۲-۵- مدل مفهومی تحقیق

شبکه های قوی، روابط مبتنی بر اعتماد و مشارکت را در اجتماعات آشکار می‌سازد. از دیدگاه سازمانی، گوشال و ناهاپیت سرمایه اجتماعی را به عنوان جمع منابع بالقوه و بالفعل موجود و قابل دسترس، از طریق شبکه روابط یک فرد یا یک واحد اجتماعی تعریف می‌کنند. از دیدگاه آنان سرمایه اجتماعی یکی از قابلیت ها و دارایی های مهم سازمانی است که می‌تواند به سازمان ها در خلق و تسهیم دانش کمک بسیار نماید و برای آن ها در مقایسه با سازمان های دیگر”مزیت سازمانی پایدار” ایجاد کند. ایده توجه به سرمایه اجتماعی در سازمان ها، همان‌ طور که کاهن و پروساک مطرح می‌کنند، نسبتاً جدید است. با این وجود، طبق نظر آدلر و کان با فرض دوران طفولیت کاربرد سرمایه اجتماعی در زندگی سازمانی، تحقیقات نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی سازمان می‌تواند از سرمایه فکری حمایت کند و با بهسازی سازمانی ارتباط معناداری دارد. ‌بنابرین‏ در این تحقیق بر مبنای مبانی نظری و مدل های موجود ابعاد سرمایه اجتماعی بر مبنای مدل سرمایه اجتماعی پوتنام(۲۰۰۲) با ابعاد درونی سرمایه اجتماعی شامل هنجارها، عقاید دینی و اعتماد و ابعاد بیرونی شامل شبکه، مشارکت و قانون مورد ارزیابی واقع شده است و تاثیرگذاری آن بر بهسازی سازمانی در کارکنان ادراه آموزش و پرورش شهرستان لامرد بررسی شده است. ارتباط میان مؤلفه‌ ها و متغیرهای تحقیق در مدل مفهومی ذیل نشان داده شده است.

ابعاد درونی

هنجارها

عقاید دینی

ابعاد بیرونی

اعتماد

قانون

مشارکت

شبکه

H1

H2

H3

H1-1

H3-1

H2-1

H4-1

H5-1

H6-1

نمودار ۲-۱- مدل مفهومی تحقیق(پوتنام،۲۰۰)

فصل سوم: روش تحقیق

۳-۱- مقدمه

تحقیق فرآیندی پویا برای حل مسائل و دستیابی به راه ­حل مشکلات می‌باشد. مسأله تحقیق موجب ایجاد سوالاتی در ذهن محقق گردیده و به ارائه فرضیه منجر می­ شود. ‌بنابرین‏ وظیفه اصلی و اساسی هر محقق، بررسی و پژوهش جهت تأئید یا رد فرضیات ‌می‌باشد. جهت ‌پاسخ‌گویی‌ به سوالات تحقیق و نتیجه ­گیری در خصوص فرضیات، داده ­های جمع ­آوری شده در خصوص تحقیق، ورودی اساسی و پایه تحقیق ‌می‌باشد و در نهایت محقق بایستی با توجه به داده ­های گردآوری شده، در خصوص رد یا تأئید فرضیات و ‌پاسخ‌گویی‌ به سوالات تحقیق اقدام نماید. اما همان گونه که آشکار و مشخص ‌می‌باشد، داده ­ها اطلاعات خام و غیر­قابل اتکائی می­باشند که جهت تبدیل شدن به اطلاعات قابل استفاده بایستی تحلیل گردند، تا با تبدیل داده ­ها به اطلاعات بتوان اقدام به تصمیم ­گیری نمود(سکاران،۸۷:۱۳۸۱). لذا در این فصل به بررسی چگونگی گردآوری داده ­ها و تحلیل آن ها جهت استفاده از داده ­های خام در راستای فرضیات تحقیق پرداخته می­ شود. همچنین تعریف و تفصیل مفاهیم اساسی همچون (جامعه آماری، نمونه گیری و چگونگی آزمون فرضیات) ارائه گردیده و مفاهیم اساسی فوق برای تحقیق حاضر بررسی می­گردد.

۳-۲- مراحل انجام پژوهش

روش شیوه پیشرفت به سوی یک هدف است. ‌بنابرین‏، شرح دادن روش علمی عبارت است از شرح اصول اساسی که در هر کار تحقیقی به اجرا گذاشته می­ شود(کیوی و کامپنهود،۱۳۸۶: ۱۱).

برای انجام این تحقیق مراحل متعددی طی شده است که به ترتیب عبارت است از:

۱ـ مطالعات اکتشافی و ابتدائی تحقیق

۲ـ تشکیل گروه دلفای و برقراری ارتباط با آن ها جهت انجام مشاوره

۳ـ طراحی مدل اولیه تحقیق جهت انجام کار پژوهش

۴ـ بررسی و تعیین ابزار جمع‌ آوری داده ­ها و طراحی سوالات مربوطه

۵ـ تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه ­های تحقیق

۶ـ جمع‌ آوری داده ­ها از طریق پرسشنامه

۷ـ تجزیه و تحلیل داده ­های تحقیق

۸ـ نتیجه ­گیری

۹ـ ارائه پیشنهادات مرتبط با فرضیات تحقیق

• بیان پرسش آغازین

مرحله اول

• مطالعات اکتشافی و مقدماتی

مرحله دوم

• تنظیم مدل تحلیلی تحقیق جهت انجام ککار

مرحله سوم

• تهیه ابراز جمع‌ آوری داده ها و اطلاعات

مرحله چهارم

• تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه

مرحله پنجم

• جمع‌ آوری داده ها به وسیله پرسشنامه

مرحله ششم

• تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

مرحله هفتم

• بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات

مرحله هشتم

نمودار ۳ـ۱ : فرایند تحقیق

۳-۳- روش و طرح تحقیق

غالب مطالعات تحقیقی یک روش یا استراتژی را نشان می‌دهد که به سادگی قابل تشخیص است و شامل رویه های مشترک خاصی مانند بیان مسئله، جمع‌ آوری اطلاعات و نتیجه گیری­اند. جزئیات این رویه های خاص تا حدود زیادی با روش تحقیق معین می شود. هر یک از این روش ها برای ‌پاسخ‌گویی‌ یک نوع مسئله مناسب هستند(سکاران،۱۳۸۱: ۱۰۲). انتخاب روش تحقیق بستگی به هدف­ها و ماهیت موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد.

