پایان نامه کار شناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
یکی از معضلات پیچیده که جامعه جهانی را با چالش جدی روبرو کرده است ، پدیده تروریزم است تا کنون این پدیده جان میلیونها انسان را در سراسرجهان با شیوه و شگرد های غیر قابل پیشبینی ، گرفته است ، هر روز نسل جدید از افراطیت در گوشه و کنار جهان در حال ظهور و گسترش است و جامعه جهانی را درموضع واحد مبارزه علیه تروریزم قرار داده است .
بدین جهت تمام کشور ها بر اساس توافق و تصمیم مشترک ،تحت مدیریت سازمان ملل ، کنوانسیون های متعدد را برای جرم انگاری و سرکوب تروریزم به تصویب رسانده است کشور افغانستان که خود نیز بعنوان قربانی تروریسم است، به پیروی از این کنوانسیون های بین المللی ،برخی از مصادیق جرایم تروریستی را چون ، هوا پیما ربای ، جرایم علیه امنیت پرواز هواپیما ، جرایم علیه کشتی و امنیت دریایی ، بمب گذاری تروریستی جرایم مرتبط به مواد هسته ای شیمیایی و میکروبی جرایم علیه تاسیسات خاص و زیربناها استفاده از مواد منفجره، جرایم علیه مقامات و اشخاص خارجی دارایی مصؤنیت بین المللی، تشکیل یا عضویت در سازمان های تروریستی ، اتفاق در جرم معاونت و شراکت در جرم ، اطلاع رسانی، اطلاعات عاری از حقیقت که سبب خلال در امنیت هوایی و دریایی می شود ، حمایت مالی از تروریسم و نیز برخی موارد دیگر را طی دو قانون جداگانه ، قانون مبارزه علیه جرایم تروریستی و قانون مبارزه علیه تمویل تروریسم به تصویب رسانده است .
کلید واژه ها: تروریسم ، قوانین جزایی بین المللی ، قوانین جزایی افغانستان ، جرایم تروریستی ، تأمین مالی تروریسم .
فهرست مطالب
مقدمه. ۱
طرح تحقیق ۲
الف) تبیین مسئله تحقیق ۲
ب) ضرورت تحقیق ۳
ج) نو آوری در تحقیق ۳
د) موانع تحقیق ۳
ه) هدف تحقیق ۴
و) سوالهای تحقیق ۴
۱- سوال اصلی: ۴
۲- سوالهای فرعی: ۴
ز) فرضیه‌های تحقیق ۵
ح) روش تحقیق : ۵
ط) پیشنه تحقیق ۵
ی) ساماندهی تحقیق : ۷
بخش اول: کلیات وجرایم خاص تروریستی ۸
فصل اول: مفاهیم وکلیات. ۹
۱- تعریف تروریسم. ۹
۱-۱ – تعریف تروریسم در دکترین حقوقی ۹
۱-۲- تعریف تروریسم بین الملل ۱۳
۱-۳- تعریف تروریسم در اسناد سازمان ملل ۱۴
۱-۳-۱- تعریف تروریسم در کنوانسیون مبارزه با بمب‌گذاری تروریستی ۱۴
۱-۳-۲- تعریف تروریسم درکنوانسیون ملل متحد سرکوب حمایت مالی از تروریسم. ۱۶
۱-۳-۳ تعریف تروریسم در دیگر اسناد بین المللی ۱۸
الف) تعریف تروریسم در اسناد اتحادیه اروپا ۱۸
ب) تعریف تروریسم در اسناد سازمان کنفرانس اسلامی ۱۹
۱-۴- تعریف تروریسم در حقوق داخلی کشورها ۲۱
