دانشگاه آزاد اسلامی
واحد یاسوج

پایان‌نامه کارشناسی ارشد (M.A) رشته حقوق قضایی
گرایش جزا و جرم شناسی

موضوع:
حقوق شهروندی در پرتو اصول حاکم بر وظایف پلیسی در حقوق داخلی و اسناد بین‌الملل

استاد راهنما:
استاد مشاور:

سال تحصیلی:
۹۲-۹۱

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ۱
۱- مقدمه: ۲
الف) طرح موضوع: ۲
ب) سؤالات تحقیق: ۶
ج) فرضیات تحقیق: ۶
د) اهداف تحقیق: ۶
ه) روش تحقیق: ۷
و) فهرست مطالب: ۸
بخش اول: حقوق شهروندی در پرتو تدابیر پیشگیرانه پلیس ۹
فصل اول: حقوق شهروندی در پرتو تدابیر پیشگیرانه در محیط حقیقی ۱۰
مبحث اول: پیشگیری با افزایش خطر و چالش حقوق شهروندی ۱۳
گفتار اول: مراقبت ۱۳
بند اول: انواع مراقبت ۱۴
الف) مراقبت محسوس ۱۴
ب) مراقبت نا محسوس ۱۴
بند دوم: گونه‌های مراقبت ۱۵
بند سوم: مراقبت در تقابل با حقوق شهروندی ۱۶
گفتار دوم: تکنیک‌های مراقبتی پلیس در تدابیر پیشگیرانه ۱۶
بند اول: نظارت ویدئویی ۱۷
الف) هدف پلیس از ایجاد سیستم دوربین‌های نظارتی ۱۷
۱- امنیت ۱۷
۲- کاهش نیروی انسانی ۱۷
۳- استفاده از ویدئو کنفرانس ۱۷
ب) چالش‌های پیش روی ناجا در استفاده از دوربین‌های نظارتی ۱۷
۱- نقض حقوق شهروندی با تعرض به حقوق شهروندی ۱۸
۲- ایجاد عدم اعتماد در مردم ۱۸
۳- عدم مشارکت مردم در حفظ امنیت ۱۹
۴- سوء استفاده از اطلاعات در نظارت ویدئویی ۲۰
۵- تدابیر پیشنهادی در نصب دوربین ۲۱
گفتار سوم: مراقبت در چالش‌ با نقض حقوق شهروندی ۲۱
بند اول: ایجاد احساس ناامنی ۲۲
مبحث دوم: تدابیر پیشگیرانه مبنی بر افزایش تلاش و زحمت وچالش‌های حقوق شهروندی ۲۳
گفتار اول: گونه‌های تدابیر دشوار کننده ۲۴
بند اول: گونه‌های حمایت فیزیکی ۲۴
بند دوم: گونه‌های کنترل ورودی و خروجی ۲۴
بند سوم: گونه‌های کنترل تسهیل کننده‌ها ۲۴
بند چهارم: گونه‌های منحرف کردن بزهکاران از آماج جرم ۲۵
گفتار دوم: تدابیر پلیس مبتنی بر ایجاد موانع دشوار کننده در چالش‌ با حقوق شهروندی ۲۵
بند اول: کنترل ورودی و خروجی یا ایست و بازرسی پلیس ۲۵
الف) ایست و بازرسی کنترل است یا پیشگیری ۲۶
ب) کنترل هویت، تفتیش، بازرسی بدنی ۲۶
ج) تکنیک‌های تفتیش و بازرسی افراد در کنترل ۲۹
د) تفتیش و بازرسی اموال در کنترل ۳۱
ه) رویه‌های بین‌المللی در کنترل ۳۱
بند دوم: تدابیر پلیس مبتنی بر کنترل تسهیل کننده‌ها ۳۲
الف) کنترل سلاح ۳۲
ب) کنترل مست‌ کننده‌ها و مواد مخدر ۳۳
مبحث سوم: تدابیر پلیس مبتنی بر اقدامات جاذبه زدا ۳۳
گفتار اول: اقدامات عملی پلیس در تدابیر جاذبه زدا ۳۴
بند اول: همکاری با شرکت‌های ساخت خودرو ۳۴
بند دوم: شناسایی مال خرها ۳۴
بند سوم: مبارزه با قاچاق کالا و مواد مخدر ۳۵
بند چهارم: فعال کردن گشت‌های پلیس ۳۵