بر مبنای موضوع و هدف تحقیق حاضر از نوع کاربردی و بر مبنای روش یک تحقیق پیمایشی می‌باشد، چرا که تحقیقات کاربردی با بهره گرفتن از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهم شده، برای رفع نیازمندی های بشر و بهبود و بهینه سازی ابزارها، روش ها و الگوها در جهت توسعه رفاه و آسایش و ارتقای سطح زندگی انسان مورد استفاده قرار می گیرند(کامپنهوند،۱۳۸۶: ۵۱). در تحقیقات پیمایشی، محقق علاوه بر تصویر سازی آنچه هست به تشریح و تبین دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسئله و ابعاد آن می پردازد که این کار از طریق جستجو در ادبیات و مباحث نظری تحقیق و تدوین گزاره ها و قضایای کلی موجود دربازه آن انجام می شود. هدف از این نوع تحقیق درک الگوهایی پیچیده رفتاری از طریق مطالعه تأثیرگذاری بین این الگوها و متغیرهای که فرض می شود بین آن ها رابطه وجود دارد، می‌باشد. این روش تحقیق مخصوصا در شرایطی مفید است که هدف، کشف اثرگذاری بین متغیرهایی باشد که ‌در مورد آن ها تحقیقاتی انجام نشده است.

۳-۴- جامعه آماری

تأمین بهداشت عمومی‌و ارتقاء سطح آن از طریق اجرای برنامه های بهداشتی مخصوصاً در زمینه بهداشت محیط و کنترل و نظارت بهداشتی بر سموم و مواد شیمیایی مبارزه با بیماری ها،‌ بهداشت خانواده و مدارس، آموزش بهداشت عمومی‌، بهداشت کار و شاغلین با تأکید بر اولویت مراقبت های بهداشتی اولیه به ویژه بهداشت مادران و کودکان با همکاری و هماهنگی دستگاه های ذیربط.^[۶۲]»

با توجه ‌به این تعریف بهداشت را در معنای وسیع خود به معنای کنترل کلیه عواملی می‌دانیم که تندرستی انسان را در ابعاد جسمی‌و روانی و اجتماعی مورد تهدید قرار می‌دهند. این عوامل ممکن است مربوط به محیط زندگی انسان یا مربوط به زندگی فردی وی باشد و یا به تهیه و تولید و توزیع مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی ارتباط داشته باشد و بر اساس این تعریف، منظور از جرایم بهداشتی کلیه جرایمی‌است که در روند کنترل این عوامل ایجاد اختلال می‌کند، به عبارت دیگر بهداشت فردی یا عمومی را در جامعه مورد تهدید قرار می‌دهد.

مبحث سوم-تاریخچه ی قانون گذاری تهدید علیه بهداشت عمومی در حقوق ایران

یکی از مهمترین وظایفی که بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نهاده شده «تأمین بهداشت عمومی‌و ارتقای سطح آن از طریق اجرای برنامه های بهداشتی مخصوصاً در زمینه بهداشت محیط، مبارزه با بیماری ها، بهداشت خانواده و مدارس، آموزش بهداشت عمومی، بهداشت کار و شاغلین» می‌باشد. در همین رابطه ماده ۲ «آیین نامه بهداشت محیط» مصوب ۲۴/۴/۱۳۷۱ که در اجرای همین بند از وظایف وزارت مذبور به تصویب هیئت وزیرات رسیده مقرر می‌دارد: « هر اقدامی‌که تهدیدی برای بهداشت عمومی‌شناخته شود ممنوع می‌باشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است پس از تشخیص هر مورد از مواردی که در حیطه وظایف وزارت می‌باشد،‌ رأساً اقدام قانونی معمول و درسایر موارد موضوع را به مراجع ذیربط جهت انجام اقدامهای قانونی فوری اعلام نماید. متخلفان از مقررات بهداشت عمومی‌تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت».همچنین در دیگر مواد این آئین نامه نیز به منظور حفظ بهداشت عمومی‌مقرراتی ‌در مورد آلوده کردن آب آشامیدنی، آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی، آلودگی هوای استنشاقی و سایر موارد مؤثر بر انسان و موارد مشابه وضع شده است.به موجب ماده ۷ همین آئین نامه « وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است مراکز بهداشتی، درمانی، آموزشی، و تربیتی، اماکن عمومی‌و مراکز تهیه، توزیع، نگهداری و فروش مواد خوردنی،‌ آشامیدنی و بهداشتی را از نظر ضوابط و مقررات بهداشت محیطی کنترل و با متخلفان از دستورالعملها و توصیه های بهداشتی وزارت، برابر مقررات قانونی مربوط (قانون تعزیرات) رفتار نماید». همچنین به موجب ماده ۱۲ همین آئین نامه«وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از طریق شبکه های بهداشتی، درمانی و خانه های بهداشت در روستاها ضمن آموزش گسترده با بسیج مردم و جلب همکاری بین بخشی در زمینه مسایل بهداشت محیطی از قبیل جمع‌ آوری، حمل و نقل بهداشتی زباله،‌ دفع بهداشتی مدفوع و کودحیوانی، بهسازی معابر و جداسازی محل نگهداری دام و پرندگان از محل سکونت، نظارت و پیگیری لازم را معمول داشته،‌ همچنین در جهت بهسازی منابع و کنترل کیفی آب آشامیدنی، جمع‌ آوری و دفع بهداشتی فاضلاب ها، کنترل اماکن عمومی‌و مراکز تهیه، توزیع و نگهداری و فروش مواد غذایی اقدام نماید.».در ۱۱/۴/۱۳۳۴ قانون شهرداری به تصویب رسید. در ماده ۵۵ آن به مسائل زیست محیطی شهری توجه شده و شهرداری را ناظر بر اجرای آن نموده است.

قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی مصوب مرداد ۱۳۴۶ در ماده ۱۲ استفاده از مواد غیرمجاز و سمی در مواد خوردنی، آشامیدنی، بهداشتی و آرایشی را ممنوع اعلام نموده و مختلف به مجازات پیش‌بینی شده می‌رساند. قانون آب و نحوه ملی شدن آن در ۲۷/۴/۱۳۴۷ آب را به ‌عنوان یکی از عناصر مهم زیست محیطی مورد توجه قرار می‌دهد. به موجب ماده ۶۰ این قانون هر کسی عمداً آب رودخانه و انهار عمومی و جویبارها و مخازن و منابع و قنوات و چاه‌ها را با اضافه کردن مواد خارجی آلوده کند مجرم بوده و به مجازات پیش‌بینی شده می‌رسد آئین‌نامه جلوگیری از آلودگی آب در ۳۰/۸/۱۳۵۰ و سپس در ۲۴/۹/۱۳۶۳ و ۱۸/۲/۱۳۷۳ به تصویب هیئت وزیران می‌رسد، در همین رابطه باید به قانون حفاظت دریا و رودخانه‌های مرزی از آلودگی با مواد نفتی مصوب ۱۴/۱۱/۱۳۵۴، قانون لایحه قانونی راجع به عضویت ایران در کنوانسیون منطقه‌ای کویت برای همکاری درباره حمایت و توسعه محیط زیست دریائی و نواحی ساحلی مصوب ۲۱/۹/۱۳۵۸، قانون توزیع عادلانه آب مصوب ۱۶/۱۲/۱۳۶۱، قانون اجازه الحاق به پروتکل راجع به آلودگی دریائی ناشی از اکتشاف و استخراج از فلات قاره مصوب ۲/۷/۱۳۷۰، قانون پروتکل راجع به حمایت محیط زیست دریائی در برابر منابع آلودگی مستقر در خشکی مصوب ۹/۱۲/۱۳۷۱، قانون مناطق دریائی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان مصوب ۳۱/۱/۱۳۷۱ مجلس، آئین‌نامه بهداشت محیط مصوب ۲۴/۴/۱۳۷۱ هیئت وزیران اشاره نمود. مسئله آلودگی‌های شیمیائی و زباله، نیز مورد توجه قرار گرفته است. در این مورد می‌توان به قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون جلوگیری از آلودگی دریائی ناشی از دفع مواد زاید و دیگر مواد مصوب ۲۵/۶/۱۳۷۵ مجلس شورای اسلامی ایران اشاره نمود. مسئله آلودگی هوا نیز مورد توجه قانونگذاران ایران قرار گرفته و در قوانین متعدد مقررات حقوقی مربوطه تدوین گردیده است. آئین‌نامه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب ۲۹/۴/۱۳۵۴ کمیسیون‌های مجلس، آئین‌نامه تعزیرات حکومتی در شهرداری‌های کشور در خصوص شهروندان و کارکنان مصوب ۲۵/۳/۱۳۶۷ و ماده واحده قانون تشدید مجازات موتور سیکلت سواران متخلف مصوب ۱۲/۴/۱۳۵۶ و قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب ۳/۲/۱۳۷۴ از مهمترین قوانین وضع شده در این موضوع می‌باشند. در دو نحوه جلوگیری از آلودگی هوا ایجاد هر گونه آلودگی صوتی بیش از حد مجاز ممنوع بوده و مرتکب مورد تعقیب قرار می‌گیرد.^[۶۳]

ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی‌(تعزیرات) که در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسید صریحاً اقداماتی را که موجب لطمه به بهداشت محیط است را جرم شناخته و مجازاتی برای آن تعیین ‌کرده‌است. ماده مذبور می‌گوید: «هر اقدامی‌که تهدید علیه بهداشت عمومی‌شناخته شود از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده، دفع غیربهداشتی فضولات انسانی و دامی‌و مواد زائد،‌ ریختن مواد مسموم کننده در رودخانه ها، زباله در خیابان‌ها و کشتار غیر مجاز دام،‌ استفاده غیرمجاز فاضلاب خام یا پس آب تصفیه خانه های فاضلاب برای کشاورزی ممنوع می‌باشد و مرتکبین چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجازات شدیدتری نباشند به حبس تا یک سال محکوم خواهند شد».

اقدام علیه بهداشت عمومی‌از جمله جرایمی‌است که سلامتی جامعه را در معرض تهدید قرار می‌دهد. عنصر مادی این جرم، اقدام علیه بهداشت عمومی‌و آلوده کردن محیط زیست است که به راه های مذکور در این ماده و راه های مشابه محقق می‌شود.

