دانشگاه آزاد اسلامی دامغان
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
فهرست مطالب
چکیده ۱
مقدمه ۳
الف- بیان مسئله: ۳
فصل اول : ۹
پول شویی و مفاهیم آن. ۹
. تاریخچه و خاستگاه اصطلاح پول شویی. ۹
- ۱. مفهوم پول شویی. ۱۰
- ۱. مفهوم پول کثیف ۱۲
- ۱. انواع پول. ۱۳
- ۱. مکان های مناسب پولشویی. ۱۴
- ۱. آمار پول کثیف ۱۴
- ۱. ایران و ریسک پولشویی. ۱۵
- ۱. اهداف مجرمان از ارتکاب جرم پولشویی. ۱۶
- ۱. انواع پولشویی: ۱۶
- ۱. مراحل پول شویی. ۱۸
۱۱-۱- جرایم منشأ پولشویی. ۲۰
- ۱. ویژگی های جرم پولشویی: ۲۱
- ۱. رابطه جرم پولشویی و تأمین مالی تروریسم. ۲۴
- ۱. روش های پول شویی. ۲۵
فصل دوم: ۳۴
آثار جرم پول شویی بر اقتصاد و بازار ۳۴
تجارت جهانی. ۳۴
آثار سوء جرم پول شویی- ۳۴
۲-۲ تأثیرات پول شویی بر بخش عمومی اقتصاد: ۴۰
۳-۲- تأثیرات پول شویی بر بخش پولی اقتصاد: ۴۲
۴-۲- تأثیرات پول شویی بر بخش مالی اقتصاد: ۴۴
۵-۲- تاثیرات پول شویی در بخش گمرک: ۴۷
۶-۲- پول شویی و نظام مالیاتی (کاهش درآمد دولت): ۵۴
فصل سوم: ۵۸
سازمانها و تشکیلات مبارزه کننده با ۵۸
پول شویی در سطح دنیا ۵۸
۱-۳- گروه اقدام مالی (FATF) 58
۴-۳- گروه ناظران فنی بانکداری ساحلی (OGBS): 73
۵-۳- کنوانسیون جلوگیری از تامین بودجه تروریسم (کنوانسیون نیویورک ): ۷۴
۶-۳- کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه جرایم سازمان یافته فراملی (کنوانسیون پالرمو): ۷۵
۷-۳- گروه پمپیدو شورای اروپا: ۷۵
۹-۳- گروه اگمونت برای ممانعت از پول شویی: ۷۷
۱۰-۳- گروه ولسبورگ: ۷۸
۱۱-۳-انجمن بین المللی نظار بیمه (IAIS): 81
۱۲-۳- سازمان بین المللی کمیسیون اوراق بهادار (IOSCO): 82
۱۳-۳- تشکیلات مرتبط با امور مبارزه با پول شویی در ایران: ۸۳
فصل چهارم: ۸۷
اصول مبارزه با پول شویی در ایران. ۸۷
- ۴. اصول مبارزه با پول شویی. ۸۷
- ۴. وظایف و اصول الزامی برای بانکها و مؤسسات اعتباری در مبارزه با پو لشویی: ۹۲
فصل پنجم: ۱۲۷
نمونه هایی از پول شویی. ۱۲۷
نتیجه گیری. ۱۴۳
چکیده
به جرات می توان گفت که امروزه یکی از بزرگترین و در عین حال پنهان ترین جرایمی که اقتصاد و به طبع آن اجتماع را نشانه گرفته جرم پول شویی است. این پدیده با توجه به ماهیت فراملی و سازمان یافته ای که در جهان حاضر یافته است، علاوه بر خطرات و هزینه های اجتماعی ، آثار زیانبار اقتصادی قابل توجهی نیز به همراه دارد. امروزه پول شویی، بخش بزرگی از جرایم مالی را تشکیل می دهد و حتی شاید بتوان گفت که پول شویی تمام جرایم مالی را برعهده می گیرد، چرا که هر نوع جرمی که اتفاق بیفتد و از آن پول یا مالی به دست آید، پول کثیف است وهر نوع بهره برداری از آن پول و مال ، پول شویی محسوب می شود .