بند پنجم: نسب دوربین های نظارتی و ایجاد روشنایی ۳۶
فصل دوم: تدابیر پیشگیرانه پلیس در محیط مجازی و حقوق شهروندی ۳۷
مبحث اول: تعریف و مفهوم ۳۹
گفتار اول: تعریف حریم خصوصی ۳۹
گفتار دوم: حریم خصوصی در محیط مجازی ۳۹
مبحث دوم: بررسی محیط مجازی در حریم خصوصی افراد ۴۰
گفتار اول: تولید و جمع آوری داده‌ها ۴۲
گفتار دوم: حریم خصوصی در محیط مجازی ۴۴
مبحث سوم: پیشگیری از جرم در فضای مجازی ۴۷
گفتار اول: ابزار پیشگیری ۴۷
بند اول: تدابیر محدود کننده یا سلب کننده ۴۷
بند دوم: تدابیر نظارتی ۴۷
بند سوم: تدابیر صدور مجوز ۴۸
بند چهارم: ابزارهای ناشناس کننده و رمز گذاری ۴۸
گفتار دوم: امنیت شبکه با رویکرد پیشگیری ۴۹
مبحث چهارم: پیشگیری در فضای مجازی و نقض حقوق شهروندی ۵۰
گفتار اول: استراق سمع و شنود تلفنی در دنیای دیتا ۵۱
گفتار دوم: حفظ اطلاعات و داده‌ها ۵۳
گفتار سوم: تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده‌ها توسط پلیس ۵۴
گفتار چهارم: تدابیر و اقدامات پلیس در رابطه با جرائم در فضای مجازی ۵۵
بنداول: در جرم شهود ۵۵
بند دوم: در جرم غیر شهود ۵۵
فصل سوم: تدابیر پیشگیرانه پلیس با جلب مشارکت همگانی ۵۶
مبحث اول: تدابیر پیشگیرانه بر سازمان‌های دولتی و مردم نهاد ۵۷
گفتار اول: پیشگیری با رویکرد مشارکتی در اسناد بین‌المللی ۵۷
گفتار دوم: مشارکت سازمان‌های مردم نهاد در ایران ۵۸
گفتار سوم: تدابیر پیشگیرانه مبتنی بر مشارکت‌ همگانی در رویه عملی پلیس ۵۹
بند اول: رویکرد پلیس اطمینان بخش ۵۹
بند دوم: رویکرد پلیس مبتنی بر اطلاعات ۵۹
بند سوم: پلیس مبتنی بر حل مسئله ۶۰
بند چهارم: رویکرد پلیس جامعه محور ۶۱
گفتار چهارم: پیش زمینه رویکرد پلیس جامعه محور ۶۲
بند اول: مشارکت مردمی ۶۲
بند دوم: مسئله محوری پلیس در جامعه محوری ۶۴
گفتار پنجم: لزوم جامعه محوری پلیس ۶۴
بند اول: توجه جامعه بین‌الملل ۶۴
بند دوم: تأثیر جامعه محوری در ایجاد صلح ۶۵
بند سوم: جامعه محوری پلیس حق نظارت مردم بر پلیس ۶۵
گفتار ششم: اجرای فرآیند کنترلی پلیس جامعه محور در ایران ۶۶
بند اول: راهکارهای اجرای رویکرد جامعه محور در درون پلیس ۶۶
الف) اصلاح زیر ساخت‌های قانونی ۶۶
ب) تقویت ساختار پیشگیری از جرم در پلیس ۶۶
ج) ایجاد منشور اخلاقی متناسب با جامعه محوری برای کارکنان ۶۷
د) تنظیم تقویم کاری برای جامعه محور شدن پلیس در زمان بندی مشخص ۶۷
ه) تلاش برای ایجاد عدم تصور منفی از پلیس در جامعه ۶۷
و) قانونمند بودن کارکنان پلیس ۶۸
ز) اجرای سیستم خود کنترلی ۶۸
ح) توجه به شخصیت و وضعیت معیشت کارکنان در تصدی شاغل ۶۸
بند دوم: راهکارهای اجرای رویکرد جامعه محور برون سازمانی ۶۸
الف) پیشگیری اجتماعی الگوی پلیس جامعه محور ۶۸
