱
مقدمه۲
الف:بیان مسئله.۲
ب: سوال های تحقیق.۳
ج:فرضیه های پژوهش۴
د: اهداف پژوهش.۴
ه: روش پژوهش.۴
۱- فصل اول : کلیات
۱- ۱- اصطلاح شناسی.۶
۱- ۱-۱- حقوق کیفری۶
۱- ۱-۱-۱- حقوق کیفری ماهوی.۷
۱-۱-۱-۲- حقوق کیفری شکلی۷
۱-۱-۲- جعل.۸
۱-۱-۲-۱-  تعریف لغوی جعل ۸
۱-۱-۲-۲- تعریف اصطلاحی جعل.۹
۱-۱-۳ – مهر.۱۵
۱ -۱-۳-۱-تعریف فیزیک مهر۱۵
۱-۱-۳-۲-تعریف نقش مهر.۱۵
۱-۲-تاریخچه جعل مهر ۱۶
۱-۲-۱ – تاریخچه جعل مهر در جهان ۱۶
۱-۲-۱-۱-تاریخچه جعل مهر قبل از اسلام.۱۷
۱-۲-۱-۲-تاریخچه جعل مهربعد از  اسلام.۱۹
۱-۲-۲-تاریخچه جعل مهر در حقوق ایران۲۰

صفحه
۱-۲-۲-۱-قبل از انقلاب.۲۰
۱-۲-۲-۲-بعد از انقلاب۲۲
۱-۳- مبانی جرم انگاری جعل مهر .۲۳
۱-۳-۱- اعتماد عمومی۲۳
۱ -۳-۲-قابلیت ضرر۲۴
.۲- فصل دوم : عناصر جعل مهر
۲-۱-رکن مادی جعل مهر۲۵
۲-۱-۱- ساختن مهر۲۶
۲-۱-۲- انتساب مهر به اشخاص ۳۵
۲-۲-رکن معنوی جعل مهر۳۵
۲-۲-۱- علم ۳۶
۲ -۲-۲- اراده .۳۶
۲-۲-۳-  قصد۳۷
۲-۳- بزه دیده جعل مهر ۳۸
۲-۳-۱- شخص حقیقی.۳۹
۲-۳-۱-۱-تاجر .۳۹
۲-۳-۱-۲-غیر تاجر۴۱
۲-۳-۲- شخص حقوقی۴۱
۲-۳-۲-۱- شخص حقوقی خصوصی.۴۳
۲-۳-۲-۲-شخص حقوقی عمومی.۴۴
۲-۴-مرتکب جعل مهر۴۷
۲-۴-۱-افراد رسمی.۴۷
۲-۴-۱-۱-مامورین به خدمات عمومی دولتی.۴۷
۲-۴-۱-۱-مامورین به خدمات عمومی غیر دولتی۵۰
۲-۴-۲-افراد غیر رسمی.۵۰
صفحه
۲-۴-۲-۱-بالغ۵۰
۲-۴-۲-۲-غیر بالغ.۵۱
۳- فصل سوم : تقلب در مهر
۳-۱- استناد .۵۴
۳ -۲-  قلب حقیقت .۵۵
۳ -۳- انتساب به غیر.۶۰
۳-۴-  قصد فریب .۶۵
۳-۵-تشابه۶۵
۳-۶-قابلیت ضرر۷۱
نتیجه گیری و پیشنهاد۸۲
فهرست منابع.۸۴
چکیده انگلیسی.۸۸
 