با این نگاه، گستره جرم پول شویی بسیار وسیع است. از طرف دیگر در کشور ما و حتی در سطح جهانی تصور بر این است که پول شویی فقط می تواند در بانک ها اتفاق بیفتد که این دیدگاه، در خصوص مبارزه با پولشویی بسیار فاجعه آور خواهد بود. زیرا در این صورت تمام تلاش ها در راستای مبارزه با پول شویی تنها معطوف به بانک ها خواهد شد و از سایر بخش های اقتصادی غفلتی آگاهانه صورت می پذیرد.
شیوه های پول شویی که توسط سازمان های بین المللی در سمینارهای مختلف گزارش می شود روز به روز از شیوه های بانکی فاصله گرفته و به سمت انواع بنگاه های اقتصادی سوق یافته است.
نمونه بارز آن انتقال اسناد مالکیت خانه، ماشین و دیگر اسناد غیر منقول در مقابل خرید مواد مخدر است که در سطح جهانی به کرات مشاهده می گردد از این رو جمله معروف مامورین مبارزه با پول شویی را که پول شویی همیشه و همه جا امکان پذیر است، نباید هرگز فراموش نمود .
پول شویی فرایندی حیاتی برای انجام جرایم مهم و عمده است و امکان گسترش فعالیت های غیر قانونی برای قاچاقچیان مواد مخدر و کالا را فراهم می نماید. علاوه بر این هزینه های دولت را به دلیل نیاز به تدوین و اجرای قانون و هزینه های بیشتر برای مراقبت های بهداشتی و درمانی مانند معتادان مواد مخدر افزایش می دهد .
بخش بزرگی از فعالیت پول شویان مربوط به جرایم مواد مخدر است و تهدیدها و اثار مخرب مواد مخدر بر هیچ کس پوشیده نیست، چرا که اعتیاد معضل بزرگ جهان امروز و بلایی اجتماعی است که به آسیب هایی از جنبه های متعدد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، روانی، اخلاقی و حقوقی ختم می شود.
امروزه تعیین و تثبیت پول شویی دشوار است، زیرا پول شویان طرح های بسیار مختلف، شامل استفاده از انواع تکنیک های پیشرفته و به هم پیچیده برای انتقال وجوه به کشورهای مختلف از یک موسسه مالی به موسسات دیگر استفاده کرده و در تبدیل وجوه به انواع مختلف ابزارهای مالی و دارایی ها، دارای تخصص و تبحر زیادی شده اند.
برپایی گروه جرایم سازمان یافته در جامعه به تحقق سایر بافت های پیچیده ی جنایتکاری کمک کرده است. تهدیدهای دراز مدت و گسترده آن، اقتدار دولتها، ثبات اقتصادشان، ساختارهای مالی و سیستم عدالت کیفری را تضعیف می کند.این جرم فراملی پول شویی است که گروه جرایم را سازماندهی کرده و از تشکیل گروه های مواد مخدر، قاچاق اعضای بدن و سایر حوزه های رو به رشد فعالیت های کیفری گرفته وتا دائمی کردن حضورشان، توسعه عملیاتشان و رسمی کردن جایگاهشان به عنوان مافیا را پوشش می دهد.واژه پول شویی ترجمه دقیق کلمه Money Laundering است و معنای تطهیر کردن و تمیز کردن می دهد.
در کشور ما رساله ها و پایان نامه هایی که در زمینه مبارزه با پول شویی به رشته تحریر درآمده اند با همین رویکرد قدیمی و بانک محور به موضوع مبارزه با پول شویی پرداخته اند و تدوینی که به این موضوع از منظر سوء استفاده سایر بنگاه های اقتصادی در جهت پول شویی باشد، نگاشته نشده است.[۱]
مقدمه
الف- بیان مسئله:
در چند دهه اخیر اقتصاد جهانی با پدیده پول شویی و آثار مخرب آن بر اقتصاد کشورها مواجه شده است. براساس تخمین صندوق بین المللی پول و بانک جهانی ، درآمدهای نامشروعی که توسط پول شویان در چرخه تطهیر و پول شویی قرار می گیرند، حدود ۲ تا ۵ درصد تولید ناخالص جهانی است.[۲] همچنین طی این دوره و با جهانی شدن اقتصاد، آزاد سازی جریان های سرمایه بین المللی ، توسعه بانکداری الکترونیکی و ابداع و به کارگیری ابزارهای جدید الکترونیکی برای نقل و انتقال وجوه در سطح بین المللی ؛ پول شویی نیز تا حدودی تسهیل شده است. از این رو مقابله با پول شویی نیازمند عزم جهانی وهمکاری کلیه کشورها است. بدیهی است برای مقابله با پول شویی نخستین گام شناخت این پدیده و چگونگی انجام آن است.