۱-۴-۱- تعریف تروریسم در حقوق ایران. ۲۱
۱-۴-۲- تعریف تروریسم در حقوق آلمان. ۲۴
۱-۴-۳- تعریف تروریسم در حقوق فرانسه. ۲۶
۱-۴-۴- تعریف تروریسم در حقوق آمریکا ۲۶
۱-۴-۵- تعریف تروریسم درحقوق افغانستان. ۲۷
۱-۵- معیارهای تعریف تروریسم. ۲۷
۱-۵-۱- معیار ذهنی در تعریف تروریسم. ۲۷
۱-۵-۲- معیارعینی در تعریف تروریسم. ۲۹
۱-۵-۳- معیار مختلط در تعریف تروریسم. ۳۱
۱-۶- استخراج رهیافت‌های موجود در تعریف تروریسم. ۳۳
۱-۶-۱- برهم زدن جدی نظم و امنیت عمومی ۳۳
۱-۶-۲- به خطر انداختن جان و سلامتی شهروندان (غیرنظامیان) ۳۴
۱-۶-۳- تأثیر گذاری بر تصمیمات دولتها و سازمانهای بین المللی ۳۴
۱-۶-۴- تعریف نهایی از تروریسم. ۳۵
۱-۷- عناصر که تا کنون در تعریف‌های مختلف تکرار شده است. ۳۵
۱-۸- تروریسم در قوانین کیفری اسلام. ۳۷
۱-۸-۱- محاربه. ۳۷
۱-۸-۲- افساد فی‌الارض ۴۰
۱-۸-۳- بغی ۴۱
۱-۸-۴- فتک. ۴۳
۱-۸-۵- اغتیال. ۴۴
۲- تدابیر و مجازات تروریسم در اسناد بین الملل و قوانین افغانستان 46
فصل دوم: جرایم علیه تأسیسات خاص وجرایم علیه اشخاص ۴۷
۱- عناصرجرایم تروریستی ۴۸
۱- ۱- رکن قانونی ۴۸
۱-۲- رکن مادی ۴۹
۱-۲-۱- رفتار مجرمانه. ۵۰
۱- ۲-۲- مرتکب جرم. ۵۲
۱- ۳-۲- موضوع جرم. ۵۳
۱- ۴-۲- نتیجه مجرمانه. ۵۴
۱- ۵-۲- شروع در جرم. ۵۴
۱- ۳- رکن روانی ۵۵
۱-۳-۱- سوءنیت عام. ۵۶
۱-۳-۲- سوءنیت خاص ۵۶
۱- ۳-۳- انگیزه در تروریسم. ۵۷
۲- جرایم علیه تأسیسات خاص ۵۷
۲-۱- تروریسم فضایی ۵۸
۲-۱-۱- تصرف غیر قانونی هواپیما ۵۸
۲-۱-۲- گونههای ارتکاب جرم تصرف غیر قانونی هواپیما ۵۹
۲-۱-۳- مجازات تصرف غیر قانونی هوا پیما ۶۲
۲-۱-۴- .جرایم علیه امنیت پرواز هواپیما ۶۲
۲-۱-۴-۱- گونههای ارتکاب جرایم علیه امنیت پرواز. ۶۳
۲-۱-۴-۲- مجازات جرایم علیه امنیت پروازدر قانون مبارزه علیه جرایم تروریستی ۶۷
۲-۱-۵- جرایم علیه فرودگاه ها ۶۸
۲-۱-۵-۱- گونههای ارتکاب جرایم علیه فرودگاه ها ۶۸
۲-۱-۵-۲- جرایم علیه کارکنان و تأسیسات فرودگاه‌ها ۷۰
۲-۱-۵-۳- مجازات جرایم علیه فرودگاه‌ها ۷۱
۲-۲- تروریسم دریایی ۷۱
۲-۲-۱- گونههای ارتکاب جرایم تروریسم دریایی ۷۳
۲-۲-۲- مجازات تروریسم دریایی ۸۰
۲-۳- جرایم علیه (تخریب) تأسیسات زیر بنایی ۸۱
۲-۳-۱- گونههای ارتکاب جرایم علیه تأسیسات زیر بنایی ۸۲
۲-۳-۲- مجازات جرایم علیه تأسیسات زیر بنایی در قانون مبارزه علیه جرایم تروریستی ۸۲
۳- جرایم علیه اشخاص ۸۲
۳-۱- جرایم علیه اشخاص عادی ۸۳
۳-۱-۱- قتل یا جراحت شدید. ۸۴
۳-۱-۲- فشار جسمی یا روحی ۸۵
۳-۱-۳- گروگان‌گیری ۸۷
۳-۱-۴- مجازات جرایم علیه اشخاص عادی ۸۹