تبصره ۲ همین ماده آلودگی محیط زیست را تعریف ‌کرده‌است.« منظور از آلودگی محیط زیست عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب یا هوا یا خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیک آن را به طوری که به حال انسان یا سایر موجودات زنده یا گیاهان یا آثار یا ابنیه مضر باشد، تغییر دهد.»

• • کاهش فاصله ی مراکز خدمات با مخاطبان وتوزیع متناسب امکانات در شهرها وروستاهای کشور، ضرورت ایجاد مراکز و دفاتری را در گستره شهرها وحتی در روستاهای کشور برای عملیاتی کردن این خدمات، اجتناب ناپذیر ‌کرده‌است(همان منبع).

  

دفاتر پیشخوان که وظایفشان ارائه بخشی از خدمات سازمان های دولتی در تمامی نقاط شهری وروستایی است، با نام “دفاتر پیشخوان خدمات دولت” شناخته می شود. درحال حاضر حدود ۱۶ هزار دفتر پیشخوان خدمات با عناوین مختلف، در کشور مشغول فعالیت هستند که نزدیک به ۱۰ هزار واحد آن در روستاها و حدود ۶ هزار واحد دیگر در شهرها به عرضه ی خدمات دولتی از قبیل خدمات مخابرات، پست بانک ، آب و برق و گاز، ثبت احوال و…. می پردازد(همان منبع). تجربه موفق واگذاری خدمات پستی ‌و مخابراتی به دفاتر ارتباطی بخش خصوصی و الگوسازی برای فعالیت های مشابه در بخش خدمات تأمین اجتماعی، پلیس +۱۰ و شهرداری تهران و تنوع یافتن انواع دفاتر در دست تأسیس، دولت ‌و مجلس شورای اسلامی را به آن داشت که با مبنا قراردادن دفاتر سازمان یافته خدمات ارتباطی کشور که شامل حداقل ۱۶۰۰۰ دفتر فعال در گستره شهرها و روستاهای سراسر کشور می‌باشند و تجمیع تمامی خدمات قابل واگذاری به آن ها در چارچوب نیازهای روز افزون جامعه به انواع خدمات قابل دسترسی وتوزیع عادلانه این خدمات در شهرها و روستاها ، با تدوین و ابلاغ قوانین وآیین نامه های لازم، بسترهای قانونی را برای فعال سازی دفاتر پیشخوان خدمات دولت و بخش عمومی غیر دولتی در سطح کشور با نظارت دستگاه های مسئول فراهم کنند. دفاتر پیشخوان خدمات دولت با کار ویژه های بروکراتیک ،اقتصادی و فرهنگی نقش بسزایی در تسهیل و تسریع خدمات عمومی دولت در قالب مراکز عمده ی خدماتی اعم از پست، پست بانک، مخابرات، خدمات ارتباطات و ثبت احوال و بیمه و… ایفا می‌کنند. ضرورت و اهمیت این دفاتر در سال های اخیر بسیار مبین و روشن است وماهیت و کاربرد این دفاتر بر هیچ یک از مراکز اداری پوشیده نیست. از جمله کار ویژه ها واهداف این دفاتر عبارت اند از: تجمیع خدمات عمومی ‌و دولتی و تمرکززدایی وافزایش بازدهی در سرعت وکیفیت خدمات کشوری. فرایند و فرآورده های دفاتر پیشخوان خدمات دولت طبق منویات و رهنمود های مقام معظم رهبری در جهت عدالت ورزی، کاهش فساد اقتصادی واداری، سهل المسیر شدن دالان های بروکراتیک واستفادۀ عمومی وانعطاف پذیری سازمانی و رضایت بخشی بدنه اجتماع در ساحت دولت تکنوکرات والکترونیک بر هیچ عقل سلیمی پوشیده نیست(همان منبع).

۲-۴) پیشینه تحقیق :

در رابطه با موضوع مورد مطالعه این تحقیق، یعنی برنامه ریزی استراتژیک برای دفاتر خدمات پیشخوان دولت تا کنون تحقیقی صورت نپذیرفته است. ولیکن پژوهش هایی در رابطه با برنامه ریزی استراتژیک در سازمان های غیرانتفاعی و عمومی، و نیز در رابطه با بهره گرفتن از مدل های مختلف برنامه ریزی استراتژیک انجام پذیرفته است که در ادامه مرور خواهند شد.

پژوهشی با عنوان “تجربه برنامه ریزی استراتژیک با الگوی تلفیقی برایسون و BSC در شرکت برق منطقه ای فارس” در سال ۱۳۸۸، توسط شرکت برق منطقه ای استان فارس انجام گرفت؛ که شاید از بعد نظری به تحقیق حاضر، بیشترین نزدیکی را داشته باشد. در این تحقیق با محور قرار دادن ماهیت عمومی و غیرانتفاعی سازمان مورد مطالعه، با تلفیق مدل های برایسون برای سازمان های عمومی، و کارت امتیازی متوازن؛ نقشه استراتژی شرکت برق منطقه ای فارس تهیه گردید.

در این تحقیق مراحل مختلف مدل برایسون به منظور شناسایی مسائل و موضوعات استراتژیک طی گردید و به همین منظور جلسات مختلفی نیز تشکیل گردید. استراتژی ها و برنامه های مورد نیاز برای تحقق آن ها تدوین گردیده و با طرح نقشه استراتژی و چشم انداز شرکت، زمینه پیاده سازی و پایش عملکرد در تحقق استراتژی ها ایجاد شده است. شاید بتوان گفت برجسته ترین تفاوت این پژوهش با تحقیق حاظر در استفاده از تحلیل سوات در پژوهش حاضر می‌باشد. در واقع در این مقاله به منظور شناسایی مسائل استراتژیک از تحلیل نقاط استراتژیک و موضوعات کلیدی شرکت طی جلسات هم اندیشی استفاده شده است در حالی که در تحقیق حاضر از مدل تحلیل SWOT بدین منظور استفاده شده است.