در دهه ۱۹۳۰ میلادی گانگسترهای شیکاگو دلارهای حاصل از معاملات غیرقانونی خود را برای به جریان انداختن در سیستم پولی کشور به خشکشویی های این شهر که عمدتا زیر نظر آنها فعالیت می کردند ، می سپردند و آنها هم این دلارها را به مشتریان خود می دادند (رد می کردند) بدین ترتیب این پول ها در سیستم پولی به جریان می افتاد و به اصطلاح تمیز می شد. از آنجا که شیوه ای که گروه مذکور برای تمیز کردن، از خشک شویی استفاده می نمود به پول شویی مشهور شد.
پول شویی فرآیند تبدیل پول های نامشروع ناشی از فعالیت های غیرقانونی و نامشروع به پول های تمیز و قانونی و مشروع است که اختلال در بازارهای مالی، افزایش تورم، کاهش تمایل به سرمایه گذاری در فعالیت های تولیدی، فساد اداری، خروج سرمایه از کشور و کاهش اعتماد عمومی در سطح داخلی و خارجی از جمله پیامدهای جرم پول شویی محسوب می شود.
امروزه پول شویی به دلیل افزایش ارتکاب جرایم، به یکی از معضلات جدی اقتصاد در سطح جهان تبدیل شده است. به همین علت بررسی اثرات منفی و نحوه مبارزه با آن در دستور کار سیاست گذاران اقتصادی و مورد توجه دستگاه قضایی کشورهای مختلف قرارگرفته است.
همگام با سایر کشورها، ایران نیز مبارزه با پول شویی را در دستور کار خود قرارداده است و یکی از مهمترین اقدامات انجام شده در این راستا تصویب قانون مبارزه با پولشویی در سال ۱۳۸۶و آیین نامه اجرایی آن در سال ۱۳۸۸ می باشد که بر اساس آن بانک ها مکلف به رعایت مقررات مبارزه با پول شویی گردیده اند.
همچنین شورای عالی مبارزه با پول شویی، اقدام به تصویب دوازده دستورالعمل در این رابطه نموده است و بانک مرکزی ج.ا.ا به عنوان یکی از مهمترین دستگاه های نظارتی کشور، رعایت مقررات مبارزه با پول شویی و تامین مالی تروریسم را در بازرسی های خود مدنظر قرارداده و همواره بر اجرای دقیق آن نظارت می کند.
ب-اهداف تحقیق:
هدف از این رساله دست یابی به تعریفی جامع از جرم پول شویی در قوانین کشورهای مختلف و از جمله قوانین جمهوری اسلامی ایران و آثار جرم پول شویی و اقتصاد و بازار تجارت جهانی است.
در این راستا تاثیرات مخرب جرم پول شویی بر روی رشد اقتصادی و سرمایه گذاری، فرار مالیاتی، قاچاق کالا و مورد بررسی قرار خواهد گرفت و سازمان های بین المللی و نهادهای داخلی که در مبارزه با جرم پول شویی نقش فعالی دارند، بررسی می گردند.