ب) پیشگیری وضعی الگوی پلیس جامعه محور ۶۹
گفتار هفتم: عملکرد پلیس ایران در جلب مشارکت همگانی ۷۰
بند اول: اقدامات آموزشی و فرهنگی ۷۰
بند دوم: خدمات انتظامی و امنیتی ۷۰
بند سوم: واگذاری خدمات انتظامی و امنیتی به مردم ۷۱
الف) پلیس + ۱۰ ۷۱
۱- یک ایراد ۷۲
ب) شرکت‌های خدمات حفاظتی و مراقبتی (پلیس محله) ۷۲
۱- هدف از تشکیل مؤسسات حفاظتی و مراقبتی (پلیس محله) ۷۲
۲- وظایف پلیس محله ۷۳
۳- نقش پلیس محله در پیشگیری از جرم و ایجاد امنیت ۷۳
۳-۱- مشارکت همگانی در پلیس محله ۷۳
۳-۲- احساس امنیت با پلیس محله ۷۴
۳-۳- پیشگیری از جرم با پلیس محله ۷۴
بخش دوم: حقوق شهروندی در قلمرو وظایف ضابطیت پلیس ۷۷
فصل اول: حقوق شهروندی در مرحله کشف جرم و دستگیری متهم ۸۰
مبحث اول: کشف جرم ۸۲
گفتار اول: تکنیک‌های کشف جرم در پلیس ۸۲
بند اول: جرم مشهود ۸۲
الف) جرم مشهود حقیقی ۸۳
ب) جرم مشهود مجازی ۸۳
بند دوم: جرم غیر مشهود ۸۴
بند سوم: جرم مشکوک ۸۴
گفتار دوم: حقوق شهروندی در مرحله کشف جرم ۸۵
بند اول: حقوق شاکی یا بزه دیده ۸۵
الف) مفهوم شاکی یا بزه دیده ۸۵
ب) گونه‌های بزه دیدگی ۸۶
۱- بزه دیدگان فاقد تأثیر در بزه دیدگی ۸۶
۲- بزه دیدگان مؤثر در بزه دیدگی ۸۶
ج) حقوق شاکی یا بزه دیده در فرآیند کیفری نزد پلیس ۸۷
۱- حق دادخواهی ۸۷
۲- حق حمایت و توجه ۸۹
۳- حق معرفی شهود و اطلاع از زمان معاینات محلی و کارشناسی ۹۰
بند دوم: حقوق شهروندی شهود در فرآیند کیفری ۹۱
۱- حمایت از شهود در قانون داخلی ۹۲
۲- حمایت از شهوددر اسناد بین‌المللی ۹۲
۳- حقوق شهروندی برای شهود ۹۳
بند سوم: حقوق مظنون در اقدامات پلیسی ۹۵
مبحث دوم: حقوق متهم در مرحله کشف جرم ۹۸
گفتار اول: بی‌طرفی پلیس در جمع‌آوری ادله ۹۸
گفتار دوم: حفظ آلات، ادوات، آثار و علائم و دلایل جرم ۹۸
بند اول: ضرورت بررسی صحنه جرم ۹۹
بند دوم: تسریع در بررسی صحنه جرم ۱۰۰
بند سوم: ضرورت‌ هماهنگی پلیس با مسؤلین بررسی صحنه جرم ۱۰۰
بند چهارم: کیفیت بررسی صحنه جرم ۱۰۱
گفتار سوم: ضرورت احضار متهم ۱۰۲
بند اول: احضار متهم در جرم مشهود ۱۰۲
بند دوم: احضار متهم در جرم غیر مشهود ۱۰۳
بند سوم: شرایط احضار ۱۰۳
الف) کتبی بودن احضار ۱۰۳
ب) تاریخ احضار ۱۰۴
ج) زمان احضار ۱۰۴
د) علت احضار ۱۰۴
گفتار چهارم: ضرورت جلب متهم ۱۰۵
بند اول: جلب بدون خشونت ۱۰۷
بند دوم: جلب با خشونت ۱۰۷
الف) گونه‌های خشونت در جلب افراد ۱۰۷
۱- استفاده از دستبند ۱۰۷
۲- استفاده از پا بند ۱۰۷
۳- استفاده از سلاح ۱۰۷
گفتار پنجم: حفظ حریم خصوصی متهم در مرحله کشف جرم ۱۱۰
بند اول: تفتیش و بازرسی بدنی متهم ۱۱۰
بند دوم: تفتیش و بازرسی اموال متهم ۱۱۱
بند سوم: تفتیش و بازرسی منزل متهم ۱۱۱