متولی زاده (۱۳۸۱) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با موضوع “مطالعات راهبردی به منظور تدوین استراتژی در شرکت برق خراسان رضوی” به بررسی این موضوع برنامه ریزی استراتژیک در این شرکت پرداخته است. در این پژوهش ابتدا به منظور شناسایی مسائل استراتژیک شرکت برق استان، با بهره گرفتن از روش SWOT چالش های محیطی و نقاط قوت و ضعف داخلی مشخص گردید. سپس با بهره گیری از مدل برنامه ریزی استراتژیک برایسون، استراتژی مناسب به منظور دستیابی به اهداف شرکت برق خراسان رضوی تدوین گشته و راهکارهایی برای رفع مشکلات تعیین گردید. و در نهایت با رائه راهکارهایی، تشکیل شورای راهبردی استراتژیک با اهداف مشخص و به منظور نظارت و مدیریت امر مسائل استراتژیک در شرکت پیشنهاد گردید.

عبدالرحمن آئین (۱۳۹۰) در پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، تحت عنوان “پیاده سازی کارت امتیازی متوازن با رویکرد استراتژیک”، به مطالعه این موضوع در واحد اتانل پتروشیمی اراک پرداخته است. در این تحقیق مراحل تدوین استراتژی و اجرای استراتژی توسط کارت امتیازی متوازن با هم تلفیق شده است. به عبارتی ابتدا با بهره گرفتن از تجزیه و تحلیل SWOT نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای سازمان مشخص و از هر چهار جنبه مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری مورد تحلیل قرار گرفت. سپس این نقاط از این چهار جنبه نسبت به تعیین اهداف کلان اولویت بندی و دسته بندی شده و استراتژی مربوط به هر جنبه کارت امتیازی متوازن استخراج گردید. سپس استراتژی های چهار جنبه کارت امتیازی متوازن مشخص شده و بر اساس آن روابط علی و معلولی بین آن ها از طریق ترسیم نقش استراتژی تعیین گردیده است.

در مطالعه ای که در سال ۱۳۸۷ توسط الوانی و دیگران انجام گرفت، ایشان به بررسی استراتژیک و ترسیم نقشه استراتژی در دفتر تبلیغات اسلامی پرداختند. در این مقاله ضمن ارائه مبانی روش شناختی تحقیق، به معرفی کلی مدل ارزیابی متوازن و جایگاه آن در ارزیابی و اجرای سیاست های سازمان های دولتی پرداخته شد، و سپس اهداف، چشم انداز و مأموریت‌ های دفتر تبلیغات اسلامی مورد مطالعه قرار گرفت. در ادامه و در چارچوب مدل مفهومی تحقیق، موضوعات استراتژیک تعیین و از چهار جنبه مورد دسته بندی قرار گرفتند. و در نهایت نقشه استراتژی دفتر تبلیغات اسلامی به صورت زیر ترسیم گردیده است.

دهقانی (۱۳۸۸)، در پژوهشی دیگر با عنوان “چگونگی پیاده سازی کارت امتیازات متوازن منابع انسانی در سازمان خدماتی با روش تلفیقی SWOT و BSC” به مطالعه این موضوع در شرکت سهامی آب منطقه ای فارس پرداخته است. در این تحقیق ابتدا با تشکیل ماتریس عوامل داخلی و خارجی، نقاط قوت،ضعف و فرصت ها و تهدیدهای موجود مرتبط با منابع انسانی شرکت آب منطقه ای فارس تعیین گردید. سپس با توجه به یافته های حاصل از تجزیه تحلیل سوات، با بهره گیری از مدل کارت امتیازی متوازن استراتژی ها وراهکارهای مناسب به منظور دستیابی به اهداف تعیین گردید.

1. 1. یانگ هوچیووهمکاران تحقیقی تحت عنوان “کارایی ‌و ریسک درنظام بانکداری تایوان” ‌را در سال ۲۰۱۱ به ثبت رسانیده اند. اطلاعات مربوط به ۴۳ بانک تایوان دربازه زمانی ۲۰۰۲-۱۹۹۸ ازگزارشهای سالانه منتشرشده توسط SFC جمهوری چین استخراج شده است.

   

1. 1. 1. دریک دوره سه ساله،کارایی بانکهارابااستفاده ازDEAسنجیدند. در این تحقیق دونوع خروجی درنظرگرفته شده که شامل : خدمات وام (وامهای تجاری وشخصی) وسبدسرمایه گذاری (مانندسهام ‌و اوراق بهادارقابل خریدوفروش منتشرشده توسط دولت،شرکت‌های عمومی وخصوصی) می‌باشد. ورودیهابرچهارمدل هستند : تعدادکارکنان بانک،داراییها،پس اندازهاوریسک . پس اندازهاباذخایربانک،مجموع حسابهای جاری،سپرده های مدت داروپس اندازمیباشد. دراینجاتنهایک شاخص ریسک وجوددارد؛وامهای اجراشده به ریسک جاری،که طبق رویکردچارنزوکوپر(۱۹۹۰) به عنوان یک ورودی درتحلیلDEAبه کارگرفته شده بود. روشDEAدرمحاسبه کارایی فنی به کاررفته،که ازمدلCCRآن برای نظریه بازدهی نسبت به مقیاس ثابت وBCCبرای بازدهی نسبت به مقیاس ‌متغیر استفاده می شود.