۳-۲- جرایم علیه اشخاص دارای مصونیت بین‌المللی ۹۰
۳-۲-۱- افراد دارای مصونیت بین المللی ۹۱
۳-۲-۲- گونههای ارتکاب جرایم علیه این اشخاص ۹۲
۳-۲-۳- مجازات جرایم علیه این اشخاص ۹۳
بخش دوم: استفاده از مواد خاص، تمویل مالی تروریسم وچالش های حقوق بشر دربرابر تروریسم 94
فصل اول:تروریسم با استفاده از مواد خاص و جرم تامین مالی تروریسم 97
۱- ارتکاب جرایم تروریستی به وسیله مواد هسته‌ای ۹۸
۱-۱- گونههای ارتکاب جرایم مربوط مواد هسته‌ای ۱۰۴
۱-۲- دست‌یابی، استعمال و انتشار مواد هسته ای ۱۰۴
۱-۳- تهدید به بدست آوردن و استعمال مواد هسته ای ۱۰۵
۲- مجازات جرایم مربوط مواد هسته ای ۱۰۶
۳- بمب گذاری تروریستی ۱۰۷
۳-۱- گونههای ارتکاب جرم بمب گذاری ۱۱۰
۳-۲- مجازات جرم بمب گذاری ۱۱۱
۴- استفاده از مواد شیمیایی و میکروبی ۱۱۱
۵- سایبر تروریسم. ۱۱۲
۶- جرم تأمین مالی تروریسم. ۱۱۲
۶-۱- گونههای ارتکاب جرم تأمین مالی تروریسم. ۱۱۶
۶-۲- مجازات تمویل مالی تروریسم. ۱۱۷
۶-۳ فرمان تقنینی جدیدریس جمهوردرموردجرایمتروریستی ۱۱۹
۷- تکالیف مشترک دولت‌های عضو کنوانسیونهای ضد تروریسم. ۱۲۰
فصل دوم: مبارزه با تروریزم وچالشهای حقوق بشر. ۱۳۳
۱- توازن جنگ بین تروریسم و حقوق بشر. ۱۳۳
۱-۱- حقوق بشر قربانی جنگ علیه تروریسم. ۱۳۷
۱-۲- آیا جنگ علیه تروریسم خارج از چارچوب حقوق بشر و فرا قانونی است؟. ۱۳۸
۱-۳- برخورد تبعیض آمیز با متهمان تروریسم. ۱۴۰
۱-۴- ضرورت مبارزه با تروریسم در چار چوب حقوق بشری ۱۴۳
۱-۵- تامین حقوقی حیاتی و امنیت افراد در مبارزه علیه تروریسم. ۱۴۳
۱-۶- کافی نبودن چارچوب حقوق بشری در جنگ علیه تروریسم. ۱۴۵
۱-۷- ضرورت چارچوب حقوق بشری برای امنیت واقعی انسان. ۱۴۷
۱-۸- جنگ با تروریسم و توجیه نقض حقوق بشر. ۱۴۹
۲- تشکیل دادگاه های نظامی مبارزه با تروریسم؛ نقض آشکار حقوق بشر. ۱۵۲
۲-۱- سابقه این دادگاه‌ها در آمریکا ۱۵۳
۲-۲- ماهیت و ضرورت تشکیل دادگاههای نظامی ۱۵۳
۲-۳- آیین داد رسی دادگاه های نظامی ۱۵۴
۲-۴- استدلال موافقان تشکیل دادگاههای نظامی ۱۵۵
۲-۵- عدم مشروعیت دادگاههای نظامی ۱۵۶
۲-۵-۱- مغایرت با قانون اساسی آمریکا ۱۵۷
۲-۵-۲- مغایرت با اعلامیه حقوق بشر ۱۹۴۸. ۱۶۰
نتیجه گیری: ۱۶۲
فهرست منابع و ماخذ. ۱۶۷
مقدمه
تروریسم به عنوان یک پدیده که تمام مرزهای جغرافیایی را در سطح ملی و مطقه‌ای در نوردیده و خود را به عنوان یک پدیده جهانی و بین المللی مطرح نموده است، امروز هیچ کشوری در گوشه و کنار جهان حتی قدرتمندترین کشورهای دنیا نمی‌تواند از شر اینپدیده بین المللی احساس امنیت کند.