چکیده
جرم جعل مهر یکی از جرایم علیه آسایش عمومی محسوب می شود.قانون گذار ایران تعریفی از این جرم ارائه نداده و صرفا به ذکر مصادیقی از این جرم در مواد مختلف اکتفا نموده است. در تعریف این جرم می توان گفت جعل مهر عبارت است از ساختن یا تغییر دادن مهر با قصدتقلب . رفتار فیزیکی در جعل مهر عبارت است از ساختن شکل فیزیکی  یا تصویرمهر منتسب به اشخاص حقیقی یا حقوقی. در قانون مجازات اسلامی فقط ساختن مهر اشخاص حقیقی تاجر طبق ماده ۵۲۹ قانون مجازات اسلامی جعل است. ساختن مهر شرکتها که به عنوان اشخاص حقوقی حقوق خصوصی می باشند طبق ماده ۵۲۹ جعل است. در حالی که جعل مهر موسسات که به عنوان اشخاص حقوقی حقوق خصوصی می باشند جعل نیست.ساختن مهر اشخاص حقوقی عمومی دولتی طبق ماده ۵۲۵ و ساختن مهر اشخاص حقوقی عمومی غیر دولتی طبق ماده ۵۲۸ جعل است. مرتکب جعل مهر می تواند افراد رسمی یا غیر رسمی باشد. افراد رسمی به عنوان مرتکب جعل مهر عبارتند از مامورین به خدمات عمومی دولتی و مامورین به خدمات عمومی غیر دولتی. افراد غیر رسمی یا عادی که به عنوان مرتکب جعل مهر می باشند می تواند بالغ یا غیر بالغ باشد. اشخاص بالغ به عنوان مرتکب جعل مهر دارای مسولیت کیفری و مجازات می شوند. افرا غیر بالغ به عنوان مرتکب جعل مهر شامل غیر بالغ ممیز و غیر ممیز می باشند که غیر بالغ طبق رأی  دادگاه در کانون نگهداری می شود یا اقدامات تأمینی و تربیتی در مورد آنها اجرا می شود و افراد غیر بالغ غیر ممیز برای نگهداری به والدین سپرده می شوند.  برای تحقق جرم جعل مهر، مهر مجعول باید مفید ارتکاب خلاف واقع توسط تنظیم کننده آن باشد.برای تحقق رکن معنوی این جرم نیاز به  تقلب داریم . عناصر تقلب در جعل مهر استناد، برخلاف حقیقت، انتساب به غیر، تشابه ، قابلیت فریب و اضرار است با لحاظ «قصد تقلب»در تعریف جعل ماده ۵۲۳ق.م.ا این جرم مقید به نتیجه نیست ولی وجود و احراز قصد نتیجه و قابلیت وقوع آن لازم است . ضرر در جعل اعم از ضرر مادی یا معنوی است .موضوع تقلب در جعل ، پیام  بر خلاف حقیقت و فریبنده ظاهر و مفاد مهری است که دارای سندیت است.


کلید واژه:  برخلاف حقیقت، انتساب، جعل، مهر

مقدمه
الف-بیان مسئله
جرم جعل یکی‌ از جرایم‌ علیه‌ امنیت‌ و آسایش‌ عمومی‌ است‌.استحکام روابط اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی یک کشور اقتضا می­نماید که تبادلات و مبادلات فی مابین افراد جامعه مطمئن و قابل اعتماد در چارچوب قانون و به­دور از هرگونه خدعه و تزویر باشد و این امر منوط به آن است که نوشته­ها و اسنادی که به­منظور اهداف گوناگون بین آنها رد و بدل می­گردد از صحت و اصالت لازم برخوردار باشد.
قانون گذار ایران تعریفی از این جرم  جعل ارائه نداده است و صرفا به ذکر مصادیقی از این جرم اکتفا نموده است از این جهت ابهامات زیادی در مورد این جرم و موضوعات آن ازجمله مهر و عناصر متشکله آن وجود دارد.
با ملاحظه ماده ۵۲۳قانون مجازات اسلامی می توان گفت که رفتار فیزیکی در جعل عبارت است از ساختن مهریا امضای دیگری اما عدم اشاره قانون گذار به ملاک تحقق جعل موجب اختلاف نظرو مشکلات علمی فراوان شده است.در قانون تعزیرات مصوب سال ۱۳۶۲ قانون گذار در صدر ماده ۲۰ از عبارت « برخلاف حقیقت»استفاده کرده بود و لذا تا حدودی به ارائه ملاکی روشن برای تحقق رکن مادی جعل پرداخته بود . یعنی عمل ساختن یا تغییر دادن یا تحریف مطالب دیگران در صورتی جعل بود که خلاف حقیقت باشد. اما در ماده ۵۲۳ قانون تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵این عبارت توسط قانون گذار حذف شد و موجب شائبه های زیادی در این زمینه گردید.
اینکه ملاک تحقق جرم جعل قلب حقیقت می باشد یا خیر و اگر هست منظور از قلب حقیقت چیست و اگر چنانچه ملاک تحقق جعل مهر قاعده مذکور نمی باشد، در این صورت ملاک کدام مسئله است. همچنین پاسخ به این پرسش که آیا جعل مهر اشخاص حقیقی و حقوقی جعل است؟  مسئله ایست که لازم است با توجه به اهمیت جرم جعل به آن پرداخته شود .
در مورد عنصر ضرر در جرم جعل مهر ابهاماتی نیز وجود دارد. جایگاه این عنصر در میان عناصر جعل توسط قانون گذار یا حقوق دانان روشن مشخص نشده و با سکوت قانون گذار در این مورد ، حقوق دانان دچار اختلاف نظر شده اند. آنچه مسلم است این است که منظور از عنصر ضرر ، ایجاد ضرر بالفعل نیست بلکه قابلیت ایراد ضرر برای تحقق جرم جعل کافی است .همچنین ماهیت ضرر در جعل نیز مبهم است و قانون گذار به آن اشاره ای نکرده است .لذادر این تحقیق سعی شده است تا با طرح و بررسی این سوالات و ابهامات حتی الامکان راه حل عملی و مناسبی را برای روشن تر شدن همه جوانب و ابعاد جعل مهر ارائه شود.
رفتار فیزیکی جعل مهر به صورت زیر است :
۱-ساختن مهر اشخاص حقیقی یا حقوقی
۲-تغییر در قسمتی از مهر که قبلا ساخته شده
۳- تغییر نقاشی مهر بدون ساختن فیزیک آن
این جرم  به صورت فعل و علیه اشخاص طبیعی یا حقوقی  واقع می شود و از دسته جرایم مطلق است و برای تحقق جرم نیاز به وقوع ضررعینی و ملموس  در عالم خارج نداریم بلکه ضرر بالقوه هم برای تحقق آن کافی است. جعل مهر از دسته جرایم عمدی با سوء نیت خاص می باشد با توجه به ماده ۵۲۳برای تحقق جرم جعل نیز به قصد تقلب داریم . برای احراز قصد تقلب ۴شرط باید وجود داشته باشد :