   

1. 1. آلیسآندریس (۲۰۱۱) درتحقیقی تحت عنوان “تعیین کارایی ورشدبهره وری ‌در بانک درسیستم بانکداری اروپای مرکزی ‌و شرقی ” طی سال‌های ۲۰۰۴-۲۰۰۸ پرداختهاست.در این مطالعه ازدورویکردبرای اندازه گیری کارایی استفاده شده است؛تجزیه وتحلیل مرزتصادفی (روش پارامتریک) وتحلیل پوششی داده ها (غیرپارامتریک) داده های لازم جهت تحلیل ازگزارشهای سالیانه بانکهاوبانکهای مرکزی استخراج شده است. اطلاعات از ۱۲ بانک از ۷ کشور،بلغارستان (۲۱) ،چک (۹) ،لهستان (۲۳)،رومانی (۲۳)،اسلواکی (۱۰) ،اسلونی (۱۳) ومجارستان (۱۳) به دست آمده است. ازرویکردواسطه ای جهت تشخیص ورودی وخروجی ‌ها استفاده شده در نتیجه ورودی‌ها : کل ذخایروقرض ها،دارایی‌های ثابت،هزینه های عملیاتی کل وخروجیهاشامل : وامها،سرمایه گذاریهاوسایردرآمدهامیباشد. نتایج نشان می‌دهد که میانگین کارایی بانک های مورد بررسی افزایش یافته است. این تقویت شاید به دلیل افزایش رقابت با ورود بانک های خارجی و تغییرات گسترده در قوانین بانکداری باشد. بیشترین مقدار کارایی تکنیکی برای رومانی و چک و کمترین برای اسلونی ثبت شد. جهت تخمین رشد بهره وری ، شاخص مالمکوئیست با به کارگیری برنامه ریزی خطی استفاده شده است. در این پنج سال بهره وری به طور متوسط رشدی معادل ۲۴٫۳۷% داشته است. نتیجه دیگر پژوهش مشخص می‌کند که بانک های خصوصی از دولتی ها کاراتر می‌باشند. ‌در مورد بهره وری ، افزایش زیادی در بهره وری بانک های دولتی دیده می شود که احتمالا می‌تواند ناشی از مدرن شدن و اصلاح ساختار این بانک ها ورود به عرصه رقابت باشد. بانک ها به سه گروه ، بسته به سایز دارایی های کل تقسیم می‌شوند ؛ کوچک ، دارایی کمتر از ۱ میلیارد دلار ، متوسط ، دارایی بین ۱ تا ۱۰ میلیارد دلار، و بزرگ ، دارایی بیستر از ۱۰ میلیارد دلار ، نتایج حاکی از این است که بانک های سایز متوسط بیشترین بهره وری را دارند.

1. 1. در سال ۲۰۱۱ تحقیقی بر روی کارایی و تغییر بهره وری بانک های تجاری تایوان ، توسط کانچونگ چن و چنگیو پان انجام شده است. تفاوت اصلی ان با سایر پژوهش ها در نحوه محاسبه کارایی است؛ زیرا این بارکارایی را با توجه به ریسک اعتباری تخمین زدند ، با وجودی که ریسک اعتباری تاثیر اجتماعی زیادی دارد (به دلیل تعداد و تنوع سهام‌داران در بخش بانکداری) ، اما تا به حال این گونه به بررسی آن نپرداخته بودند. در این تحقیق از مدل DEA با اتصال به نسبت های مالی جهت اندازه گیری کارایی ریسک اعتباری استفاده شده است. جامعه آماری شامل ۳۴ بانک تجاری تایوانی در بازه زمانی ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ است که اطلاعات لازم از مجله اقتصاد تایوان و نیز گزارش های سالانه بانک ها استخراج گردید. مجموعه داده ها تا جایی که امکان داشت همگن انتخاب شدند تا اندازه گیری کارایی حاصل از اعمال DEA معنادار باشد. خروجی ها شامل : بازده دارایی ، بازده حقوق صاحبان سهام ، بازده یک گردش سرمایه ، متوسط سود به ازاء هر کارمند سود هرسهم . و ورودی ها : نسبت وام به دارایی ، نسبت سپرده ذخیره به کل سپرده ها ف نسبت وام های معوق می‌باشد.

1. 1. کاریراوسیلوا (۲۰۱۰) به بررسی نقش محدودیتهای مالی ‌در شرکت‌های سرمایه گذارپرداختندوبیان ‌نموند که محدودیتهای مالی شرکتهاراملزم به سرمایه گذاری هدفمندمینمایدوشرکتهاراواداربه کاهش بهره وری ورشدمیکندوازاین طریق به دنبال راهکارهایی برای بقا می‌باشند.

1. 1. در مقاله دیگری ، تای لیو (۲۰۱۰) به اندازه گیری کارایی تکنیکی و دسته بندی آن و نیز بررسی تغییر بهره وری در بانک های تجاری تایوان پرداخته است. ساختار سیستم مالی در این کشور دستخوش تغییراتی شده است ؛ به عبارت دیگر از یک سیستم کنترل شده به آزاد روی آوردند . داده ها از صورت ها و گزارش های مالی ۲۵ بانک جمع‌ آوری شده که بازه زمانی ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۱ را در بر می‌گیرد.