در عرصه های مختلف انسانی، اقتصادی، سیاسی، بحران وسیع و عمیق را بوجود آورده است. عامل مهاجرت میلیونها انسان از سر زمین‌های شان گردیده و میلیونها انسان بی‌گناه وبی‌دفاع از زن و مرد و کودک، جوان و نوجوان را به صورت بسیار فجیع و اسفناک و غیر انسانی قتل عام و کشتار دسته جمعی نموده‌اند.
متأسفانه ما هر روز شاهد گونههای نوین و فراگیر از پدیده تروریسم در سطح منطقه و جهان هستیم، نسل‌های جدید از افراطیت که اندیشه و تفکر و نحوه رفتار آنها با هیچ آئین بشری همخوانی ندارد، نشاندادن اوج توحش و بربریت از جانب گروههای تروریستی، خود نشان دهنده فاصله آنها از اخلاق و روحیه انسانی است.
سربریدن همنوعان و هم کیشان و به آتش کشیدن انسانهای زنده، پاره کردن شکمهای زنان حامله، به جرم که ممکن است آنها مثل گروههای تروریستی حاکم فکر نکنند و ممکن است یک نوزاد بعد از تولدو بلوغ نتوانند با این گروههای تروریستی همفکر باشد از شکم مادرش در آورده شده به قتل می‌رسانند.
برای یک چنین پدیده جهانشمول که انواع جنایت وحشتناک را آفریدند و مرتکب تمام جرایم ضد بشری گردیدند، تمام کشورها و سازمان ملل متحد و شورای امنیت و همه مجموعه‌های منطقه‌ای خود را موظف میدانند که روشهای و مصادیق جرایم تروریستی را که توسط گروههای تروریستی مرتکب می‌شود مجازات و چارچوب حقوقی مشخصی را تصویب کند.
امروزه جامعه جهانی خوشبختانه در این جهت به سمت یک همگرایی بین المللی و منطقه‌ای روان است و در سطح جهانی، منطقه‌ای دارای چارچوبه‌های حقوقی مشخص است.
آنچه سازمان ملل و بسیاری از نهادهای بین المللی نسبت به آن عاجز مانده، رسیدن به یک تعریف جاممع و قابل پذیرش همه اعضای سازمان ملل و جامعه بین المللی است که متأسفانه برای تعیین مجازات جامع برای جرایم تروریستی یک چالش جدی است.
اکنون به این نتیجه رسیده اند فعلا تا رسیدن به تعریف جامع باید مصادیق جرایم تروریستی هر کدام جداگانه جرم نگاری و برای آنها مجازات تعیین کنند.
این تحقیق با موضوع «پاسخ کیفری مناسب به تروریسم از منظر حقوق جزای بین الملل و حقوق جزای افغانستان» در دو بخش و چهار فصل حول همین موضوع تدوین شده است.
طرح تحقیق
الف) تبیین مسئله تحقیق
در شرایط فعلی پدیده تروریسم به یک فاجعه جهانی، ملی و بین المللی تبدیل گردیده است. صاحب نظران و کار شناسان علوم مختلف تروریسم را بلحاظ خواستگاه، نفوذ، گسترش، محل ارتکاب، شیوه‌ها و ابزارهای اجرایی آن و نیز اهداف و انگیزه‌های ارتکاب،، ریشه‌ها و عوامل گسترش تروریسم در ابعاد مختلف، مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده اند؛ و ضمن شناسایی آن، راهکارهای موثر در جهت جلوگیری از تروریسم وضع و به مرحله اجرا گذاشته است؛ اما معضل جدی جامعه ای جهانی شناسایی و ارایه تعریف جامع و مورد پذیرش همه گانی از پدیده ای تروریسم به منظورجلوگیری این پدیده است؛ که با تلفیق دیدگاه های سازمانهای بین المللی و کشورها در زمینه ای تروریسم می توان به ماهیت و مصادیق آن دست یافته و راهکارهای لازم را در جهت جلوگیری از تروریسم ارایه نمود.