• چیزی تقلبی است که غیر واقعی باشد ، اگر واقعی باشد تقلب نیست . البته برخی حقوق دانان این شرط را لازم ندانسته اند .
• مهر جعل شده باید قابلیت استناد داشته باشد .
• مهر جعل شده باید خاصیت مشتبه سازی داشته باشد و عرف را به اشتباه بیندازد .
• قابلیت اضرار داشته باشد خواه مادی ، خواه معنوی .

در این پژوهش سعی خواهد شد با جمع آوری اطلاعاتو مطالعه کتب حقوقی و سایر کتب به  بررسی جعل مهر در حقوق کیفری ایران بپردازیم .

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


چکیده
ضابطین قضایی بر دو دسته تقسیم می‌شوند، ضابطین عام قضایی و ضابطین خاص قضایی. البته نوع سومی‌هم برخی از حقوقدانان مطرح کردند به نام ضابطین نظامی.
یکی از اختیارات ضابطین قضایی جهت حفظ و اعاده نظم عمومی، اقدامات لازم در خصوص جرائم مشهود می‌باشد.
بر اساس قانون آیین دادرسی در امور کیفری جرائم به دو دسته مشهود و غیرمشهود تقسیم می‌شوند. جرائم مشهود جرائمی‌هستند یا در مرئی و منظر ضابطین واقع می‌شوند یا بلافاصله پس از وقوع جرم ضابطین حضور یابند یا اسباب و دلائل جرم در تصرف متهم یافت می‌شود یا جهت نجات مجنی علیه و به تقاضای او ضابطین مکلفند اقدامات لازم را بعمل آورند.(ماده ۲۱ ق آ د ک)
در ق.آ.د.ک ایران اصلاح جرم مشهود گسترده تر از  معنی لغوی آن بکار رفنه و شامل موارد گسترده تری می باشد.
ضابطین در برخورد با جرائم مشهود اختیار تعقیب و دستگیری متهم را در صورتی که برای تکمیل تحقیقات لازم باشد حداکثر تا ۲۴ ساعت دارند. بعبارت دیگر،  انجام تحقیات مقدماتی بدون دستور مقام قضایی توسط ضابطین عام قضایی در این قبیل جرائم امری ضروری می‌باشد.
همچنین بازرسی از منازل، اماکن و اشیاء در جرایم مشهود به استناد مفهوم مخالف ماده ۲۴ ق.آ.د.ک و با رعایت سایر ترتیبات قانونی بدون حکم قضائی توسط ضابطین امکان پذیر می باشد.
مضافاً تعقیب کیفری برخی از اشخاص، حتی اگر از نوع جرم مشهود باشد، توسط ضابطین و مقامات قضائی تحت ضوابط و شرایط خاص انجام می گیرد که این موضوع در مبحث مصونیت ها می گنجد.
واژگان کلیدی: ضابطین عام قضایی، جرائم مشهود، کیفیت برخورد.