۱- آیا پول شویی موجب افزایش تصنعی قیمت برخی از کالاها، افزایش نرخ تورم، کاهش رفاه عمومی، رقابت ناعادلانه، تغییر در واردات و صادرات کالاها و . خواهد شد؟
۲-آیا پول شویی مانعی برای خصوصی سازی تجارت، افزایش نوسانات نرخ ارز و نرخ سود بانکی و افزایش جریان ورود و خروج سرمایه خواهد شد؟
۳-آیا پول شویی در بخش گمرک و قاچاق کالاو فرار مالیاتی تاثیر گذار است؟
۴-چه سازمان ها و تشکیلاتی در دنیا و ایران عهده دار مبارزه با جرم پول شویی هستند؟
۵-بانک ها و موسسات مالی و اعتباری چه وظایفی در مبارزه با جرم پول شویی دارند؟
ه-فرضیه تحقیق:
۱-نظر به این که هدف از پول شویی این است که درآمدهای نامشروع به شکل قانونی و مشروع تبدیل گردد، لذا شخص پول شو ابایی از پرداخت مبالغی بالاتر از قیمت متعارف و معقول بازار ندارد و این امر منجر به افزایش تصنعی قیمت ها و متعاقبا افزایش نرخ تورم و کاهش رفاه عمومی می گردد.از طرفی ارائه محصولات و خدمات با قیمتی کمتر از سطح قیمت بازار و در برخی موارد کمتر از هزینه تولید، منجر به رقابت ناعادلانه و حتی ورشکستگی شرکت های قانونی می گردد.
۲-سازمان های مجرم که از توان مالی بالایی برخوردار هستند می توانند با خرید شرکت ها و موسسات مورد نظر خود، چرخه پول شویی را تکمیل و از پوشش شرکت های خود برای پنهان کردن عواید حاصل از فعالیت های مجرمانه استفاده کنند.
پول شویی موجب می گردد که منابع مالی به سمت کشورهایی جریان یابد که در آنها قوانین مالی سهل تر و نیز منافذ پول شویی بیشتر است.
۳-گمرک تاثیر مهمی بر تجارت داخلی و خارجی داشته و تسریع کننده روند توسعه و تجارت و سرمایه گذاری می باشد و می تواند در توسعه و گسترش سیاست های اقتصادی کشورها نقش به سزایی ایفا کند.
اما پول شویی که از طریق قاچاق کالا صورت می پذیرد می تواند علاوه بر ضربه زدن به پیکره سیاست های اقتصادی، موجب کاهش درآمدهای گمرکی کشوری که در آن جرم پول شویی واقع گردیده، گردد.
فرار مالیاتی یکی از مصادیق فساد مالیاتی و پول شویی در نظام مالیاتی بوده و به هرگونه تلاش غیر قانونی برای پرداخت نکردن مالیات گفته می شود.
۴-گروه اقدام مالی ( FATF)، کمیته پازل، گروه ناظران فنی بانکداری ساحلی، کنوانسیون نیویورک، کنوانسیون پالرمو، گروه پمپیدو شورای اروپا ازجمله سازمان های بین المللی در امر مبارزه با پول شویی در سطح جهان هستند.
شورای عالی مبارزه با پول شویی به ریاست وزیر امور اقتصادی و دارایی و با عضویت وزیران بازرگانی، اطلاعات، کشور و رییس بانک مرکزی با هدف هماهنگ کردن دستگاه های ذی ربط به منظور مقابله با پول شویی در ایران تشکیل گردیده است.
۵- وظایف بانک ها و موسسات مالی و اعتباری در امر مبارزه با جرم پول شویی به طور خلاصه عبارتند از: مستند سازی جریان وجوه و قابل ردیابی نمودن آنها، گزارش دهی معاملات مشکوک، جمع آوری و پردازش اطلاعات، نگهداری اسناد و مدارک، تبادل اطلاعات داخلی و تبادل اطلاعات با سایر کشورها.
و-روش تحقیق:
در این تحقیق از روش کتابخانه ای و بررسی کتب، مقالات، پایان نامه ها، روزنامه ها، سیاست های اینترنتی و . استفاده شده است.
ز-ساختار تحقیق:
در این پایان نامه در نظر است پول شویی و آثار آن در تخریب بازار تجارت جهانی با تأکید بر راه های مبارزه با آن در سیستم بانکی مورد بررسی قرار گیرد؛ لذا این موضوع در پنج فصل مورد نگارش قرار گرفته است.