بند چهارم: نقض آزادی و استقلال متهم ۱۱۳
فصل دوم: حقوق شهروندی در مرحله تحقیقات مقدماتی ۱۱۴
مبحث اول: تبیین تحقیقات پلیسی ۱۱۵
گفتار اول: مفهوم و نقش تحقیقات مقدماتی ۱۱۵
بند اول: مفهوم ۱۱۵
بند دوم: نقش ۱۱۶
گفتار دوم: خصایص تحقیقات مقدماتی نزد پلیس ۱۱۶
بند اول: ضرورت تسریع در شروع تحقیقات ۱۱۶
بند دوم: داشتن مأموریت برای تحقیقات ۱۱۷
بند سوم: کتبی بودن تحقیقات (مستند بودن) ۱۱۷
بند چهارم: محرمانه یا غیر علنی بودن تحقیقات پلیسی ۱۱۸
بند پنجم: غیر تدافعی بودن تحقیقات مقدماتی ۱۱۸
بند ششم: سرعت در انجام تحقیقات ۱۱۹
گفتار سوم: حقوق شهروندی در شروع تحقیقات پلیسی ۱۱۹
بند اول: تعیین هویت ۱۱۹
بند دوم: اعلام مواظبت در اظهارات ۱۲۰
بند سوم: اعلام حق سکوت ۱۲۰
بند چهارم: حق داشتن مشاور و انتخاب وکیل ۱۲۱
بند پنجم: حق اطلاع از علت دستگیری و بازداشت ۱۲۲
بند ششم: حق اطلاع به خانواده متهم ۱۲۲
بند هفتم: حق استفاده از امکانات و معاینات پزشکی ۱۲۳
گفتار چهارم: بازجویی ابتدایی پلیس ۱۲۴
بند اول: مفهوم ۱۲۵
بند دوم: اهداف بازجویی مقدماتی ۱۲۵
بند سوم: تأثیر بازجویی مقدماتی در فرآیند دادرسی ۱۲۶
گفتار پنجم: حقوق شهروندی دربازجویی مقدماتی پلیس ۱۲۶
بند اول: فرض بی‌گناهی یا اصل برائت ۱۲۸
الف) آثار اصل برائت ۱۲۸
۱- آثار ناظر بر حق دفاع متهم ۱۲۸
۲- آثار ناظر به آزادی متهم ۱۲۹
۳- آثار ناظر به حیثیت متهم ۱۲۹
ب) جایگاه اصل برائت در حقوق داخلی ۱۲۹
ج) جایگاه اصل برائت در اسناد بین‌المللی ۱۳۰
بند دوم: تساوی و برابری شهروندان در بازجویی (عدم تبعیض) ۱۳۰
بند سوم: ضرورت تفهیم اتهام ۱۳۱
بند چهارم: توجه به اصل کرامت انسانی ۱۳۳
الف) منع شکنجه ۱۳۳
ب) ممنوعیت بازجویی‌های ممتد ۱۳۴
ج) ممنوعیت نقض حیثیت افراد ۱۳۵
۱- توهین ۱۳۵
۲- هجو ۱۳۵
۳- افترا ۱۳۶
۴- افشاگری ۱۳۶
۵- کذب ۱۳۶
بند پنجم: ممنوعیت اغفال متهم و سوء‌ استفاده از شیوه‌های علمی ۱۳۶
الف) منع اغفال متهم و طرح سؤالات تلقینی ۱۳۶
ب) منع استفاده از طرق علمی غیر قانونی ۱۳۸
ج) اصل صداقت در حین بازجویی ۱۳۸
مبحث دوم: نقش پلیس در فرآیند محاکمه و پس از آن ۱۳۹
گفتار اول: اجرای دستورات مقام قضایی ۱۳۹
بند اول: ابلاغ اوراق قضایی ۱۳۹
الف) انواع ابلاغ قضایی ۱۴۰
ب) حقوق شهروندی در ابلاغ اوراق ۱۴۰
۱- ضرورت تسریع در ابلاغ ۱۴۰
۲- توجه در ابلاغ به شخص خوانده ۱۴۱
۳- توجه دراطلاع مخاطب از متن اوراق ۱۴۱
۴- عدم اجبار مخاطب به اخذ اوراق و دادن رسید ۱۴۱
۵- ابلاغ به موقع ۱۴۱
۶- ابلاغ به بستگان وخادمان ۱۴۱
بند دوم: بدرقه متهمین ۱۴۲
گفتار دوم: حقوق شهروندان در اجرای احکام ۱۴۲
بند اول: تبعید ۱۴۳
بند دوم: زندان ۱۴۳
نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۴۵
منابع ۱۵۰