مقدمه
به نام خداوندی که عالمان در وصف جلالش حیران، عارفان در شوق جمالش گدازان، واجدان در وجود افضالش نازان، دوستان در شوق وصالش سوزان، طالبان در بادیه نیازش خروشان، مهجوران در زاویه فراقش نالان.
هر عزیزی نام و نشانش را جویان، هر طالبی حمد و ثنایش را گویان، هر ذاکری نسیم وصلش را بویان و هر سائلی بر امید فضلش پویان. جلال و عظمت او، کبریا و عزت او از وهم­ها و فهم­ها بیرون است و کسی نداند که چون است؟ سزای ثنای خود، خود داند و قدرت عظمت خویش، خویش شناسد، عرش عظیم در عظمت قدرتش ذره­ای است، و وجود همه عالم از دریای وجود او قطره­ای است، از دور آدم تا انتهای خاتم همه فهم­ها و وهم­ها در دریای صفات او غوص می­کنند، تا برنشان­های او آگاه شوند و هر لحظه­ای ایشان را حیرت درحیرت بیفزاید و همگی به زبان حال گویند:
وصّاف تو را وصف نداند کردن                                تو خود به صفات خود چنانی که توئی
 
الف: بیان مسأله
در اغلب موارد زیر بنای پرونده کیفری را اقدامات اولیه ضابطین عام قضایی(نیروی انتظامی)تشکیل می‌دهد حال یکی از اقدامات در خصوص جرائم مشهود است.
در قانون آیین دادرسی کیفری ایران، همانند فرانسه نه فقط در جرایم مشهود اختیارات وسیعتری برای ضابطان دادگستری منظور شده است، بلکه ضابطان مکلف شده اند تا قبل از مداخله مقام تعقیب یا تحقیق، کلیه اقدامات لازم را برای جلوگیری از امحاء آثار، فرار متهم و کلاً هر گونه تحقیقی یا اقدامی‌که ضروری باشد بعمل آورده و نتیجه تحقیقات خود را به اطلاع مقام تعقیب (اعم از رئیس حوزه قضایی یا دادستان) برسانند حال چنانچه در جرائم مشهود بازداشت متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد ضابطین می‌بایست موضوع اتهام را با ذکر دلایل بلافاصله کتباً به متهم ابلاغ نمایند و حداکثر ظرف مدت ۲۴ ساعت می‌توانند متهم را تحت نظر نگهداری نموده و در اولین فرصت مراتب را جهت اتخاذ تصمیم قانونی به اطلاع مقام قضایی برسانند، مقام قضایی در خصوص ادامه بازداشت و یا آزادی متهم تعیین تکلیف می‌نماید.
گفتیم ماموران می‌توانند در جرایم مشهود بدون دستور مقام قضایی متهم را دستگیر و به کلانتری یا پاسگاه محل هدایت کنند بدیهی است که ماموران مربوطه در همان محل، صورتجلسه ای تنظیم و آن را به امضاء حاضران و متهم رسانده و با تهیه گزارشی مراتب دستگیری و تحویل متهم به کلانتری را اعلام می‌کنند وگرنه هیچ یک از مراجع انتظامی ‌بدون صورتجلسه و گزارش مامور دستگیر کننده و تحویل دهنده متهم، متهم را تحویل نخواهند گرفت و چنانچه متهمی‌بدون گزارش و امضای مامور مربوطه تحویل گرفته شود، هم مامور مزبور مرتکب تخلف شده است و هم مرجع انتظامی‌که متهم را بدون گزارش تحویل گرفته تخلف کرده است بعد از آنکه متهم دستگیر و در کلانتری بازداشت شد، کلانتری یا مرجع انتظامی‌که متهم به آن جا تحویل شد، مکلف هستند که حداکثر ظرف ۲۴ ساعت متهم را به مرجع قضایی صالح معرفی کنند تا در مورد او تعیین تکلیف شود. همچنین ماموران نیروی انتظامی ‌که شاهد وقوع جرم مشهودی هستند و به تبع آن متهمی‌را دستگیر و به کلانتری هدایت می‌کنند.