آنچه که در این تحقیق مورد کنکاش و پژوهش قرار گرفته، واکنش مناسب کیفری با گونههای تروریسم از نظر حقوق جزای بین المللی و حقوق جزای افغانستان ـ که متأثراز کنوانسیون‌ها و معاهدات بین المللی است ـ و هم چنین جرم انگاری این پدیده، با نگاهی جهانی، ملی و منطقه‌ای می‌باشد.
ب) ضرورت تحقیق
این تحقیق جرایم تروریستی را با ابعاد مختلف آن در قوانین جزایی افغانستان و قوانین جزایی و کنوانسیونهای بین المللی مورد بررسی ومداقه قرار می‌دهد، از سوی مبارزه با تروریسم یکی از مسایل مبتلابه در سطح ملی و بین المللی، به ویژه در کشور افغانستان ـ که مردم ان بیشترین رنج و قربانی را از این پدیده مجرمانه متحمل شده‌اند ـ می‌باشد. با توجه به اینکه پدیده تروریسم هر روز در سراسر جهان از طرف دشمنان انسانیت گسترش یافته، خسارات سنگین و قربانیان بی شماری را در پی دارد، ضرورت دارد که کیفیت و چگونگی مجازات و پاسخ کیفری مناسب با این پدیده شوم بررسی گردد که بدور از عوارض و پی آمد های منفی مانند نقض حقوق بشر و سایر عوارضات اجتماعی در سطح ملی و بین المللی باشد.
ج) نو آوری در تحقیق
پژوهش پیش‌رو، در نوع خود یک موضوع جدید و دارای نوآوری های خاص است که بررسی قوانین جزای افغانستان در یک ترکیب مزجی با کنوانسیون‌ها و معاهدات بین المللی و منطقوی بر غنامندی قانونگذاری و جرم انگاری پدیده تروریستی می‌افزاید. در حقیقت یک دستاورد کلانی حقوقی، در سطح بین المللی در سرکوب و مبارزه علیه تروریسم می‌باشد. رعایت و حفظ حقوق بشر در مبارزه علیه تروریسم،بررسی تبعیض در دادگاههای نظامی میان متهمان عملیات تروریستی و نقض حقوق آنها از دست‌آوردهای برجسته این تحقیق است.
د) موانع تحقیق
یکدست نمودن موضوعات پراکنده و ابعاد مختلف این بحث که دقت و تمرکز لازم را می‌طلبد اندکی محتوای تحقیق را درهم ریخته و یک تحقیق به این گستردگی را بی مفهوم می‌سازد.
نبود پیشنه تحقیقات و کتب و مقالات در مجموع منابع لازم مرتبط به پاسخ کیفری مناسب از نظر حقوق جزای افغانستان که یک بخش مهم از این تحقیق را تشکیل می‌دهد، بر دشوار و سختی کار پژوهشی ما می‌افزاید، علاوه بر آنکه در مجموع کاری پژوهشی و تحقیقی در افغانستان به علت کمیاب و محدود بودن منابع و عدم تعادل و آرامش روحی و روانی در فضای جنگ و انتحار، پژوهشگر با دشواری مجدد روبرو می‌شود.
ه) هدف تحقیق
نکات و موارد ذیل هدف این تحقیق را تشکیل می‌دهد که به طور اختصار می‌توان به آن اشاره کرد:
- بررسی و شناسای ابعاد مختلف حقوقی پدیده تروریسم و جرایم تروریستی در بعد ارتکاب مستقیم و غیر مستقیم و نیز در بعد تأمین و حمایت مالی از جرایم تروریستی
- اطلاع از واکنشها و تدابیر توصیه شده در اسناد بین المللی در جهت جرم انگاری و سرکوب تروریسم در مقایسه با تدابیر و پاسخ های کیفری مصوب در قوانین افغانستان.
و) سوالهای تحقیق
۱- سوال اصلی:
پاسخ های کیفری مناسب به تروریسم از منظر حقوق جزای افغانستان و حقوق جزای بین المللی با توجه به ابعاد وسیع تروریستی چگونه است ؟