1. 1. محمد حنیف اختر در سال ۲۰۱۰ از طریق DEA به محاسبه نمره کارایی و نیز شاخص های بهره وری بانک های عربستان پرداخت. نتایج DEA نشان می‌دهد که ناکارایی فنی و ناکارایی خالص فنی از هر دو مقیاس وجود دارد.ورودی های آن شامل : پس انداز ها ، دارایی های فیزیکی و هزینه عملیاتی می‌باشند ، خروجی ها را وام و پیش پرداخت ها ، سرمایه گذاری ها و درآمد غیر بهره ای تشکیل می‌دهند. انتخاب ورودی و خروجی ها به دلیل روش های تئوری ، ادبیات موجود ودسترسی به داده ها صورت گرفته است. پس انداز ها به عنوان مهمترین ورودی ، تمام منابع حاضر در بانک برای انجام فعالیت هایش می‌باشد. سرمایه فیزیکی عامل مهم تولیدی در بانک است که از ارزش دفتری ساختمان و محوطه دارایی های ثابت به دست می‌آید . چون تعداد کارکنان بانک در دسترس نبود ، هزینه های عملیاتی برای نمایش نیروی کار به کار گرفته شده بود.

1. 1. مانگیوماتوسک (۲۰۰۹) تغییربهره وری بانک‌های اعتباری ژاپن ‌را از طریق شاخص مالمکوئیست طی سال‌های ۲۰۰۶-۲۰۰۰بررسی کردند. داده هاازصورتهای مالی ‌و گزارش‌های سالیانه ۲۹۱ شینکین بانک ژاپنی بین ۲۰۰۶-۲۰۰۰ استخراج شده است. ازرویکردواسطه ای برای انتخاب خروجی وورودیهای بانک استفاده شده است. ورودیهاشامل : کل سپرده ها،سرمایه های فیزیکی وکارگری (زمین،دارایی‌های ثابت،ساختمان ومحوطه) وخروجیهاشامل : وامها،اوراق بهادارمیباشند.

۲-۳-۱ پیشینه پژوهش در خارج از کشور

اسپکا^[۴۲۱] و همکاران (۲۰۰۰)، در پژوهش خود با هدف بررسی «تأثیر درمان کاهش استرس بر پایۀ مراقبۀ ذهن آگاهی بر خلق و علائم استرس در بیماران سرطانی سرپایی با بهره گرفتن از طرح کنترل شدۀ لیست انتظار» تعداد ۱۰۹ بیمار با انواع سرطان های متفاوت که برای درمان ثبت نام کرده بودند (روش نمونه گیری در دسترس) را به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (افرادی که بلافاصله پس از ثبت نام تحت درمان ۷ هفته ای ذهن آگاهی قرار می گرفتند) و گروه کنترل (افرادی که در لیست انتظار برای درمان قرار گرفتند) کاربندی کردند که ۱۹ نفر از این ۱۰۹ نفر ریزش کردند و تعداد افراد به ۹۰ نفر کاهش پیدا کرد. ابزارهای مورد استفاده شامل ۱- پروفایل حالت های خلقی^[۴۲۲] و ۲- پرسشنامۀ علائم استرس^[۴۲۳] بودند. پس از اتمام درمان، بیماران در گروه آزمایشی آشفتگی خلقی کمتر (کاهش ۶۵ درصدی) و علائم استرس کمتر (کاهش ۳۱ درصدی) نشان دادند. محققان این پژوهش ‌به این نتیجه رسیدند که درمان کاهش استرس بر پایۀ مراقبۀ ذهن آگاهی در کاهش آشفتگی های خلقی و علائم استرس در این گروه از بیماران بدون در نظر گرفتن جنس، نوع سرطان، مرحلۀ بیماری، و سن مؤثر است.

دیویدسون و همکاران (۲۰۰۳)، در پژوهش خود با عنوان «مراقبۀ ذهن آگاهی و تغییرات در مغز و عملکردهای ایمنی» تعداد ۲۵ آزمودنی (گروه دریافت کنندۀ مراقبه) و ۱۶ آزمودنی (گروه کنترل) را به روش نمونه گیری تصادفی از میان افراد واجد ملاک های خاص انتخاب کردند. سپس فعالیت الکتریکی مغز را قبل از درمان، بلافاصله پس از اتمام درمان ۸ هفته ای آموزش مراقبه، و سپس ۴ ماه پس از اتمام درمان ۸ هفته ای اندازه گیری کردند؛ در ضمن تمام آزمودنی ها بلافاصله پس از اتمام درمان ۸ هفته ای آموزش مراقبه به وسیلۀ واکسن آنفلونزا واکسینه شدند (به منظور بررسی میزان تولید آنتی بادی). محققان ‌به این نتیجه رسیدند که مراقبۀ ذهن آگاهی باعث افزایش قابل توجه فعالیت مغزی (در ناحیۀ جلویی و چپ) و افزایش تولید آنتی بادی در آزمودنی­هایی می شود که مراقبۀ ذهن آگاهی دریافت می‌کنند. نتایج این تحقیق نشان دهندۀ تأثیر مثبت این درمان بر مغز و عملکردهای ایمنی است که این امر نیاز برای تحقیقات بیشتر در این زمینه را بیان می‌کند.