در جرایم مشهود، نظر به اینکه ضابطان موظف به انجام اقدامات و تحقیقات فوری هستند، اختیارات بیشتری به آنان واگذار گردیده است نخست اینکه ضابطان باید اقدامات و تحقیقاتی را که فوریت دارد به عمل آورند و در این راستا و در صورت لزوم می‌توانند نسبت به ورود و تفتیش منازل، اماکن و اشخاص و نیز جلب اشخاص، حتی بدون اجازه مقام قضایی و به طور کلی نسبت به جمع آوری دلایل اقدام کنند و پس از حضور مقام قضایی که موظفند در اسرع وقت وقوع جرم را به اطلاع او برسانند، تحقیقات انجام شده را تسلیم او نماید با ورود مقام قضایی به صحنه جرم ضابطان دیگر حق مداخله ندارند مگر اینکه انجام تحقیقات تکمیلی یا ماموریت جدیدی به آنان محول گردد که در این صورت نیز باید با رعایت دقیق مقررات قانونی اقدام نمایند. نکته قابل توجه اینکه ضابطان در جرایم مشهود، همانند جرایم غیر مشهود حق صدور قرار تامین را ندارند و در صورت اقدام مقتضی باید از سوی مقام قضایی صالح انجام پذیرد.
امید است ضابطان محترم دادگستری در تشخیص این امر مهم (جرایم مشهود) نهایت دقت را به عمل آورده چرا که زیر بنای تشکیل پرونده های کیفری در این زمینه غالباً اقدامات اولیه و گزارشهای تنظیمی‌توسط ضابطین می‌باشد و با امید آنکه وظایف و اختیارات این ماموران بدقت از سوی قانونگذار مشخص گردد تا اعتماد شهروندان را به هنگام طرح شکایت نزد آنان و نیز اطمینان خاطرشان را آنگاه که بعنوان مظنون و متهم تحت تعقیب قرار می‌گیرد موجب شود و در نهایت امنیت جامعه فراهم گردد.
ب: اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
شناخت دقیق ضابطین عام قضایی و تعریفی جامع از آن و همچنین حیطه اختیارات ضابطین عام قضایی در جرائم مشهود جهت یکنواختی اقدامات وفق قانون در این تحقیق هویدا می‌شود.
قانونگذار در ماده ۱۵ قانون آ د ک مصوب سال ۷۸ بدون ذکر تعریفی جامع از ضابطین قضایی آنها را در پنج بند احصاء نموده است .در بند اول ماده مذکور نیروی انتظامی‌جمهوری اسلامی‌ایران را بصورت اطلاق بعنوان ضابط عام قضایی عنوان نموده است یعنی شامل کلیه کارکنان این نیرو، اعم از کادر و وظیفه در هر اداره و یگان این نیرو با هر درجه­ایی می‌شود اما ضابطین قضایی با توجه به وظایف و اختیارات مهمی‌که دارند باید آموزشهای لازم در این زمینه را طی کرده باشند و از این رو شناسایی کلیه کارکنان نیروی انتظامی‌از فرماندهان رده های بالا تا سربازان وظیفه بعنوان ضابطین عام قضایی بحق مورد انتقاد برخی از حقوقدانان قرار گرفت.
همچنین در ماده ۲۱ قانون مارالذکر جرائم مشهود را در قالب شش بند بیان نموده است و دامنه اختیارات ضابطین عام را در مواجهه با اینگونه جرائم برخلاف جرائم غیر مشهود توسعه داده است .زیرا،  نظر به حفظ نظم اجتماع داشته تا در سایه این اختیارات بتواند به صورت فوری در برخورد با جرائم مشهود اقدام نماید.
زیرا همانطور که بیان گردید تاکنون هیچگونه تالیفی صرفاً با موضوع این تحقیق انتشار نیافت. لذا با مراجعه به قانون، مقالات و کتاهایی که به صورت کلی تالیف و منتشر شدند، جمع آوری و در این تحقیق استفاده شده است.

ج: اهداف تحقیق
– آشنایی و شناخت ضابطین عام قضایی
– حدود اختیارات ضابطین عام در جرائم مشهود
– تفکیک ضابطین عام از ضابطین خاص
– شناخت معایب و نواقص اقدامات پلیس بعنوان ضابطین عام
– ارائه راهکار منطقی و معقول جهت ضابطه مند ساختن اقدامات ضابطین عام قضایی