کارلسون و همکاران (۲۰۰۴)، در پژوهش خود با عنوان «درمان کاهش استرس بر پایۀ ذهن آگاهی در ارتباط با کیفیت زندگی، خلق، علائم استرس، و پارامترهای سیستم ایمنی (سطح کورتیزول، سولفات دهیدرو اپی اندروسترون^[۴۲۴] ، و ملاتونین) در بیماران سرپایی مبتلا به سرطان سینه و پروستات» تعداد ۴۹ بیمار مبتلا به سرطان سینه و ۱۰ بیمار مبتلا به سرطان پروستات (روش نمونه گیری در دسترس) را در برنامۀ ۸ هفته ای ذهن آگاهی قرار دادند. ابزارهای مورد استفاده شامل ۱- فرم دموگرافیکی و تاریخچۀ پزشکی^[۴۲۵] ۲- فرم رفتارهای سالم^[۴۲۶] (مواردی که بر سیستم ایمنی تأثیرگذارند از قبیل: چای، قهوه، سیگار، الکل، ورزش، خواب، و تغذیه) ۳- فرم مراقبۀ هفتگی^[۴۲۷] ۴- پرسشنامۀ مؤسسۀ اروپایی برای تحقیق و درمان کیفیت زندگی افراد سرطانی^[۴۲۸] ۵- پروفایل حالت های خلقی^[۴۲۹] (توسط مک نایر^[۴۳۰] و همکاران، ۱۹۷۱) ۶- پرسشنامۀ علائم استرس^[۴۳۱] (توسط لِسکی و تامپسون^[۴۳۲]، ۱۹۷۹) و دیگر آزمایشات مربوط به سرطان بودند. محققان ‌به این نتیجه رسیدند که درمان MBSR منجر به بالا رفتن کیفیت زندگی، کاهش علائم استرس، بهبود خواب، کاهش سطح کورتیزول در این گروه از بیماران می شود اما سطح DHEAS و ملاتونین تغییری نمی کند که این امر نشان دهندۀ سودمندی کاربرد این درمان فقط در مراحل اولیۀ بیماری سرطان می‌باشد. همچنین عدم تغییر چشمگیر در سلول های لنفوسیت و افزایش سلول های T و کاهش سلول های NK و بررسی دیگر آزمایشات مربوط به سرطان، نشان دهندۀ بالا رفتن پارامترهای ایمنی در بیماران مبتلا به سرطان سینه و پروستات می‌باشد.

گراتز و رومر (۲۰۰۴) در پژوهش خود با عنوان «ارزیابی چند وجهی تنظیم هیجانی و اختلال در تنظیم: توسعه، ساختار فاکتورها، و اعتبار مقیاس مشکلات در تنظیم هیجانی» تعداد ۴۷۹ دانشجوی دانشگاه ماساچوست را به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بسته های پرسشنامه‌ها را بین آن ها توزیع کردند. پرسشنامه‌ها شامل ۱- مقیاس مشکلات در تنظیم هیجانی^[۴۳۳] (توسط گراتز و رومر، ۲۰۰۴) ۲- مقیاس انتظار کلی برای تنظیم خلق منفی^[۴۳۴] (توسط کاتانزارو و میرِنز^[۴۳۵]، ۱۹۹۰) ۳- پرسشنامۀ عمل و قبول^[۴۳۶] (توسط هیز و همکاران، زیر چاپ) ۴- مقیاس بیان هیجانات^[۴۳۷] (توسط کرینگ و همکاران، ۱۹۹۴) ۵- پرسشنامۀ خودزنی عمدی^[۴۳۸] (توسط گراتز ۲۰۰۱) ۶- پرسشنامۀ سوء استفاده جنسی ^[۴۳۹] (توسط لیزاک^[۴۴۰] و همکاران، ۲۰۰۰) بودند. گراتز و رومر (۲۰۰۴) در پژوهش خود ‌در مورد تنظیم هیجانی به دو یافته دست یافتند، اول اینکه نتیجۀ پژوهش آن ها حمایت زیادی برای مقیاس دشواری های تنظیم هیجانی (DERS) به همراه داشت و دوم اینکه آن ها توانستند یک مفهوم ۶ بعدی برای دشواری های تنظیم هیجانی ارائه دهند. این ابعاد شامل: عدم پذیرش پاسخ های هیجانی، دشواری های کنترل تکانه، فقدان آگاهی هیجانی، دشواری های دست زدن به رفتار هدفمند، دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجانی، و فقدان شفافیت هیجانی هستند. گراتز و رومر بیان می دارند که افراد در زمان تجربۀ هیجانات منفی با این ابعاد دشواری های تنظیم هیجانی درگیر می‌شوند. نتایج تحقیق حاکی از ثبات درونی بالا، روایی زیاد آزمون- بازآزمون، ساختار مناسب و کافی، و اعتبار پیش بین بالای مقیاس مشکلات در تنظیم هیجانی بود.

گراسمَن^[۴۴۱] و همکاران (۲۰۰۴)، در پژوهشی با هدف بررسی «درمان کاهش استرس بر پایۀ ذهن آگاهی و فواید سلامتی: یک فراتحلیل» تعداد ۶۴ پژوهش مربوط به MBSR را انتخاب و با توجه به واجد بودن ملاک های خاص، ۲۰ پژوهش را برای بررسی جدا کردند و آن ها را بر اساس ویژگی های خاص کدگذاری کردند. ملاک ها شامل خصوصیاتی از قبیل موارد زیر بودند: قبل از سال ۲۰۰۲ باشند، درمان گروهی بوده باشد نه انفرادی، درمان ۱۲-۶ هفته و هر هفته ۳۰/۲ ساعت بوده باشد. در این ۲۰ پژوهش که تعداد ۱۶۰۵ نفر آزمودنی شرکت کرده بودند، آزمودنی ها مبتلا به بیماری سرطان، بیماری های عروق کرونر، افسردگی، دردهای مزمن، اضطراب، چاقی، اختلال خوردن، و بیماری های روانی بودند. دو تا از پژوهش ها روی زندانیان بوده و سه پژوهش هم روی افراد غیربالینی دارای مشکل استرس بوده است. به گفتۀ محققان پژوهش حاضر، اگرچه تعداد محدودی از پژوهش ها (۲۰ تا) بررسی شدند اما نتایج تمام آن ها حاکی از این بود که این درمان منجر به سازگاری بیشتر و بهتر با مشکلات بالینی و غیربالینی در افراد می شود؛ افزایش آگاهی منتج شده از درمان MBSR، منجر به وضوح ادراکی بالاتر، کاهش عاطفۀ منفی، و افزایش شادابی و سازگاری بیشتر می شود.